Wytyczne MR i GIS dotyczące funkcjonowania zakładów fizjoterapeutycznych w trakcie epidemii COVID-19

Przedstawiamy wytyczne dotyczące funkcjonowania zakładów fizjoterapeutycznych w trakcie epidemii COVID-19 w Polsce przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju w konsultacji z Głównym Inspektoratem Sanitarnym.

Celem wdrażanych procedur jest:

• Dodatkowe zmniejszenie ryzyka dla pracowników gabinetów (usługodawcy) i pacjenta (usługobiorcy).
• Ograniczenie liczby kontaktów na terenie gabinetu w danym przedziale czasowym, w ramach zabezpieczenia przed możliwym zakażeniem.
• Kompleksowe działanie przeciwepidemiczne dostosowane do etapu zaawansowania stanu epidemii.

Wytyczne zostały podzielone na cztery części:

• Zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom/obsłudze.
• Zapewnienie bezpieczeństwa w obiekcie.
• Procedury zapobiegawcze: podejrzenie zakażenia koronawirusem u pracownika/obsługi.
• Procedury postępowania w przypadku podejrzenia u osoby/klienta zakażenia koronawirusem.

Zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom/obsłudze:

• Ustalenie zadań i procesów, które zwykle wymagają ścisłej interakcji i określenie sposobów ich modyfikacji, aby zwiększyć fizyczne odległości między pracownikami i zachować bezpieczeństwo pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa (w zakładach pracy minimum 1,5 m).
• Podzielenie zmian pracy w celu zwiększenia bezpieczeństwa pracowników przebywających w danym momencie na terenie gabinetu, stosownie do możliwości.
• Zmniejszenie liczby pracowników korzystających w tym samym czasie ze wspólnych obszarów np. stołówki pracowniczej, szatni itp. W pomieszczeniach tych zaleca się, aby liczba osób z nich korzystających umożliwiała zachowanie dystansu społecznego min.1,5 m
• Wyposażenie obsługi gabinetu w środki ochrony indywidualnej w tym, maski, rękawiczki oraz środki do dezynfekcji rąk, a także nieprzemakalne fartuchy z długim rękawem, do użycia w razie potrzeby.
• Przed rozpoczęciem pracy, tuż po przyjściu do pracy obowiązkowo należy umyć ręce wodą z mydłem.
• Nosić osłonę nosa i ust, ewentualnie przyłbicę oraz rękawice ochronne podczas wykonywania obowiązków.
• Zachować bezpieczną odległość od rozmówcy i współpracowników (rekomendowane są 1,5 metry).
• Regularnie często i dokładnie myć ręce wodą z mydłem zgodnie z instrukcją znajdującą się przy umywalce i dezynfekować osuszone dłonie środkiem na bazie alkoholu (min. 60%).
• Podczas kaszlu i kichania zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką - jak najszybciej wyrzucić chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć ręce.
• Starać się nie dotykać dłońmi okolic twarzy, zwłaszcza ust, nosa i oczu.
• Dołożyć wszelkich starań, aby stanowiska pracy były czyste i higieniczne, szczególnie po zakończonym dniu pracy. Należy pamiętać o dezynfekcji powierzchni dotykowych jak słuchawka telefonu, klawiatura i myszka, włączniki świateł czy biurka.
• Regularnie (kilka razy w ciągu dnia) czyścić powierzchnie wspólne, z którymi stykają się klienci, np. klamki drzwi wejściowych, poręcze, blaty, oparcia krzeseł.
• Unikać dojazdów do pracy środkami komunikacji publicznej, jeżeli istnieje taka możliwość.
• Zapewnienie, w miarę możliwości, wietrzenia nieklimatyzowanych pomieszczeń.
• Ograniczenie do niezbędnego minimum spotkań i narad wewnętrznych; spotkania powinny być przeprowadzane przy otwartych oknach z zachowaniem rekomendowanych przez służby sanitarne odległości pomiędzy osobami (minimum 1,5 m); preferowany kontakt telefoniczny oraz mailowy.
• wprowadzenie różnych godzin przerw,
• zmniejszenie liczby pracowników korzystających ze wspólnych obszarów w danym czasie (np. przez rozłożenie przerw na posiłki).
• Szczególną troskę o pracowników z grup bardziej narażonych na ryzyko epidemiczne - jeśli to możliwe nieangażowanie w bezpośredni kontakt z klientem osób powyżej 60.r.ż oraz przewlekle chorych .
• Obowiązek stosowania przez dostawców gabinetu środków ochrony osobistej zgodnie z aktualnymi przepisami prawa.
• Przygotowanie procedury postępowania na wypadek wystąpienia sytuacji podejrzenia zakażenia i skuteczne poinstruowanie pracowników.
• Celem ograniczenia kontaktów międzyludzkich zaleca się tam gdzie jest to możliwe, wykorzystywanie do komunikacji m.in. telefonów, poczty elektronicznej itp.

