Przedstawiamy wytyczne dotyczące funkcjonowania stacji paliw w trakcie epidemii COVID-19 w Polsce przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju w konsultacji z Głównym Inspektoratem Sanitarnym.
Celem wdrażanych procedur jest:
- Dodatkowe zwiększenie bezpieczeństwa pracowników (obsługi) stacji paliw oraz klientów.
- Minimalizowanie ryzyka zakażenia pracowników (obsługi) oraz klientów.
- Ograniczenie liczby kontaktów na terenie stacji paliw w danym przedziale czasowym, w ramach zabezpieczenia przed możliwym zakażeniem.
- Kompleksowe działanie przeciwepidemiczne dostosowane do etapu zaawansowania stanu epidemii.
Wytyczne zostały podzielone na cztery części:
- Zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom/ obsłudze.
- Zapewnienie bezpieczeństwa w obiekcie.
- Procedury zapobiegawcze: podejrzenie zakażenia SARS-CoV-2 u pracownika/ obsługi.
- Procedury postępowania w przypadku podejrzenia zakażenia SARS-CoV-2 u klienta.
Zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom/obsłudze, w szczególności poprzez:
- Podział realizowanych przez firmę/ stację zadań tak, aby ich część - niewymagająca fizycznej obecności pracowników w siedzibie - mogła być realizowana zdalnie.
- Organizację stanowisk pracy z uwzględnieniem wymaganego dystansu przestrzennego między pracownikami (minimum 1,5 m).
- Organizację trybu pracy z uwzględnieniem systemu zmianowego i rotacyjnego oraz niezbędnej rezerwy kadrowej, na wypadek wzrostu ryzyka epidemicznego (działania rekomendowane).
- Zapewnienie służbom porządkowym oraz pracownikom mającym kontakt z klientami dostępu do środków ochrony indywidualnej (m.in. maseczki ochronne, rękawice jednorazowe) i preparatów do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu (min. 60%).
- Zapewnienie, w miarę możliwości, wietrzenia nieklimatyzowanych pomieszczeń.
- W zakresie systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych stosowanie się do zaleceń NIZP- PZH (w załączeniu)
- Nieużywanie (jeśli to możliwe) klimatyzacji.
- Ograniczenie do niezbędnego minimum spotkań i narad wewnętrznych; spotkania powinny być przeprowadzane przy otwartych oknach, z zachowaniem rekomendowanych przez służby sanitarne odległości pomiędzy osobami (minimum 1,5 m); preferowany kontakt telefoniczny oraz mailowy.
- Ograniczenie korzystania przez pracowników z przestrzeni wspólnych, w tym:
- wprowadzenie różnych godzin przerw,
- zmniejszenie liczby pracowników korzystających ze wspólnych obszarów w danym czasie (np. przez rozłożenie przerw na posiłki).
- Szczególną troskę o pracowników z grup bardziej narażonych na ciężki przebieg COVID-19 - jeśli to możliwe nieangażowanie w bezpośredni kontakt z klientami osób powyżej 60 r.ż. oraz przewlekle chorych.
- Zwiększanie wiedzy dotyczącej postępowania w trakcie epidemii, przede wszystkim w zakresie regularnego mycia i dezynfekcji rąk przed przystąpieniem do pracy, przed spożywaniem posiłku, przed i po skorzystaniu z toalety.
- Przygotowanie procedury postępowania na wypadek wystąpienia sytuacji podejrzenia zakażenia i skuteczne poinstruowanie pracowników.
- Wytyczne dla pracowników:
- Przed rozpoczęciem pracy, tuż po przyjściu do pracy obowiązkowo należy umyć ręce wodą z mydłem lub zdezynfekować je środkiem na bazie alkoholu (min. 60%).
- Nosić osłonę nosa i ust oraz rękawice ochronne (jednorazowe) podczas wykonywania obowiązków lub dezynfekować ręce.
- Zachować bezpieczną odległość od rozmówcy i współpracowników.
- Regularnie, często i dokładnie myć ręce wodą z mydłem, zgodnie z instrukcją znajdującą się przy umywalce i dezynfekować osuszone dłonie środkiem na bazie alkoholu (min. 60%). Ręce wycierać ręcznikiem papierowym.
- Podczas kaszlu i kichania zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką - jak najszybciej wyrzucić chusteczkę do zamykanego pojemnika na odpady i umyć ręce.
