W kodeksie spółek handlowych przewidziano możliwość podwyższenia kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki. Czy można tego dokonać tylko wtedy, gdy umowa spółki określa maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego i termin podwyższenia?
Tak wynika z art. 257 par. 1 i 3 kodeksu spółek handlowych (k.s.h.). W takim przypadku dla podwyższenia kapitału zakładowego nie jest wymagane podjęcie uchwały o podwyższeniu kapitału poprzez zmianę umowy spółki w formie aktu notarialnego.
Wystarcza jedynie uchwała zgromadzenia wspólników, sporządzona w formie pisemnej. Ta uproszczona procedura ma na celu odformalizowanie postępowania oraz istotną oszczędność kosztów. Podwyższenie na mocy wspomnianych przepisów nie ma zastosowania do sytuacji, w których udziały obejmowane są przez nowych wspólników bądź przez dotychczasowych, lecz nieproporcjonalnie.
Wątpliwości co do stosowania uproszczonej procedury powstają przy wnoszeniu aportu na pokrycie podwyższonego kapitału.
Z art. 261 k.s.h. wynika obowiązek odpowiedniego stosowania przy podwyższeniu art. 158 k.s.h., to znaczy konieczności określenia w umowie spółki przedmiotu aportu i określenia liczby udziałów objętych w zamian za aport.
Zachodziłaby zatem konieczność podwyższenia kapitału poprzez zmianę umowy spółki, co wiązałoby się z dodatkowymi kosztami uzależnionymi od wysokości podwyższenia, związanymi z protokołem zgromadzenia wspólników i oświadczeniem o objęciu udziałów.
Martwa pozostałaby również możliwość dokonania podwyższenia kapitału na mocy dotychczasowych postanowień umownych.
Nie powinno budzić zastrzeżeń podjęcie uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego poprzez wniesienie aportu w zwykłej formie pisemnej i w takiej samej formie złożenie oświadczenia o objęciu udziałów w zamian za aport.
W celu dopełnienia wymagań k.s.h. w zakresie opisu aportu i liczby objętych w zamian udziałów po podjęciu uchwał o podwyższeniu wystarczające będzie dokonanie zmiany umowy spółki w tym zakresie niepociągające za sobą kosztów uzależnionych od wartości podwyższenia.