Sejm skierował w środę do dalszych prac w komisji projekt PiS zmian w ustawach o ustroju sądów powszechnych i Sądzie Najwyższym. Projekt przewiduje m.in. dwustopniową procedurę konsultacji przy odwołaniu prezesa lub wiceprezesa sądu.

Jednocześnie Sejm zlecił komisji sprawiedliwości i praw człowieka przedstawienie sprawozdania w terminie umożliwiającym rozpatrzenie projektu na bieżącym posiedzeniu Sejmu.

Wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu złożyły kluby: PO, Nowoczesnej i PSL-UED. Za wnioskiem głosowało 151 posłów, przeciw było 211, a 13 posłów wstrzymało się od głosu.

Projekt nowelizacji ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz ustawy o Sądzie Najwyższym - przewiduje m.in. dwustopniową procedurę konsultacji przy odwołaniu prezesa lub wiceprezesa sądu. Według projektu, minister sprawiedliwości najpierw zasięga opinii kolegium sądu, a jeżeli ta jest negatywna - zwraca się do KRS.

Krajowa Rada Sądownictwa będzie mogła większością dwóch trzecich głosów odmówić zgody na odwołanie prezesa sądu - co jest wiążące dla ministra. Jeśli KRS nie zajmie stanowiska w tej sprawie w terminie 30 dni, to - jak dodano w przepisie - brak tego stanowiska nie będzie stał na przeszkodzie odwołania prezesa sądu przez ministra.

Projekt noweli zakłada też zrównanie wieku przejścia w stan spoczynku kobiet i mężczyzn sędziów do 65 lat. Jednocześnie pozostawiona została kobietom sędziom możliwość przejścia w stan spoczynku w wieku 60 lat, niezależnie od stażu pracy.

Według obowiązujących przepisów kobieta sędzia przechodzi w stan spoczynku w wieku 60 lat, a mężczyzna w wieku 65. Sędziowie osiągający wiek emerytalny mogą jednak zwrócić się do ministra sprawiedliwości z prośbą o wyrażenie zgody na dalsze sprawowanie przez nich funkcji sędziego.

Projekt PiS przyznaje prezydentowi uprawnienia do wyrażenia zgody na dalsze orzekanie przez sędziego po osiągnięciu przez niego wieku 65 lat. Zgodnie z projektem, prezydent będzie mógł wyrazić zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego, jeżeli "będzie to uzasadnione interesem wymiaru sprawiedliwości lub ważnym interesem społecznym, w szczególności jeśli przemawia za tym racjonalne wykorzystanie kadr sądownictwa lub potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami poszczególnych sądów".

Projekt wprowadza też możliwość odwołania do KRS od postanowienia prezydenta o odmowie wyrażenia zgody na dalsze orzekanie przez sędziego. Rada będzie mogła jedynie ocenić odmowę prezydenta pod względem formalnym. Po rozpatrzeniu odwołania, KRS będzie mogła uchylić postanowienie prezydenta większością dwóch trzecich głosów i przekazać mu sprawę do ponownego rozpoznania.