Rozmowa z MARIUSZEM MADEJCZYKIEM - Profil Zaufany będzie dostępny dla wszystkich osób, które założą konto na oficjalnym rządowym portalu ePUAP. Technicznie jesteśmy przygotowani na udostępnienie Profilu już na początku 2010 r.
JERZY KOWALSKI
Przeprowadziliśmy sondę w gminach – urzędy nie są kompletnie przygotowane do załatwiania spraw administracyjnych drogą elektroniczną. Kiedy to się zmieni? Jakie pomysły ma resort na ożywienie e-administracji?
MARIUSZ MADEJCZYK*
Dziś petenci składający dokument elektroniczny w urzędzie czy też załatwiający konkretną sprawę za pomocą środków komunikacji elektronicznej muszą posługiwać się odpłatnym podpisem elektronicznym. Ale podpis elektroniczny nie jest u nas jeszcze rozpowszechniony. Tak naprawdę z tych osób, które przychodzą do urzędu, posiada go bardzo niewiele. Dlatego, realizując oczekiwania społeczne, MSWiA opracowało bezpłatną i prostą alternatywę dla podpisów elektronicznych – Profil Zaufany (PZ).
Czym jest Profil Zaufany?
Ministerstwo, na podstawie mechanizmów logowania do różnych portali internetowych, opracowało metodę logowania do portalu rządowego ePUAP za pomocą loginu i hasła. Profil Zaufany będzie spełniał funkcje podobne do tych, które oferuje bankowość elektroniczna. Klienci banków mogą dokonywać większości operacji na kontach bankowych, posługując się wyłącznie loginem i hasłem. Posługując się loginem i hasłem do PZ, będzie można załatwić większość spraw administracyjnych za pośrednictwem internetu.
W jaki sposób przeciętny Polak będzie mógł utworzyć Profil Zaufany?
Proces tworzenia PZ rozpoczynać się będzie od założenia konta na portalu rządowym ePUAP. Potem obywatel uda się do wskazanego urzędu, by potwierdzić swoje dane osobowe z danymi wprowadzonymi do systemu. Punkty, w których będzie można dokonać potwierdzenia danych osobowych, ulokowane zostaną w jednostkach administracji rządowej w terenie, a więc w urzędach wojewódzkich, oddziałach ZUS, konsulatach, urzędach skarbowych, a także w jednostkach administracji samorządowej, które zdecydują się na prowadzenie takich punktów. W punkcie potwierdzania obywatel będzie mógł wystąpić o nadanie statusu Profilu Zaufanego dla konta założonego na portalu rządowym ePUAP. Urzędnik mający możliwość potwierdzania tożsamości, czyli uwierzytelniania, po podaniu przez petenta loginu porówna dane wprowadzone do systemu z tymi, które przedstawił klient. Będą to dane osobowe, potwierdzone na podstawie dokumentu tożsamości ze zdjęciem, oraz inne, deklaratywne dane, takie jak np. e-mail.
I to wszystko?
Jeszcze zostanie do przejścia ostatni etap. Po pomyślnym zweryfikowaniu danych, urzędnik wydrukuje formularz z tymi danymi oraz oświadczeniem klienta o chęci korzystania z Profilu Zaufanego. Gdy tylko taki formularz zostanie podpisany przez urzędnika i klienta, uwierzytelniony petent uzyska prawo posługiwania się Profilem Zaufanym w kontaktach z administracją, bez konieczności stosowania dodatkowych metod uwierzytelniania, takich jak podpisy elektroniczne.
Czy to oznacza, że podpis elektroniczny praktycznie zniknie?
Nie. Wciąż pozostanie wiele zastosowań dla podpisu elektronicznego poza relacjami obywatel–urząd.
Czy PZ będzie dostępny bez dodatkowych opłat?
Profil Zaufany będzie darmowy.
Kto będzie mógł założyć PZ i kiedy stanie się on dostępny dla Polaków?
Profil Zaufany będzie dostępny dla wszystkich osób, które założą konto na portalu ePUAP. Technicznie jesteśmy przygotowani na udostępnienie PZ już na początku 2010 r. Jednak wejście w życie Profilu Zaufanego związane jest z uchwaleniem nowelizacji ustawy o informatyzacji, która obecnie procedowana jest w Sejmie. Aby PZ mógł stać się powszechną metodą w kontaktach z administracją na początku przyszłego roku, trzeba w 2009 roku znowelizować ustawę o informatyzacji.
Czy nie ma niebezpieczeństwa, że nie uda się wprowadzić PZ, bo nagle okaże się, że tylko bezpieczny podpis elektroniczny stanowi gwarancję tzw. integralności podpisywanego dokumentu? Dziś na kwalifikowanym podpisie niektóre firmy zarabiają.
Koncepcja PZ spotkała się z aprobatą wszystkich zainteresowanych środowisk, a rządowy projekt nowelizacji ustawy o informatyzacji z przychylnym przyjęciem w Sejmie. To pozwala wierzyć, że Profil Zaufany wejdzie w życie w zaproponowanej formule. Integralność wnoszonego do urzędu dokumentu elektronicznego gwarantowana będzie poprzez rozwiązania techniczne zaimplementowane na portalu rządowym ePUAP (m.in. podpis systemowy), które dzięki zastosowaniu już funkcjonujących rozwiązań, takich jak Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO), gwarantować będą obu stronom postępowania administracyjnego, że dokument nie zmieni swej zawartości, czyli treści składanego oświadczenia.
* Mariusz Madejczyk, od października 2008 r. pełnomocnik ministra spraw wewnętrznych i administracji ds. standaryzacji i integracji rejestrów publicznych