Przedstawiamy wytyczne dotyczące funkcjonowania zakładów przemysłowych w trakcie epidemii COVID-19 w Polsce przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju w konsultacji z Głównym Inspektoratem Sanitarnym.

Celem wdrażanych procedur jest:

  • Zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom zakładów przemysłowych i pracownikom innych firm przebywających na terenie tych zakładów przemysłowych
  • Uniknięcie zakażenia pracowników przez osoby z zewnątrz - dostawcy, klienci.
  • Zmniejszenie liczby kontaktów na terenie zakładu przemysłowego, celem umożliwienia identyfikacji pracowników, którzy będą podlegać kwarantannie w przypadku potwierdzonego zakażenia
  • Utrzymanie możliwości funkcjonowania zakładów przemysłowych i świadczenia w nich pracy z zapewnieniem dostaw niezbędnych mediów i surowców również w warunkach ewentualnego wprowadzenia kordonu sanitarnego.

Podstawowym celem wdrażanych procedur jest:

  • Zapewnienie bezpieczeństwa pracowników zakładów przemysłowych
  • Zapewnienie bezpieczeństwa w zakładzie
  • Procedury zapobiegawcze: podejrzenie zakażenia koronawirusem pracownika
  • Procedury postępowania w przypadku podejrzenia zakażenia koronawirusem osoby odwiedzającej zakład.

W każdym z powyższych punktów wskazane zostały rekomendowane procedury, uwzględniające konieczność zachowania ciągłości produkcji.

Zasadne jest, aby poszczególne elementy procedur zostały wdrożone jak najszybciej, przy czym obiektywny brak możliwości natychmiastowego wdrożenia części procedur nie powinien wstrzymywać wdrożenia pozostałych ich części.

Zapewnienie bezpieczeństwa pracowników zakładów przemysłowych:

