Kopiowanie uzasadnień nie jest potępiane

Powielanie przez sędziów błędów językowych, stylistycznych i interpunkcyjnych przy kopiowaniu uzasadnień innych orzeczeń jest naganne.

– To jest naruszenie zadań sędziego – uważa adwokat Andrzej Michałowski. – Sąd ma obowiązek uzasadnić orzeczenie samodzielnie. Może powołać się na poglądy innych sądów i doktryny, ale nie może robić „kopiuj – wklej” całego orzeczenia.

Natomiast sam fakt mechanicznego, wiernego przywoływania innych uzasadnień nie jest naganny. Tak wynika z pisma Krajowej Rady Sądownictwa, które stanowi odpowiedź na kolejną interwencję Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka w tej sprawie.

– Ja mam liberalne podejście do tej kwestii. Jeśli rzeczywiście mamy identyczne sprawy i zmieniają się tylko szczegóły: data faktury, strona i kwota, to uważam, że silenie się na bardzo oryginalne uzasadnienie nie ma sensu. Przestawianie szyku, zmienianie układu, formowanie czegoś w podobny sposób tylko po to, aby orzeczenie było indywidualne, to dla mnie strata czasu – mówi sędzia Waldemar Żurek z Krajowej Rady Sądownictwa.

Do tak pragmatycznego podejścia zmusza sędziów liczba spraw.

– Czy sędzia powinien pisać od zera uzasadnienie w każdej takiej sprawie, skoro zgadza się z innym uzasadnieniem? Szkoda czasu. Bo czas zaoszczędzony przez sędziego w takich sprawach będzie można poświęcić na pochylenie się nad innymi, naprawdę skomplikowanymi – przekonuje sędzia.

Natomiast potępia takie sytuacje, gdy w orzeczeniu powtarzają się takie same błędy gramatyczne i interpunkcyjne.

– Pytam: czy istnieją w obrocie wzory umów, formularze powództw, wzory pism procesowych? Czy adwokaci i radcy korzystają powszechnie z szablonów pozwów i pism procesowych? Wszyscy wiemy, że tak. Obrót zmusza nas do wykorzystywania wzorów. Jest to powszechne. Cały świat tak robi.

Warunek jest jeden – wzorzec musi pasować do sprawy. Nie toleruję praktyki podciągania uzasadnienia pod stan faktyczny. To należy tępić – podkreśla sędzia Waldemar Żurek.

zobacz także:

Z takim podejściem nie zgadza się fundacja oraz profesjonalni pełnomocnicy. Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka prawo do uzasadnienia orzeczenia jest jednym z elementów rzetelności postępowania – wskazuje HFPCz. Uzasadnienie powinno być zindywidualizowane.

– To jest oczywiście naruszenie zadań sędziego. Sąd ma obowiązek uzasadnić swoje własne orzeczenie swoim własnym uzasadnieniem. Może posłużyć się już wcześniej wyrażonymi poglądami, swoimi lub cudzymi, może powołać się na poglądy innych sądów i doktryny. Ale nie może robić kopiuj – wklej całego orzeczenia – wskazuje Andrzej Michałowski, adwokat.

Co więcej, jego zdaniem jeśli uzasadnienie jest wiernym przeklejeniem innego orzeczenia, to jest to podstawa do postawienia zarzutu w apelacji.

– To oznacza, że sąd nie uzasadnił orzeczenia sam, tylko wykorzystał jakieś inne orzeczenie. W takim wypadku po prostu orzeczenie nie ma uzasadnienia – dodaje mec. Michałowski.