Fakt, że w związku z popełnionym przestępstwem ucierpiało dziecko, powinien wpływać na wysokość wymierzanej kary. Tak przynajmniej uważają urzędnicy kancelarii prezydenta Andrzeja Dudy.
Przed weekendem do Sejmu trafił projekt nowelizacji kodeksu karnego. Jego cel to podwyższenie ochrony małoletnich (poniżej 15. roku życia) oraz osób nieporadnych.
„Projekt przewiduje zaostrzenie odpowiedzialności sprawców przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, przeciwko wolności, przeciwko rodzinie i opiece oraz inne zmiany, które zwiększają karnoprawną ochronę ofiar przestępstw” – czytamy w jego uzasadnieniu.
W dokumencie wprowadzana jest nowa dyrektywa wymiaru kar. I tak sąd, wymiarzając karę, uwzględniać ma już nie tylko m.in. motywację i sposób zachowania się sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, ale również to, czy popełnił przestępstwo na szkodę małoletniego.
„W przypadku ustalenia, że tak było, sąd powinien wymierzyć karę wyższą niż w przypadku przestępstwa analogicznego, ale popełnionego bez szkody na małoletnim” – wyjaśniają projektodawcy.
Dokument przewiduje również zaostrzenie odpowiedzialności przestępców, którzy dopuszczą się okaleczenia, uprowadzenia, porzucenia czy handlu dziećmi. Przykład?
Jak podaje Kancelaria Prezydenta, dziś zgodnie z art. 156 k.k. za dokonanie przestępstwa ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dziecka do lat 15 sprawcy grozi kara pozbawienia wolności od roku do 10 lat. W projekcie proponuje, by sprawcy groziła kara pozbawienia wolności od 3 do 15 lat.
Część ekspertów uważa inicjatywę za nietrafioną. – Kazuistyczne zróżnicowanie ochrony prawnej podmiotu ze względu na jego wiek, tj. ustawowe odróżnianie osób młodych i osób mających więcej lat, w tym osób starszych, nosi znamiona dyskryminacji. Należy zapytać, z jakiego powodu osoby powyżej 80. roku życia nie zasługują na szczególną ochronę prawną. – mówi dr Mikołaj Małecki z Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
– Nowelizacja może doprowadzić do niebezpiecznego precedensu: skoro określony wiek ofiary uzasadnia surowszą odpowiedzialność karną, jak przyjmuje w swoim projekcie Prezydent RP, to czy wiek pokrzywdzonego może w innych sytuacjach decydować o zmniejszeniu społecznej szkodliwości czynu? – pyta prawnik.
Dokument zakłada również wprowadzenie obowiązku (z karą do 3 lat pozbawienia wolności za jego niedopełnienie) zawiadomienia organu powołanego do ścigania przestępstw o karalnym przygotowaniu albo usiłowaniu lub dokonaniu przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, wolności oraz przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wymierzonych w dobro dziecka. ⒸⓅ
Etap legislacyjny
Projekt wniesiony do Sejmu