- Starać się nie dotykać dłońmi okolic twarzy, zwłaszcza ust, nosa i oczu.
- Dołożyć wszelkich starań, aby miejsce pracy/ sala sprzedaży była czysta i higieniczna. Należy pamiętać o częstej dezynfekcji powierzchni dotykowych, jak klamki, słuchawka telefonu, klawiatura i myszka, włączniki świateł, elementy stanowiska pracy, włączniki urządzeń, terminale płatnicze, stanowisko kasowe itp.
- Regularnie (kilka razy w ciągu dnia) czyścić powierzchnie wspólne, z którymi stykają się klienci, np. klamki drzwi wejściowych, poręcze, blaty, oparcia krzeseł, terminale płatnicze itp.
- Unikać dojazdów do pracy środkami komunikacji publicznej, jeżeli istnieje taka możliwość.
- Pozostawić odzież służbową po zakończonej pracy w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu służbowym (wymiana odzieży).
- Przy wydawaniu środków pieniężnych konwojentom, używać rękawiczek lateksowych lub jednorazowych oraz dezynfekować biurka po tej czynności.
Zapewnienie bezpieczeństwa w obiekcie, w szczególności poprzez:
- Umieszczenie w widocznym miejscu przed wejściem informacji o maksymalnej liczbie klientów, mogących jednocześnie przebywać w obiekcie.
- Zapewnienie klientom środków do mycia i dezynfekcji rąk (płyny dezynfekcyjne, mydło). Rekomenduje się zapewnienie możliwości zakupu maseczek ochronnych w sklepie na stacji paliw.
- Wywieszenie w pomieszczeniach sanitarno-higienicznych instrukcji dotyczących mycia rąk, zdejmowania i zakładania rękawiczek, zdejmowania i zakładania maseczki, a przy dozownikach z płynem do dezynfekcji - instrukcji dezynfekcji rąk.
- Zapewnienie sprzętu i środków oraz monitorowanie codziennych prac porządkowych, ze szczególnym uwzględnieniem dezynfekowania powierzchni dotykowych - poręczy, klamek, włączników światła, uchwytów, poręczy krzeseł i powierzchni płaskich, w tym blatów w pomieszczeniach pracy i w pomieszczeniach do spożywania posiłków.
- Organizację sposobu korzystania z obiektów uwzględniającą wymagany dystans społeczny (minimum 1,5 metra).
- Regularna dezynfekcja stanowisk kasowych i terminali płatniczych.
- Udostępnienie przy dystrybutorach paliw jednorazowych rękawiczek, z których mogą korzystać pracownicy i klienci podczas tankowania lub serwisowania pojazdów.
- Umieszczenie na każdym dystrybutorze LPG informacji dla klientów o konieczności tankowania w rękawicach ochronnych.
- Umożliwienie dezynfekcję rąk po każdorazowym skorzystaniu z ekranów dotykowych (pojemnościowych), reagujących na nieosłonięte palce poprzez umieszczenie środka dezynfekującego przy urządzeniu.
- Dopilnowanie, aby klienci dezynfekowali dłonie przy wejściu oraz posiadali ochronę zakrywającą usta i nos.
- Wyznaczenie strefy bezpiecznej pomiędzy sprzedawcą a klientem (minimum 1,5 m) poprzez umieszczenie taśmy na podłodze, wzdłuż linii kas oraz wyznaczenie bezpiecznych odległości pomiędzy osobami oczekującymi do kasy.
- Dopilnowanie, aby użytkownicy nie przekraczali wyznaczonych linii na podłodze.
- Ewentualne wyznaczenie tras poruszania się po obiekcie.
- Ograniczenie wykorzystania urządzeń aktywowanych dotykiem (np. ekrany dotykowe).
- Preferowanie płatności kartą płatniczą lub telefonem. Ustawienie skanera lub terminala w miejscu łatwego dostępu dla klienta.
- Doposażenie miejsc kontaktu bezpośredniego z klientem (kasa, punkt obsługi/ sprzedaży) w dodatkowe zabezpieczenia (zwłaszcza przezroczyste przegrody).
- Ograniczenie liczby osób przebywających w toaletach; rekomenduje się, aby liczba osób była zgodna z liczbą umywalek.
