We wniosku o wszczęcie egzekucji wierzyciel powinien wskazać komornikowi, z jakiego majątku dłużnika ma ją przeprowadzić. Mogą to być wynagrodzenie, emerytura, oszczędności na koncie bankowym lub nieruchomości. Często są to także ruchomości znajdujące się w mieszkaniu.
Najłatwiej i najszybciej komornik może ściągnąć zadłużenie z wynagrodzenia za pracę, emerytury, renty i rachunku bankowego dłużnika. Jednak powiększa się grupa osób, które nie pracują, nie otrzymują świadczeń społecznych, nie zgromadziły oszczędności ani nie są właścicielami nieruchomości, którą mozna bysprzedać na licytacji. Dlatego coraz częściej wierzyciele we wniosku o wszczęcie egzekucji wskazują, by została ona przeprowadzona z ruchomości należących do dłużnika, np. wartościowych rzeczy w jego mieszkaniu, samochodu, narzędzi i urządzeń, które służą mu do uprawiania hobby itd.
Komornik nie może jednak zająć wszystkich wartościowych przedmiotów. Przepisy procedury cywilnej wyłączają spod egzekucji niektóre rzeczy, świadczenia, prawa i wierzytelności. Nawet dłużnik nie może się zrzec uprawnień wynikających z tych ograniczeń.

Chroniona zmywarka

Z egzekucji zostały wyłączone przedmioty niezbędne w codziennym życiu dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków rodziny. Są to przede wszystkim przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna, ubrania codzienne oraz ubrania niezbędne do pełnienia służby czy wykonywania zawodu. Za przedmioty urządzenia domowego uważa się pralkę, zmywarkę, sprzęty kuchenne, radio i telewizor, meble. Gdy są to jednak przedmioty nowoczesne, o dużej wartości, komornik może ocenić, że stanowią atrybut bogactwa i prestiżu, i objąć je egzekucją. Również od indywidualnej oceny komornika zależy, czy konkretne ubranie uzna za codzienne. Za niezbędne może nie uznać futra, sztućców z metali szlachetnych i dzieł sztuki.
Ograniczenia obejmują również zapasy żywności i opału na okres miesiąca oraz narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej, w tym surowce do produkcji na okres tygodnia.

Krowa lub dwie kozy

O tym, jakie narzędzia są niezbędne do pracy zarobkowej, decydują kwalifikacje dłużnika oraz rodzaj wykonywanej przez niego pracy. Wprawdzie wyłączenie nie obejmuje pojazdów mechanicznych, ale samochód, który należy do dłużnika będącego taksówkarzem, może nie zostać zajęty, gdy wykorzystywany jest do pracy zarobkowej. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z 30 maja 1996 r. w sprawie sygn. akt III CZP 56/96 (publ. OSP z 1997 r. nr 11, poz. 205).
Egzekucji nie podlegają również niektóre zwierzęta, np. jedna krowa, dwie kozy albo trzy owce, wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów. Komornik nie może również zająć całej gotówki. Gdy dłużnik jest zatrudniony i ma stałe zarobki, komornik powinien zostawić mu kwotę niepodlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty. Jeśli dłużnik nie otrzymuje stałego wynagrodzenia, komornik powinien zostawić mu kwotę niezbędną na dwutygodniowe utrzymanie jego oraz członków rodziny. Komornik nie może też zająć należności wypłaconych dłużnikowi w związku ze śmiercią osoby bliskiej jako zapomoga, jednorazowe zaopatrzenie bądź ubezpieczenie na pokrycie kosztów pogrzebu (np. odprawy pośmiertnej, zasiłków pogrzebowych). Wyjątek: komornik zajmie je, gdy podlegają egzekucji na zaspokojenie tych kosztów.
Egzekucji nie podlegają przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia (chyba że należą do sławnych ludzi i mają wartość dla kolekcjonerów), przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz rzeczy codziennego użytku, które można sprzedać znacznie poniżej wartości, a dla dłużnika mają wartość szczególną.

Dłużnik może się bronić

Gdy komornik zajmie rzeczy podlegające wyłączeniu spod egzekucji, wówczas dłużnik może złożyć skargę na czynności komornika do sądu, przy którym on działa. Jeżeli zaś wierzyciel prowadzenie egzekucji powierzył komornikowi spoza rejonu, to skargę tę rozpozna, sąd, który byłby właściwy według zasad ogólnych.
Rozpoznając zarzuty dłużnika sąd skontroluje, czy dokonana przez komornika ocena zbędności pewnych przedmiotów w mieszkaniu dłużnika była uzasadniona. Co więcej, skargę w tej sprawie na czynności komornika może wnieść również wierzyciel, który zakwestionuje np. wyłączenie spod egzekucji cennych antycznych mebli, uznanych przez komornika za niezbędne dla dłużnika i jego rodziny.
Podstawa prawna
Art. 767, 829, 839 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).