Czy przedsiębiorcy mają prawo we wzajemnych stosunkach stosować różnego rodzaju wzorce umowne, takie jak np. regulaminy czy ogólne warunki umów?
Tak. Przedsiębiorcy zarówno w obrocie konsumenckim, czyli dokonujący czynności handlowych z udziałem konsumentów, jak i w obrocie gospodarczym, a więc pomiędzy przedsiębiorcami, mogą stosować przygotowane wcześniej wzorce umowne, takie jak wzory umów, regulaminy czy ogólne warunki umów. Żeby wzorzec umowy był wiążący dla kontrahenta, zasadniczo powinien zostać mu przedłożony przed zawarciem umowy.
Stosując wzorce umowne w obrocie konsumenckim, przedsiębiorca musi zachować ostrożność, by nie zawrzeć we wzorcu postanowień krzywdzących konsumenta, czyli niedozwolonych klauzul umownych (lub klauzul abuzywnych). Katalog przykładowych niedozwolonych klauzul określa art. 3583 kodeksu cywilnego. Warto podkreślić, że jeżeli postanowienia tego rodzaju zostaną zawarte we wzorcu umowy, wówczas nie są one wiążące dla konsumenta.
Odmiennie niż w obrocie konsumenckim podczas dokonywania czynności prawnych między przedsiębiorcami wzory, regulaminy czy ogólne warunki umów mogą zawierać także postanowienia niedopuszczalne w obrocie konsumenckim, tak długo jak nie są one sprzeczne z prawem. Dlatego właśnie przedsiębiorcy w kontaktach z kontrahentami powinni dokładać szczególnej staranności przy badaniu postanowień wzorców umownych przedłożonych przez innego przedsiębiorcę. Niestaranność może bowiem zaowocować związaniem się niekorzystnymi postanowieniami, takimi na przykład jak wyłączenie odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady.
Należy przy okazji podkreślić, że możliwe są także sytuacje, w których obaj przedsiębiorcy będący stronami danego stosunku prawnego korzystają z wzorców umownych. W takiej sytuacji umowa nie obejmuje tych postanowień, które są ze sobą sprzeczne, chyba że po otrzymaniu oferty strona niezwłocznie zawiadomi, że nie zamierza zawierać umowy na takich warunkach, wówczas nie dochodzi do zawarcia umowy.