Subskrybuj nas na Youtube
Niektóre branże, np. rolnictwo, ogrodnictwo lub turystyka, co do zasady mogą szybciej zalegalizować pracę cudzoziemców na kilkumiesięczne okresy. Dodatkowo w czasie pandemii przewidziano pewne uproszczenia.
Jednym z rodzajów zezwoleń, na podstawie których cudzoziemcy mogą wykonywać pracę w Polsce, są zezwolenia na pracę sezonową. O ich wydanie mogą ubiegać się podmioty zamierzające powierzyć pracę cudzoziemcowi w zakresie jednej lub kilku podklas działalności wymienionych w rozporządzeniu ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 8 grudnia 2017 r. w sprawie podklas działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1845).
Czas oczekiwania na uzyskanie zezwolenia na pracę sezonową jest zdecydowanie krótszy niż w przypadku ubiegania się o zwykłe zezwolenie na pracę, np. typ A. Wynosi on średnio do 30 dni. Uprawnione podmioty zamierzające zatrudnić cudzoziemca w krótkim czasie mogą zdecydować się właśnie na tę formę legalizacji jego pracy.
Jeżeli podmiot zamierzający powierzyć cudzoziemcowi pracę na podstawie zezwolenia na pracę sezonową zatrudniał go na podstawie zezwolenia na pracę sezonową w ciągu pięciu lat poprzedzających złożenie wniosku i będzie on zatrudniony na podstawie umowy o pracę, to wniosek o wydanie wzmiankowanego zezwolenia złożony przez ten podmiot zostanie rozpatrzony z uwzględnieniem pierwszeństwa.
Ze względu na szybszy proces uzyskania oraz specyficzne przeznaczenie zezwolenia na pracę sezonową są szczególnie popularne w okresach wiosenno-letnich, kiedy na polskim rynku pracy pojawia się zapotrzebowanie na siłę roboczą w sektorze rolnictwa, usług hotelarskich i gastronomicznych. Jak wskazują statystyki, liczba wniosków o wydanie zezwoleń na pracę sezonową z roku na rok jest coraz większa. Najwięcej składanych jest w celu zalegalizowania pracy obywateli Ukrainy.
Gdzie złożyć
Podmiot zainteresowany uzyskaniem zezwolenia na pracę sezonową składa wniosek w tej sprawie do starosty właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania.
Warunkiem wydania zezwolenia jest:
1) wykazanie, że wysokość wynagrodzenia, która będzie określona w umowie z cudzoziemcem, nie będzie niższa od wynagrodzenia pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku;
2) przedłożenie przez podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi informacji starosty [więcej na ten temat piszemy na stronie B2] – warunek ten nie ma zastosowania w przypadku chęci zatrudnienia obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy.
Do wniosku o wydanie zezwolenia należy również załaczyć: dokumenty identyfikujące cudzoziemca oraz podmiot powierzający wykonywanie pracy, potwierdzenia opłat skarbowych, oświadczenie podmiotu o niekaralności, inne dokumenty na potwierdzenie okoliczności przytoczonych we wniosku przez podmiot.
Zezwolenie na pracę sezonową jest wydawane na okres nie dłuższy niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym. przykład 1
przykład 1
Maksymalnie dziewięć miesięcy w roku
Podmiot zatrudniający cudzoziemca uzyskał zezwolenie na pracę sezonową ważne od maja do grudnia (7 miesięcy). Przed upływem ważności zezwolenia w grudniu nie zdecydował się na jego przedłużenie. W styczniu następnego roku podjął jednak decyzję o ponownym zatrudnieniu cudzoziemca na podstawie zezwolenia na pracę sezonową.
Podmiot może wystąpić o wydanie zezwolenia na pracę sezonową na pełny 9-miesięczny okres ze względu na to, iż rozpoczął się nowy rok kalendarzowy.
Zezwolenie na pracę sezonową jest wydawane dla określonego (konkretnego) cudzoziemca. Zezwolenie określa:
- podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi,
- najniższe wynagrodzenie cudzoziemca,
- wymiar czasu pracy albo liczbę godzin pracy w tygodniu lub miesiącu,
- rodzaj umowy będącej podstawą wykonywania pracy,
- okres ważności zezwolenia.
