Subskrybuj nas na Youtube
Wprowadzony środek zabezpieczenia można określić jako blokadę środków pieniężnych na rachunku dłużnika, przed uzyskaniem przez wierzyciela ostatecznego orzeczenia sądowego w sprawie. Kluczowym pytaniem pozostaje jednak zasadność zaproponowanych zmian, szczególnie w kontekście rodzimych regulacji dopuszczających - również w trybie zabezpieczenia - możliwość blokady środków pieniężnych na rachunku bankowym.
Znowelizowane przepisy mają na celu przede wszystkim ustanowienie jednolitej procedury w zakresie uzyskania środka ochronnego, w postaci nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym - nie dotyczą one jednak szczebla krajowego. Przed zmianą należało stosować się do przepisów tego państwa, w którym dochodziło się roszczeń lub w którym żądano zabezpieczenia. Dzięki ustanowieniu jednolitej procedury, problem ten zniknął, a jej niewątpliwą zaletą jest uznawanie, a także wykonywanie przez każde państwo członkowskie, nakazu zabezpieczenia wydanego w innym kraju członkowskim. Dotychczasowe regulacje prawne na to nie pozwalały - w przypadku uzyskania czy to orzeczenia głównego, czy nakazu zabezpieczenia, koniecznym było jego uznanie przez sąd państwa, w którym będzie realizowany. Powodowało to konieczność wszczęcia odrębnego postępowania sądowego o uznanie takiego orzeczenia, a co za tym idzie dłużnik często zyskiwał czas na wyzbycie się posiadanych środków. Wprowadzone regulacje mają temu zapobiec, natomiast automatyzacja uznawania takich orzeczeń zdecydowanie usprawni całą procedurę.
Głównym problemem z obecnie trwającymi postępowaniami jest ich przewlekłość, umożliwiająca wyzbycie się majątku przez dłużnika – również tę słabość krajowych regulacji redukują znowelizowane przepisy. Dzięki nim wierzyciel jest uprawniony do złożenia wniosku o udzielenie mu zabezpieczenia środków objętych roszczeniem zarówno przed wszczęciem postępowania, jak i w jego trakcie. Pamiętać jedynie należy o sytuacji, w której wniosek jest składany przed wszczęciem postępowania, aby nie później niż w terminie 30 dni od dnia złożenia takiego wniosku lub w terminie 14 dni od uzyskania zabezpieczenia - w zależności od tego co nastąpi wcześniej - wszcząć postępowanie sądowe o roszczenie główne. Składając wniosek o udzielenie zabezpieczenia, należy przedłożyć dowody na potwierdzenie tego, że istnieje potrzeba uzyskania takiej formy ochrony, z uwagi chociażby na obawę wyprowadzenia środków pieniężnych przez dłużnika. Jeżeli podczas składania wniosku wierzyciel nie dysponuje informacjami nt. rachunków bankowych dłużnika, może zażądać ich ustalenia przez sąd, który ma obowiązek rozpoznania wniosku o udzielenie zabezpieczenie w terminie 10 dni.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 wskazuje, iż ma ono zastosowanie do spraw transgranicznych, a więc takich w których sąd, do którego wpłynął wniosek o ustanowienie zabezpieczenia, ma siedzibę w innym państwie członkowskim niż rachunek bankowy objęty wnioskiem. Analogiczne reguły dotyczą spraw, gdy wierzyciel zamieszkuje lub posiada siedzibę w innym państwie niż to, w którym zlokalizowany jest sąd oraz się rachunek bankowy objęty roszczeniem.
Wprowadzonych zmian - co istotne - nie będzie można stosować w sprawach wszelkiego rodzaju. Dotyczą one bowiem wyłącznie materii prawa cywilnego oraz handlowego, wykluczając przy tym chociażby niezwykle istotny obszar prawa rodzinnego. Tym niemniej, należy z pewnością uznać, że nowelizowane przepisy znacznie zredukują czas trwania postępowań o zabezpieczenie rachunku bankowego dłużnika, jednakże tylko w sprawach z udziałem czynnika obcego, a więc co najmniej dwóch państw.