PYTANIE

Czy jeśli pracodawca nie ma możliwości przesunięcia pracownika na stanowisko, gdzie nie obowiązuje nakaz noszenia maseczki, to zobowiązany jest odsunąć pracownika od świadczenia pracy i wypłacać z tego tytułu wynagrodzenie postojowe do czasu obowiązywania przepisów regulujących noszenie maseczek w miejscach publicznych? A jeżeli nie ma obowiązku odsunięcia takiego pracownika od pracy, to czy inni pracownicy mający styczność z osobą nienoszącą maseczki mają prawo odmówić świadczenia pracy powołując się na niezapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy? Pytam w kontekście rozszerzenia od 11.03.2021 kręgu osób uprawnionych do nienoszenia maseczek o osoby obciążone zaawansowanymi schorzeniami: neurologicznymi, układu oddechowego, układu krążenia, przebiegającymi z niewydolnością oddechową lub krążenia.

ODPOWIEDŹ

Pracodawca nie ma obowiązku odsunięcia od pracy osoby, która ze względów zdrowotnych nie może nosić maseczki. Nie można uznać, że sytuacja, w której pracownik świadczy pracę bez maseczki, w oparciu o wyłączenie zawarte w przepisach, tworzy podstawę do powstrzymania się od pracy innych pracowników.

UZASADNIENIE

Niestety kwestia obowiązku noszenia maseczek w kontekście wprowadzonych do rozporządzenia zwolnień z tego obowiązku jest bardzo problematyczna. Zaświadczenie lekarskie wskazujące na brak konieczności noszenia maseczki zwalnia daną osobę z tego obowiązku, co w oczywisty sposób nie zmniejsza zagrożeń dla niej.

Pracownik korzysta z wyłączenia spod obowiązku noszenia maseczki zawartego w przepisach. Pracodawca nie ma obowiązku odsunięcia go od pracy. Prawodawca decydując się na wprowadzenie pewnych wyłączeń spod obowiązku zasłaniania ust i nosa nie wprowadził jednocześnie żadnych ograniczeń dotyczących funkcjonowania tych osób m.in. w środowisku pracy. Co więcej, wskazane w podstawie prawnej rozporządzenie pozwala wręcz większości pracodawców na odstąpienie od wymogu stosowania w zakładzie pracy maseczek.

Praca pracownika bez maseczki w oparciu o zaświadczenie lekarskie, nie daje podstaw do powstrzymania się od pracy pozostałym osobom. Nie oceniając skuteczności stosowania poszczególnych środków ochronnych, pozostałe osoby używają jednak maseczek, co w znaczący sposób zmniejsza ryzyko ich ewentualnego zakażenia.

Podstawa prawna:
  • § 25 rozporządzenia Rady Ministrów z 26 lutego 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. z 2021 r., poz. 367)
Marek Rotkiewicz