Jeżeli zezwolenie dotyczy pracy cudzoziemca w charakterze pracownika tymczasowego, to wskazywany jest także pracodawca-użytkownik.
Przed wydaniem
Należy pamiętać, że w przypadku procedury uzyskania zezwolenia na pracę sezonową właściwa czynność wydania zezwolenia na pracę jest poprzedzona wpisaniem przez właściwego starostę złożonego wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową do ewidencji wniosków oraz wydanie zaświadczenia o wpisie. Ma to znaczenie w sytuacji, gdy cudzoziemiec, którego podmiot zamierza zatrudnić, będzie dopiero ubiegać się o wydanie wizy uprawniającej do wjazdu do Polski w celu wykonywania pracy sezonowej lub zamierza wjechać do Polski w ramach ruchu bezwizowego. przykład 2 W takim przypadku właściwe zezwolenie na pracę sezonową wydaje się po wjeździe obcokrajowca do Polski na podstawie ww. wizy lub w ramach ruchu bezwizowego, jeżeli podmiot zatrudniający go przedłoży właściwemu staroście:
1) kopię ważnego dokumentu uprawniającego cudzoziemca do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2) informację o adresie zakwaterowania go w okresie pobytu na terytorium Polski.
przykład 2
Wpis do ewidencji ułatwia uzyskanie wizy
Podmiot zamierza zatrudnić cudzoziemca na podstawie zezwolenia na pracę sezonową. Cudzoziemiec przebywa na Ukrainie. Podmiot składa wniosek do właściwego starosty o wydanie zezwolenia na pracę sezonową wraz z wymaganymi dokumentami. Starosta wpisuje wniosek do ewidencji i wydaje podmiotowi zaświadczenie o wpisie.
Podmiot przesyła cudzoziemcowi oryginał zaświadczenia o wpisie. Cudzoziemiec występuje o wydanie wizy. W tym celu składa zaświadczenie o wpisie oraz inne dokumenty do wniosku wizowego. Cudzoziemiec uzyskuje wizę i przyjeżdża do Polski. Podmiot zamierzający go zatrudnić uzyskuje od cudzoziemca kopię wizy oraz informację o adresie zakwaterowania, które przedkłada właściwemu staroście. Starosta wydaje zezwolenie na pracę sezonową. Podmiot zatrudnia cudzoziemca zgodnie z informacją wskazaną w tym zezwoleniu.
Ułatwienia dla bezwizowych
Z pewnej formy ułatwienia może skorzystać podmiot zamierzający zatrudnić cudzoziemca, który przebywa już w Polsce na podstawie innego dokumentu niż wiza wydana w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego bez związku z wnioskiem wpisanym do ewidencji. Przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy określają, że w takim przypadku pracę tego cudzoziemca na warunkach określonych we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową uważa się za legalną od dnia złożenia wniosku niezawierającego braków formalnych do dnia doręczenia decyzji starosty w sprawie zezwolenia na pracę sezonową, nie dłużej jednak niż przez okres 30 dni.
Powierzenie innego rodzaju pracy
Przepisy ustawy dopuszczają powierzenie cudzoziemcowi zatrudnionemu na podstawie zezwolenia na pracę sezonową pracy innego rodzaju na okresy nie dłuższe niż łącznie 30 dni w ciągu ważności tego dokumentu. Warunkiem powierzenia pracy innego rodzaju jest spełnienie następujących wymagań dotyczących cudzoziemca:
1) jest on obywatelem Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy,
2) otrzymuje wynagrodzenie nie niższe niż określone w posiadanym zezwoleniu na pracę sezonową,
3) nie wykonuje pracy w charakterze pracownika tymczasowego.
Kiedy niepotrzebne uzyskanie nowego dokumentu
W niektórych sytuacjach wydanie nowego zezwolenia na pracę sezonową nie jest wymagane. Chodzi o sytuacje, w których:
1) nastąpiła zmiana siedziby lub miejsca zamieszkania, nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi lub przejęcie zakładu pracy lub jego części przez innego pracodawcę;
2) nastąpiło przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę;
3) podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi i cudzoziemiec zawarli umowę o pracę zamiast umowy cywilnoprawnej lub umowę o pomocy przy zbiorach w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników zamiast innej umowy cywilnoprawnej;
4) podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi i cudzoziemiec zawarli umowę inną niż wskazana w zezwoleniu na pracę sezonową umowa o pomocy przy zbiorach w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników;
5) podmiot powierza cudzoziemcowi zatrudnionemu na podstawie zezwolenia na pracę sezonową pracę innego rodzaju na okresy nie dłuższe niż łącznie 30 dni w ciągu ważności tego zezwolenia.
