Subskrybuj nas na Youtube
Ja i kolega jesteśmy wspólnikami spółki partnerskiej. Kolega ma prywatne długi. Ponieważ od czterech miesięcy prowadzona jest bezskutecznie egzekucja z jego ruchomości, kilka dni temu jeden z jego wierzycieli zapowiedział, że wypowie umowę naszej spółki. Przedstawił tytuł egzekucyjny oraz pismo od komornika, że egzekucja – wobec braku majątku – zostanie umorzona. Dodam, że spółka jest zawarta na trzy lata, a w kontrakcie jest klauzula, w świetle której nie jest dopuszczalne wypowiedzenie umowy spółki przez wierzyciela któregokolwiek z partnerów. Czy wierzyciel ma prawo tak postąpić?
W świetle art. 99 pkt 3 kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.) w przypadku wypowiedzenia kontraktu spółki partnerskiej przez wierzyciela wspólnika stosuje się m.in. przepisy art. 62 i 64 tej ustawy – te same, które regulują kwestie dotyczące wypowiedzenia umowy spółki jawnej przez wierzyciela jej wspólnika oraz skutki owej sytuacji dla dalszego funkcjonowania podmiotu. Chodzi tu zatem o osobistego wierzyciela uczestnika spółki, a nie – podmiotu. Przy czym wierzyciel, o którym mowa w art. 62 k.s.h., nie może sięgać bezpośrednio do majątku spółki (art. 62 par. 1 k.s.h.), a jedynie do tych praw służących wspólnikowi z tytułu udziału w niej, które są zbywalne i wolno nimi rozporządzać (mają charakter majątkowy), np. prawo do już podzielonego (ale nie – potencjalnego) zysku za dany rok obrotowy.
Zgodnie zaś z art. 62 par. 2 k.s.h. warunkiem wypowiedzenia umowy podmiotu, zarówno bezterminowej, jak i tej zawartej na czas oznaczony, jest bezskuteczność egzekucji z ruchomości wspólnika-dłużnika prowadzonej w ciągu ostatnich sześciu miesięcy, a ponadto posiadanie przez osobistego wierzyciela tytułu egzekucyjnego (np. prawomocnego wyroku) oraz uzyskanie przez niego zajęcia roszczeń należnych wspólnikowi w przypadku jego wystąpienia lub rozwiązania spółki. Co do zasady oświadczenie o wypowiedzeniu należy złożyć na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego (który zazwyczaj pokrywa się z rokiem kalendarzowym). Jeżeli jednak umowa spółki przewiduje krótszy termin wypowiedzenia, wierzyciel może z niego skorzystać.
Natomiast przeciwne postanowienia kontraktu spółki są nieważne. Tak stanowi art. 62 par. 3 k.s.h. Oznacza to, że przepis art. 62 k.s.h. ma charakter bezwzględnie obowiązujący.
Należy podkreślić, że pomimo wypowiedzenia umowy podmiotu przez wierzyciela wspólnika spółka trwa nadal pomiędzy pozostałymi jej uczestnikami (czyli co najmniej dwoma), gdy tak stanowi kontrakt podmiotu lub reszta wspólników– przed upływem terminu wypowiedzenia– tak postanowi. W przeciwnym wypadku wierzyciel osobisty wspólnika może żądać przeprowadzenia likwidacji spółki (art. 64 k.s.h.).
Zatem odpowiadając na pytanie czytelniczki, należy stwierdzić, że wierzyciel drugiego partnera nie może wypowiedzieć umowy spółki, ponieważ bezskuteczność egzekucji z ruchomości wspólnika odnosi się do ostatnich czterech, a nie sześciu miesięcy. Zakładam, że na podstawie przedstawionego tytułu egzekucyjnego wierzyciel uzyskał zajęcie roszczeń przysługujących koledze czytelniczki w przypadku jego wystąpienia lub rozwiązania spółki. To zaś, że kontrakt podmiotu zawarto na trzy lata, czyli na czas oznaczony, oraz że zamieszczono w nim wzmiankę wykluczającą ewentualność wypowiedzenia umowy spółki przez osobistych wierzycieli jej partnerów, nie ma żadnego znaczenia. A to dlatego, że nawet umowa terminowa może być wypowiedziana przez wierzyciela wspólnika, choćby kontrakt podmiotu w ogóle wyłączał taką ewentualność (wówczas taki zapis umowny jest nieważny, bo prawo wypowiedzenia każdego kontraktu spółki partnerskiej przez wierzyciela jej wspólnika wynika z dyspozycji art. 62 par. 2 w zw. z art. 99 pkt 3 k.s.h., która jest bezwzględnie obowiązująca).
WAŻNE
Wierzyciel jednego z partnerów spółki partnerskiej może uzyskać zajęcie tylko tych praw służących partnerowi z tytułu udziału w spółce, którymi wolno mu rozporządzać, np. udział w zysku.
Podstawa prawna
Art. 62 oraz art. 64 w zw. z art. 99 pkt 3 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1578 ze zm.).
