Subskrybuj nas na Youtube
Egzekucję komornik rozpoczyna zazwyczaj od zablokowania wynagrodzenia za pracę, która obejmuje nie tylko kwoty otrzymywane z tytułu wykonywania umowy o pracę, ale także z tytułu umowy zlecenia, mianowania czy powołania. Równie efektywne jak zajęcie pensji jest wejście na rachunek bankowy lub egzekucja ze świadczeń emerytalno-rentowych ZUS.
Dokonując któregoś z tych sposobów egzekucji komornik musi najpierw doręczyć wezwanie dłużnikowi zajętej wierzytelności. Zostaje on w nim poinformowany, że do czasu pokrycia długu nie wolno mu odbierać świadczeń lub wynagrodzeń (obejmuje to również nagrody i premie czy też udziały w funduszu zakładowym, o ile są związane ze stosunkiem pracy).
Jednocześnie informacja o egzekucji dociera do zakładu pracy (lub innego podmiotu, na rzecz którego dłużnik świadczy usługi albo wykonuje zlecenia), banku czy też Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dany podmiot zostaje wezwany, aby nie wypłacał dłużnikowi należnej kwoty, ale przekazywał ją komornikowi.
Jednak nie każda kwota czy świadczenie mogą być przedmiotem egzekucji. Nie należą do nich między innymi:
- sumy i świadczenia w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych;
- sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele (w szczególności stypendia, wsparcia);
- u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę pieniądze w kwocie, która odpowiada niepodlegającej egzekucji części płacy na czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;
- prawa niezbywalne, chyba że możność ich zbycia wyłączono umową, a przedmiot świadczenia nadaje się do egzekucji albo wykonanie prawa może być powierzone komu innemu;
- świadczenia z ubezpieczeń osobowych oraz odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych, w granicach określonych w drodze rozporządzenia przez Ministrów Finansów i Sprawiedliwości (nie dotyczy to egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń z tytułu alimentów);
- świadczenia z pomocy społecznej;
- świadczenia alimentacyjne, zaliczki alimentacyjne, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych.
Ponadto, nawet przy sumach podlegających egzekucji, obowiązują limity i kwoty wolne od zajęć.
Egzekucja w wynagrodzenia
W przypadku egzekucji z wynagrodzenia za pracę - umowa o pracę - komornik może potrącić maksymalnie 50 proc. wielkości wynagrodzenia, przy czym zajęciu nie podlega minimalne wynagrodzenie za pracę (1750 zł brutto w 2015 roku>>), po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy. Jeżeli pracownik zatrudniony jest na część etatu, to kwota wolna od potrąceń ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu.
Wyjątkowo, w przypadku zaspokojenia świadczeń alimentacyjnych, egzekucji podlega 60 proc. wynagrodzenia - bez znaczenia, jaka jest wysokość wynagrodzenia. Ponadto wolna od potrąceń jest także kwota wynagrodzenia za pracę (po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz podatek dochodowy od osób fizycznych) w wysokości:
- 75 proc. przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielanych pracownikowi,
- 90 proc. przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108 Kodeksu pracy.
Przy umowach cywilnoprawnych komornik może potrącić całą kwotę, chyba że umowa zlecenia czy o dzieło jest jedynym źródłem dochodu dłużnika, została zawarta na dłuższy czas, a wynagrodzenie jest wypłacane w stałych okresach - wtedy obowiązują limity jak w przypadku etatu.
Egzekucja z emerytury lub renty
Dokonując egzekucji z renty lub emerytury komornik może zająć tylko 25 proc. dochodu, przy czym te świadczenia podlegają egzekucji już po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczki na podatek. Wolna od egzekucji jest kwota odpowiadająca 50 proc. najniższej emerytury lub renty, zależnie od rodzaju pobieranego świadczenia.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku alimentów - wtedy, podobnie jak w przypadku wynagrodzenia, można potrącić aż 60 proc. emerytury lub renty.
Do 1 marca 2015 roku najniższa emerytura i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna wynosi 844,45 zł brutto.
Egzekucja z rachunku bankowego
Pomimo, iż w egzekucji komorniczej można zająć każdy rodzaj rachunku bankowego (poza powierniczym), to także tutaj istnieją pewne ograniczenia.
Środki pieniężne znajdujące się na rachunkach oszczędnościowych, oszczędnościowo-rozliczeniowych i terminowych lokat oszczędnościowych należących do dłużnika są wolne od zajęcia do wysokości trzykrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez Prezesa GUS za okres bezpośrednio poprzedzający dzień wystawienia tytułu wykonawczego.