Mam 28 lat, właśnie dostałem się na niestacjonarne studia, które zaczynam od 1 października. Wiem, że studenci płacą mniej za wydanie paszportu. Zastanawiam się jednak, czy taki bonus przysługuje studentom niezależnie od wieku, a po drugie, czy będę mógł skorzystać z niższej opłaty, okazując w urzędzie decyzję o przyjęciu na studia, czy też muszę poczekać na wyrobienie legitymacji studenckiej – pyta pan Adrian.
Wydanie paszportu kosztuje, ale osoby z określonych kategorii mogą zapłacić mniej. Opłata podstawowa wynosi obecnie 140 zł. O połowę mniej, a więc 70 zł, płacą emeryci, renciści, niepełnosprawni, podopieczni domów pomocy społecznej, osoby pobierające zasiłki stałe, kombatanci, rodzice posiadający ważną kartę dużej rodziny, a także uczniowie i studenci. Z kolei 75 proc. mniej niż wynosi opłata podstawowa, a więc 35 zł, zapłacą za wydanie paszportu dzieci legitymujące się ważną kartą dużej rodziny.
Do studentów zaliczamy osoby zapisane na studia wyższe, przy czym wiek ani forma kształcenia – stacjonarna albo niestacjonarna (studia wieczorowe, weekendowe) – nie mają znaczenia. Pod pojęciem „studia wyższe” mieszczą się studia licencjackie (I stopnia), magisterskie (II stopnia), a także jednolite magisterskie. W świetle prawa tego typu edukacją nie są zaś studia podyplomowe oraz studia doktoranckie (III stopnia). Oznacza to, że słuchaczom studiów podyplomowych oraz doktorantom nie przysługuje status studenta. Co za tym idzie, nie korzystają oni z obniżonych opłat paszportowych.
Aby skorzystać z ulgi w opłacie, na etapie składania wniosku o wydanie dokumentu w dowolnie wybranym punkcie paszportowym (głównie w urzędach wojewódzkich, a także w części urzędów miejskich) trzeba potwierdzić przysługujące uprawnienia. Studenci muszą przedłożyć ważną legitymację studencką. Odpowiadając na pytanie czytelnika, trzeba podkreślić, że do skorzystania z ulgowej opłaty nie wystarczy decyzja dziekana o przyjęciu na studia. Dlaczego? Otóż legitymacja w okresie jej ważności potwierdza posiadanie statusu studenta przez właściciela tego dokumentu. Nie bez powodu otrzymuje się ją dopiero wraz z początkiem roku akademickiego. Jest to bowiem moment immatrykulacji i złożenia ślubowania przez nowego studenta, co odbywa się poprzez podpisanie w dziekanacie stosownej formułki, która następnie trafia do akt studenta. Właśnie od tej chwili nabywa się status studenta i można posługiwać się dokumentem potwierdzającym ów stan faktyczny. Z kolei decyzję o przyjęciu na studia otrzymuje się znacznie wcześniej, już po pomyślnej rekrutacji. Odbierając decyzję, nie składa się jednak ślubowania, a co za tym idzie, danej osobie nie przysługują wtedy jeszcze prawa studenta.
Reasumując, pan Adrian musi poczekać na wydanie mu przez uczelnię legitymacji studenckiej. Dopiero z tym dokumentem powinien zgłosić się w punkcie paszportowym, by skorzystać z ulgi.
Podstawa prawna
Art. 8 ustawy z 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 268 ze zm.). Par. 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 9 lutego 2010 r. w sprawie opłat za wydanie dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu (Dz.U. z 2010 r. nr 25, poz. 126). Art. 2 ust. 1 pkt 5, pkt 18k, art. 170 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).