  • Ograniczenie do niezbędnego minimum spotkań i narad wewnętrznych; spotkania powinny być przeprowadzane przy otwartych oknach z zachowaniem rekomendowanych odległości pomiędzy osobami (zalecane co najmniej 1,5 m między pracownikami); preferowany kontakt telefoniczny oraz mailowy.
  • Możliwe jest rozważenie, za zgodą pracowników, prowadzenia codziennych procedur przeprowadzania i dokumentowania wywiadu, w szczególności o braku występowania objawów chorobowych u pracownika oraz o braku kontaktu z osobą, która miała widoczne objawy chorobowe lub była narażona na kontakt z osobą zakażoną.
  • Zapewnienie służbom porządkowym oraz pracownikom mającym kontakt z klientami dostępu do środków ochrony indywidualnej twarzy i rąk, takich jak: maseczki ochronne oraz rękawiczki ochronne albo preparatów do dezynfekcji rąk.
  • Do ochrony twarzy i rąk zaliczają się m.in. szyby, pleksiglasy ochronne (dla obsługi klienta), bariery odległościowe, gogle, maseczki ochronne, rękawice ochronne i inne narzędzia lub sposoby zapewniające ochronę pracownika przed możliwością zakażenia. Do stosowania w zakładach pracy zaleca się maseczki wielorazowe, maseczki o standardzie ochrony przemysłowym, a także stosowanie innych wymienionych wcześniej metod ochrony twarzy i rąk.
  • Obowiązek noszenia osłony ust i nosa przez zewnętrznych dostawców i gości, którzy poruszają się po terenie zakładu.
  • Zapewnienie, w miarę możliwości, regularnego wietrzenia pomieszczeń.
  • Nieużywanie (jeśli to możliwe) klimatyzacji.
  • Zapewnienie utrzymania odległości przynajmniej 1,5 m pomiędzy pracownikami, chyba że jest to niemożliwe ze względu na charakter działalności wykonywanej w danym zakładzie pracy. W przypadku braku możliwości wykonania pracy z zachowaniem dystansu należy obligatoryjnie stosować środki ochrony indywidualnej lub zbiorowej (np. tablice pleksi pomiędzy stanowiskami, maski, przyłbice).
  • wprowadzenie różnych godzin przerw, o ile jest to możliwe z uwagi na organizację pracy,
  • ograniczenie liczby miejsc na stołówce (pozwalająca zachowanie minimum 1,5 m odległości pomiędzy osobami) lub wprowadzenie, w miarę możliwości, odbywania przerw śniadaniowych przy stanowisku pracy,
  • W przypadku łaźni, szatni, liczba osób korzystających z nich jednoczasowo powinna być ograniczona, z zachowaniem odstępu między nimi. Miejsca te powinny być poddawane regularnemu sprzątaniu i dezynfekcji powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty, blaty itp.).
  • Dopasowanie pracy zmianowej w ten sposób, aby zespoły nie miały ze sobą fizycznego kontaktu; wprowadzenie różnych godzin rozpoczynania i kończenia pracy, o ile jest to możliwe z uwagi na organizację pracy. Jeżeli nie jest to organizacyjnie możliwe, należy ograniczyć bezpośredni kontakt pomiędzy zespołami z poszczególnych zmian do niezbędnego minimum, z zachowaniem odpowiednich środków bezpieczeństwa.
  • Wprowadzenie pracy zdalnej dla wszystkich stanowisk gdzie jest to możliwie; ograniczenie do niezbędnego minimum ilości pracowników niezbędnych do utrzymania operacji.
  • Przygotowanie procedury postępowania na wypadek wystąpienia sytuacji podejrzenia zakażenia i skuteczne poinstruowanie pracowników.
  • Przed rozpoczęciem pracy, tuż po przyjściu do pracy obowiązkowo należy umyć ręce wodą z mydłem lub zdezynfekować je środkiem na bazie alkoholu (min. 60%).
  • Nosić osłonę nosa i ust oraz rękawice ochronne (jednorazowe) podczas wykonywania obowiązków. Obowiązek ten nie dotyczy osób wykonujących czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach) z wyjątkiem osób wykonujących bezpośrednią obsługę interesantów lub klientów w czasie jej wykonywania.
  • Zachować bezpieczną odległość od rozmówcy i współpracowników.
  • Regularnie, często i dokładnie myć ręce wodą z mydłem, zgodnie z instrukcją znajdującą się przy umywalce i dezynfekować osuszone dłonie środkiem na bazie alkoholu (min. 60%). Ręce wycierać jednorazowym ręcznikiem papierowym.
  • Podczas kaszlu i kichania zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką - jak najszybciej wyrzucić chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć ręce.
  • Starać się nie dotykać dłońmi okolic twarzy, zwłaszcza ust, nosa i oczu.
  • Dołożyć wszelkich starań, aby miejsce pracy były czyste i higieniczne, szczególnie przed rozpoczęciem nowej zmiany oraz po zakończonej zmianie. Należy pamiętać o dezynfekcji powierzchni dotykowych, jak słuchawka telefonu, klawiatura i myszka, włączniki świateł, elementy stanowiska pracy, włączniki urządzeń, elementy sterownicze i inne dotykane rękami w pojazdach i maszynach, itp.
  • Regularnie (kilka razy w ciągu dnia) czyścić powierzchnie wspólne, z którymi stykają się klienci, np. klamki drzwi wejściowych, poręcze, blaty, oparcia krzeseł, itp.
  • Unikać dojazdów do pracy środkami komunikacji publicznej, jeżeli istnieje taka możliwość.
  • Poinstruować pracowników, że w przypadku wystąpienia niepokojących objawów wskazujących na chorobę zakaźną nie powinni przychodzić do pracy. Powinni pozostać w domu i skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania teleporady medycznej.
  • Poinformować pracowników, że nie mogą przychodzić do pracy jeśli są objęci kwarantanną lub izolacją lub mieli kontakt z osobą zakażoną lub chorą.
  • Pozostawić odzież służbową po zakończonej pracy w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu służbowym (wymiana odzieży), jeżeli zgodnie z organizacją pracy w danym zakładzie pracownik dokonuje wymiany odzieży w miejscu pracy, w pomieszczeniach określonych przez pracodawcę.
  • Dokonywać każdego dnia roboczego przed przyjazdem do zakładu przemysłowego codziennej samooceny stanu zdrowia, w szczególności w zakresie wstępowania objawów chorobowych (temperatury powyżej 38oC, uporczywego kaszlu, trudności w oddychaniu, bólu mięśni, złego samopoczucia, zmęczenia, biegunki, nietypowego kataru lub bólu gardła). W razie stwierdzenia u siebie w ramach samooceny stanu zdrowia przed przyjściem do pracy ww. niepokojących objawów, pozostać w miejscu zamieszkania, powiadomić o tym fakcie przełożonego i skontaktować się obligatoryjnie, telefonicznie z lekarzem pierwszego kontaktu, zaś w dalszej kolejności ze stacją sanitarno-epidemiologiczną, oddziałem zakaźnym, a w razie nagłego pogarszania się jego stanu zdrowia zadzwonić pod nr 999 lub 112.
  • Wytyczne dla pracowników, o których mowa w pkt. 14 dotyczą również wszystkich osób fizycznych pracujących stale lub czasowo na terenie zakładu przemysłowego, bez względu na podstawę ich zatrudnienia.
  • Ze szczególną troską należy traktować pracowników z grup bardziej narażonych na ryzyko epidemiczne - jeśli to możliwe nie angażować w bezpośredni kontakt z klientem osób powyżej 60 r.ż. oraz przewlekle chorych.

