Wiele osób po uzyskaniu rozwodu decyduje się na powrót do nazwiska noszonego przed ślubem. Nie zawsze jednak byli małżonkowie rozstają się w dobrych relacjach. W efekcie często małżonek po rozwodzie pyta, czy istnieje prawna możliwość zmuszenia byłej żony do zmiany nazwiska.

Zmiana nazwiska

O nazwisku, które małżonkowie będą nosić po zawarciu ślubu, decyduje oświadczenie zawarte przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.

Jak wygląda kwestia nazwiska po ślubie? Małżonkowie mogą:

1. Nosić wspólne nazwisko, które dotychczas należało do jednego z nich.

2. Każdy z małżonków może zachować swoje dotychczasowe nazwisko.

3. Można połączyć nazwisko z nazwiskiem drugiego małżonka.

Należy także mieć na uwadze, że polskie prawo nie przewiduje możliwości powstania nazwiska, które składałoby się więcej niż z dwóch członów, czyli np. prawidłowe będzie Aneta Kowalska – Nowak, ale już Aneta Kowalska – Nowak – Adamska jest niezgodne z przepisami.

Warto pamiętać, że zmiana nazwiska musi być decyzją przemyślaną, zaś powód nie może być błahy.

W ustawie o zmianie nazwiska podkreśla się, że wniosek o zmianę nazwiska podlega uwzględnieniu, jeśli jest uzasadniony ważnymi powodami. Kiedy zachodzą ważne względy?

Według ustawodawcy są to sytuacje, gdy wnioskodawca nosi nazwisko ośmieszające, o brzmieniu niepolskim bądź też posiadające formę imienia. Można także zmienić nazwisko na takie, którego używamy albo powrócić do nazwiska, które zostało zmienione.

Co istotne – sąd w wyroku rozwodowym nie rozstrzyga o zmianie nazwiska – ta kwestia leży w gestii Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego.

Czy można zmusić małżonka do zmiany nazwiska

Z reguły to kobiety po uzyskaniu rozwodu podejmują decyzję o powrocie do nazwiska, którym posługiwały się przed zawarciem małżeństwa.

Nie należą jednak do rzadkości sytuacje, gdy klienci - mężczyźni – pytają, czy istnieje prawna możliwość zmuszenia żony do zmiany nazwiska i powrotu do nazwiska panieńskiego po rozwodzie, podkreśla Marta Trzęsimiech – Kocur, radca prawny, prowadząca kancelarię prawną.

Wyjaśnia także, że takiej możliwości nie ma. Powrót do nazwiska panieńskiego to tylko i wyłącznie decyzja kobiety (nazwisko jest bowiem dobrem osobistym chronionym przez prawo).

Jeśli więc była żona nie podejmie samodzielnej decyzji w sprawie powrotu do nazwiska sprzed ślubu, to żądanie byłego małżonka, by porzuciła nazwisko będzie bezskuteczne.

Po rozwodzie
Jak wrócić do panieńskiego nazwiska? Wbrew pozorom wcale nie jest to trudne – pod warunkiem, że dopilnujemy terminu. Zmiana nazwiska jest możliwa w ciągu trzech miesięcy od uprawomocnienia wyroku rozwodowego. W tym czasie należy złożyć w Urzędzie Stanu Cywilnego niezbędne dokumenty.

Dlaczego część kobiet po rozwodzie nie zamierza zmieniać swojego nazwiska?

Z moich obserwacji wynika, że na decyzję kobiet wpływają przede wszystkim dwa czynniki - pozycja zawodowa oraz fakt posiadania dzieci.

Jeśli kobieta zajmuje ugruntowaną pozycję zawodową, to zmiana nazwiska rodziłaby szereg komplikacji i dlatego pozostaje ona przy aktualnym, powszechnie już znanym, nazwisku – twierdzi Marta Trzęsimiech–Kocur.

I dodaje, że podobnie jest w przypadku, gdy dzieci rozwiedzionych osób noszą nazwisko ojca - wówczas kobieta nie chce zmieniać nazwiska, chce, by dzieci nazywały się tak samo jak ona, by oszczędzić przykrości, jakie mogłyby spotkać je w przedszkolu czy szkole.

Istnieją także sytuacje, gdy kobieta chce po prostu zrobić byłemu mężowi na złość, gdy wie, że zależy mu na tym, by powróciła do nazwiska panieńskiego.
Są to jednak przypadki odosobnione.