Na czas pandemii
Ze względu na ryzyko ograniczenia liczby przyjeżdżających do Polski pracowników sezonowych z zagranicy oraz ich odpływu w związku z epidemią w ustawie z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 180) wprowadzono rozwiązania ułatwiające im podjęcie i wykonywanie pracy sezonowej w Polsce.
Przyjęte rozwiązania prawne wymieniają dwie główne kategorie cudzoziemców, w przypadku zatrudnienia/chęci zatrudnienia których podmioty zatrudniające są uprawnione do skorzystania z rozwiązań kryzysowych dotyczących zezwoleń na pracę sezonową:
1) cudzoziemcy przebywający legalnie w Polsce, wykonujący pracę sezonową na podstawie uzyskanego przez podmiot zatrudniający zezwolenia na pracę sezonową;
2) cudzoziemcy przebywający legalnie w Polsce, posiadający dowolne zezwolenie na pracę lub oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, którzy zamierzają rozpocząć wykonywanie pracy sezonowej.
▶Automatyczne przedłużenie zezwoleń na pracę sezonową. W pierwszym przypadku, jeżeli ważność zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca kończy się w okresie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, okres ważności tego dokumentu ulega przedłużeniu z mocy prawa do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Oznacza to, że wraz z upływem ostatniego dnia ważności posiadanego przez cudzoziemca zezwolenia na pracę sezonową ulega ono automatycznemu przedłużeniu. Dzięki temu podmiot zatrudniający taką osobę nie musi występować o przedłużenie lub wydanie nowego zezwolenia na pracę sezonową. Co ważne, nie ma znaczenia, kiedy zezwolenie zostało wydane. Istotny jest jedynie fakt, że okres jego ważności upłynął w trakcie trwania jednego z wyżej wskazanych stanów. przykłady 3 i 4
przykład 3
Wydłużenie z mocy prawa zezwolenia przed stanem zagrożenia…
Pracodawca uzyskał zezwolenie na pracę sezonową dla cudzoziemca w lutym 2020 r., tj. przed ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii. Zgodnie z informacją zawartą w tym zezwoleniu ostatni dzień jego ważności przypadał w maju 2020 r. W normalnych warunkach w celu zachowania legalnej pracy cudzoziemca pracodawca byłby zobowiązany do złożenia wniosku o przedłużenie zezwolenia na pracę sezonową lub złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową. Jednakże ze względu na wprowadzone w marcu 2020 r. rozwiązania kryzysowe nie musiał tego robić, ponieważ wraz z upływem ostatniego dnia ważności zezwolenia, który przypadał w maju 2020 r., uległo ono przedłużeniu z mocy prawa.
przykład 4
…i w trakcie
Pracodawca uzyskał w listopadzie 2020 r., tj. w trakcie trwania stanu epidemii, zezwolenie na pracę sezonową dla cudzoziemca. Zgodnie z informacją wskazaną w tym zezwoleniu termin ważności zezwolenia upłynie w marcu 2021 r. Ze względu na obowiązujące przepisy kryzysowe pracodawca nie musi jednak uzyskiwać nowego zezwolenia na pracę sezonową ani go przedłużać, ponieważ ulegnie ono przedłużeniu z mocy prawa. Cudzoziemiec będzie mógł być nadal legalnie zatrudniony na podstawie uzyskanego w listopadzie 2020 r. zezwolenia na pracę sezonową.
▶Ułatwienie dla posiadających inne prawo do wykonywania pracy w Polsce. Drugi przypadek zakłada natomiast, że cudzoziemiec w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz do 30. dnia następującego po odwołaniu tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni, może być zatrudniony jako pracownik sezonowy, jeżeli posiada dowolne zezwolenie na pracę ważne po 13 marca 2020 r. lub oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, w którym przynajmniej jeden dzień okresu pracy określonego w tym oświadczeniu przypada po 13 marca 2020 r.
W takiej sytuacji uzyskanie zezwolenia na pracę przez podmiot zatrudniający cudzoziemca nie jest wymagane.