Zapewnienie bezpieczeństwa w zakładzie:

  • Zapewnienie klientom/dostawcom środków do dezynfekcji (płyny dezynfekcyjne, mydło).
  • Wywieszenie w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych instrukcji dotyczących mycia rąk, zdejmowania i zakładania rękawiczek, zdejmowania i zakładania maseczki, a przy dozownikach z płynem do dezynfekcji - instrukcji dezynfekcji rąk.
  • Zapewnienie sprzętu i środków oraz monitorowanie codziennych prac porządkowych, ze szczególnym uwzględnieniem dezynfekowania powierzchni dotykowych - poręczy, klamek, włączników światła, uchwytów, poręczy krzeseł i powierzchni płaskich, w tym blatów w pomieszczeniach pracy i w pomieszczeniach do spożywania posiłków.
  • Organizacja sposobu korzystania z obiektów uwzględniając wymagany dystans przestrzenny (minimum 1,5 metry odstępu między stanowiskami pracy).
  • Gromadzenie przez zakład informacji dot. przypisania pracowników do konkretnych stanowisk lub obszarów pracy.
  • Przygotowanie procedur na wypadek konieczności ograniczenia funkcjonowania zakładu pracy bądź jego zamknięcia w związku ze stanem epidemii decyzją administracyjną lub powszechnie obowiązującym źródłem prawa.
  • W przypadku konieczności całkowitego wstrzymania produkcji, utrzymanie dostępności infrastruktury krytycznej podczas postoju produkcyjnego.
  • Dbać o regularne sprzątanie i dezynfekcję toalet.

Procedury zapobiegawcze: podejrzenie zakażenia koronawirusem pracowników:

  • Pracownicy zakładu przemysłowego powinni zostać poinstruowani, że w przypadku wystąpienia niepokojących objawów nie powinni przychodzić do pracy, powinni pozostać w domu i skontaktować się telefonicznie ze stacją sanitarno-epidemiologiczną, oddziałem zakaźnym, a w razie pogarszania się stanu zdrowia zadzwonić pod nr 999 lub 112 i poinformować, że mogą być zakażeni koronawirusem.
  • Zaleca się bieżące śledzenie informacji Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministra Zdrowia, dostępnych na stronach gis.gov.pl lub https://www.gov.pl/web/koronawirus/, a także obowiązujących przepisów prawa.
  • W przypadku wystąpienia u pracownika wykonującego swoje zadania na stanowisku pracy niepokojących objawów sugerujących zakażenie koronawirusem, należy niezwłocznie odsunąć go od pracy i odesłać transportem indywidualnym (własnym lub sanitarnym) do domu lub w przypadku gdy jest to niemożliwe, pracownik powinien oczekiwać na transport w wyznaczonym pomieszczeniu, w którym jest możliwe czasowe odizolowanie go od innych osób. Należy wstrzymać przyjmowanie klientów i innych osób w pomieszczeniach, w których przebywała osoba objęta podejrzeniem zakażenia, powiadomić właściwą miejscowo powiatową stację sanitarno-epidemiologiczną i stosować się ściśle do wydawanych instrukcji i poleceń.
  • Zaleca się ustalenie obszaru, w którym poruszał się i przebywał pracownik, przeprowadzenie rutynowego sprzątania, zgodnie z procedurami zakładu, oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty itp.).
  • Rekomenduje się stosowanie się do zaleceń państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przy ustalaniu, czy należy wdrożyć dodatkowe procedury biorąc pod uwagę zaistniały przypadek.

Procedury postępowania w przypadku podejrzenia zakażenia koronawirusem osoby odwiedzającej zakład:

  • W przypadku stwierdzenia wyraźnych oznak choroby, jak uporczywy kaszel, złe samopoczucie, trudności w oddychaniu, osoba nie powinna zostać wpuszczona na teren zakładu. Powinna zostać poinstruowana o konieczności jak najszybszego zgłoszenia się do najbliższego oddziału zakaźnego celem konsultacji z lekarzem, poprzez udanie się tam transportem własnym lub powiadomienie 999 albo 112.
  • Zgłoszenie incydentu do kierownictwa zakładu, co umożliwi obsłudze ustalenie obszaru, w którym poruszała się i przebywała osoba, przeprowadzenie rutynowego sprzątania, zgodnie z procedurami zakładu, oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty itp.).
  • Ustalenie listy pracowników oraz klientów/dostawców (jeśli to możliwe) obecnych w tym samym czasie w części/ częściach zakładu, w których przebywała osoba podejrzana, i zalecenie stosowania się do wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego dostępnych na stronie gov.pl/web/koronawirus/ oraz gis.gov.pl, odnoszących się do osób, które miały kontakt z zakażonym.
Źródło: Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii w konsultacji z GIS