Ustawa zastąpi ustawę o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa z 2005 r.
Zgodnie z nową ustawą, Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej będzie zastępowała państwo polskie - w tym Skarb Państwa, organy administracji rządowej, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, a także określone w ustawie osoby prawne inne niż Skarb Państwa - w postępowaniach przed sądami, trybunałami i innymi organami orzekającymi. Prokuratoria Generalna ma im też zapewnić dostęp do fachowej pomocy prawnej.
Ustawa wskazuje, że Prokuratoria Generalna strzeże praw i interesów Rzeczpospolitej Polskiej, w tym Skarbu Państwa oraz mienia państwowego nienależącego do Skarbu Państwa. Rozstrzyga tym samym, że właściwość Prokuratorii Generalnej nie wyczerpuje się na procesowej ochronie mienia państwowego należącego albo nienależącego do Skarbu Państwa, lecz obejmuje również czynności nieprocesowe albo procesowe dotyczące praw i interesów niemajątkowych.
Ustawa tworzy podstawę do powierzenia na mocy odrębnych przepisów Prezesowi Prokuratorii Generalnej zadań z zakresu administracji publicznej. Ustawa rozstrzyga również, że Prezes Prokuratorii Generalnej jest ustawowo umocowanym do wydawania decyzji administracyjnych.
Ponadto premier może wyznaczyć Prokuratorię Generalną do zastępowania Rady Ministrów lub ministra w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym.
Prokuratoria Generalna nie wykonuje zastępstwa w postępowaniu karnym. Jednakże może, na uzasadniony wniosek podmiotu reprezentującego Skarb Państwa lub państwowej jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, przejąć zastępstwo w postępowaniu karnym, jeżeli wymaga tego ochrona ważnych praw lub interesów Skarbu Państwa.
Celem działania Prokuratorii Generalnej jako wysoko wyspecjalizowanego instytucjonalnego pełnomocnika jest zapewnienie bezpieczeństwa i efektywności ochrony praw i interesów Rzeczpospolitej Polskiej, w tym Skarbu Państwa oraz mienia państwowego nienależącego do Skarbu Państwa.
Prokuratoria będzie też opracowywała dla premiera stanowiska dotyczące projektów czynności prawnych, aktów normatywnych, a także orzeczeń sądowych zapadających w sprawach dotyczących Polski.
Prokuratoria ma ponadto opiniować projekty aktów normatywnych dotyczących istotnych praw lub interesów Polski, w tym Skarbu Państwa oraz organów wymiaru sprawiedliwości, a także dotyczących postępowania przed sądami, trybunałami i innymi organami orzekającymi. Do jej zadań należeć też będzie zapewnienie pomocy podmiotom reprezentującym Skarb Państwa, jeśli chodzi o negocjacje i ugodowe rozwiązywanie sporów.
Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2017 r., z wyjątkiem wskazanych w ustawie regulacji (dotyczących m.in. zastępstwa osób prawnych przez Prokuratorię Generalną, organizacji sądu polubownego przy Prokuratorii Generalnej czy wydawania przez Prokuratorię Generalną opinii prawnych o projektach umów, ugód oraz jednostronnych czynności prawnych i umów o doradztwo prawne), które wchodzą w życie 1 lipca 2017 r.