- Bieżącą dezynfekcję toalet, klamek, telefonów, klawiatury komputerów, urządzeń w pomieszczeniach socjalnych oraz - w miarę potrzeby i możliwości - innych często dotykanych powierzchni.
- Wyznaczenie i przygotowanie (m.in. wyposażonego w środki ochrony indywidualnej i płyn dezynfekujący) pomieszczenia lub obszaru, w którym będzie można odizolować osobę w przypadku pojawienia się objawów chorobowych.
- Przygotowanie i umieszczenie w określonym miejscu (łatwy dostęp) potrzebnych numerów telefonów do powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej, służb medycznych.
- Emitowanie na monitorach instrukcji postępowania pozwalającego na minimalizowanie ryzyka zakażenia SARS-CoV-2.
- Maksymalne skrócenie czasu obsługi i pobytu klientów w sklepie lub restauracji.
- Wyłączenie z użytku suszarek nadmuchowych do rąk.
- Szczegółowe warunki postępowania na stacjach paliw podczas epidemii ustala właściciel/ zarządca w oparciu o wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego.
Gastronomia i sprzedaż żywności.
Przy prowadzeniu usług gastronomicznych należy stosować się do aktualnych przepisów i wytycznych dla gastronomii (zob. "Wytyczne MR i GIS dotyczące funkcjonowania gastronomii w trakcie epidemii COVID-19").
Procedury zapobiegawcze: podejrzenie zakażenia SARS-CoV-2 u pracownika/obsługi:
- Pracownicy/obsługa stacji paliw powinni zostać poinstruowani, że w przypadku wystąpienia objawów sugerujących zakażenie SARS-CoV-2, nie powinni przychodzić do pracy, powinni pozostać w domu i skontaktować się telefonicznie z właściwą miejscowo powiatową stacją sanitarno-epidemiologiczną, oddziałem zakaźnym, a w razie pogarszania się stanu zdrowia zadzwonić pod nr 999 lub 112 i poinformować.
- Zaleca się bieżące śledzenie informacji Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministra Zdrowia, dostępnych na stronach gis.gov.pl lub https://www.gov.pl/web/koronawirus/, a także obowiązujących przepisów prawa.
- W przypadku wystąpienia u pracownika wykonującego swoje zadania na stanowisku pracy objawów sugerujących zakażenie SARS-CoV-2, należy niezwłocznie odsunąć go od pracy i odesłać transportem indywidualnym do domu, powiadomić właściwą miejscowo powiatową stację sanitarno-epidemiologiczną i stosować się ściśle do wydawanych instrukcji i poleceń.
- Pracownik powinien oczekiwać na transport w wyznaczonym pomieszczeniu, w którym jest możliwe czasowe odizolowanie go od innych osób.
- Zaleca się ustalenie obszaru, w którym poruszał się i przebywał pracownik, przeprowadzenie rutynowego sprzątania, zgodnie z procedurami zakładowymi, oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty itp.).
- Należy stosować się do zaleceń Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego przy ustalaniu, czy należy wdrożyć dodatkowe procedury biorąc pod uwagę zaistniały przypadek.
Procedury postępowania w przypadku podejrzenia zakażenia SARS-CoV-2 u klienta:
- W przypadku stwierdzenia wyraźnych oznak choroby, jak uporczywy kaszel, złe samopoczucie, trudności w oddychaniu, klient nie powinien zostać wpuszczony na teren obiektu. Powinien zostać poinstruowany o konieczności skontaktowania się telefonicznie ze stacją sanitarno-epidemiologiczną, oddziałem zakaźnym, a w razie pogarszania się stanu zdrowia - zadzwonić pod nr 999 lub 112.
- Zgłoszenie incydentu do kierownictwa obiektu, co umożliwi obsłudze ustalenie obszaru, w którym poruszała się i przebywała osoba. Przeprowadzenie rutynowego sprzątania, zgodnie z procedurami obiektu, oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty itp.).
- Ustalenie listy pracowników oraz klientów (jeśli to możliwe) obecnych w tym samym czasie w części/ częściach obiektu, w których przebywał klient, i zalecenie stosowania się do wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego dostępnych na stronie gov.pl/web/koronawirus/ oraz gis.gov.pl, odnoszących się do osób, które miały kontakt z zakażonym.
- Powiadomienie właściwej miejscowo powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej i stosowanie się ściśle do wydawanych instrukcji i poleceń.