Zapewnienie bezpieczeństwa w obiekcie:

Procedury na czas przed wykonaniem usługi:

• Przed wykonaniem usługi rekomendujemy wywiad telefoniczny którego celem jest ustalenie występowania u danej osoby objawów choroby lub ryzyka narażenia na chorobę (w tym celu możliwe jest wykorzystanie załączonej ankiety nr 1 - Ankieta wstępnej kwalifikacji, rekomendowanej przez Krajową Izbę Fizjoterapeutów).
• Nie zaleca się uczestniczenia w zabiegach osób towarzyszących pacjentom, poza uzasadnionymi przypadkami (np. osoby nieletnie, niepełnosprawne), decyzję podejmuje fizjoterapeuta. Osoba towarzysząca musi być zabezpieczona analogicznie jak pacjent.
• Grafik pracy pracowników oraz grafik przyjęć pacjentów należy układać tak, aby nie doprowadzić do gromadzenia się pacjentów w poczekalni oraz w miarę możliwości unikać mieszania się pracowników w przypadku pracy zmianowej. Rekomenduje się utrzymanie co najmniej 1,5 m odległości między pacjentami.
• Należy ograniczać poruszanie się pacjentów po przychodni / gabinecie, aby zminimalizować możliwość kontaktów.
• Klient/pacjent przy wejściu do gabinetu dezynfekuje lub myje ręce oraz zakłada rękawiczki ochronne. Jeśli istnieje możliwość rozgraniczenia miejsc wyjścia i wejścia - również przy wyjściu należy umożliwić dezynfekcję rąk.
• W przypadku usług świadczonych w domu pacjenta, fizjoterapeuta przed wejściem do pomieszczenia zakłada maseczkę, rękawiczki (zależnie od potrzeb).
• Pacjent używa maseczek zgodnie z obowiązującymi przepisami.
• Pacjent przychodzi na zabiegi wyłącznie z niezbędnymi przedmiotami.
• Opiekun małoletniego używa maseczek zgodnie z obowiązującymi przepisami i utrzymuje bezpieczny dystans w trakcie trwania zabiegów.

Procedury w trakcie wykonywania usługi:

• Obowiązkowe noszenie maseczek przez pacjentów.
• Zakaz używania telefonów komórkowych w trakcie zabiegów.
• Obowiązkowe noszenie maseczek medycznych (rekomendowane maseczki według załącznika nr 3 - Maseczki Medyczne, opracowanego konsultanta krajowego w dziedzinie chorób zakaźnych) przez fizjoterapeutów, oraz rekomendowane noszenie rękawiczek jednorazowych.

Procedury wykonywane po wizycie:

• Po wykonaniu usługi następuje dezynfekcja stanowiska (wszystkich przedmiotów z którymi pacjent miał kontakt w trakcie zabiegu - w tym leżanka, przybory i przyrządy do ćwiczeń, ewentualne elementy urządzeń zabiegowych).
• Od zakończenia dezynfekcji musi minąć rekomendowany przez producenta preparatu dezynfekcyjnego czas, zanim następny pacjent zostanie obsłużony na tym samym stanowisku. Rekomenduje się wywietrzenia pomieszczenia przed przyjęciem następnego pacjenta.

Procedury zapobiegawcze: podejrzenie zakażenia koronawirusem u pracownika/obsługi:

• Obowiązek zapoznania personelu gabinetu odnośnie wprowadzonego protokołu związanego z wirusem COVID 19 (przekazanie najważniejszych wytycznych i obowiązków w tym zakresie).
• Pracownicy i obsługa gabinetu powinni zostać poinstruowani, że w przypadku wystąpienia niepokojących objawów nie powinni przychodzić do pracy, powinni pozostać w domu i skontaktować się telefonicznie ze stacją sanitarno-epidemiologiczną, oddziałem zakaźnym, a w razie pogarszania się stanu zdrowia zadzwonić pod nr 999 lub 112 i poinformować o możliwości zakażenia koronawirusem.
• Zaleca się bieżące śledzenie informacji Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministra Zdrowia, dostępnych na stronach gis.gov.pl lub https://www.gov.pl/web/koronawirus/, a także obowiązujących przepisów prawa.
• W przypadku wystąpienia u pracownika wykonującego swoje zadania na stanowisku pracy niepokojących objawów sugerujących zakażenie koronawirusem należy niezwłocznie odsunąć go od pracy i odesłać transportem indywidualnym do domu. Należy wstrzymać przyjmowanie klientów, powiadomić właściwą miejscowo powiatową stację sanitarno-epidemiologiczną i stosować się ściśle do wydawanych instrukcji i poleceń.
• Pracownik powinien oczekiwać na transport w wyznaczonym pomieszczeniu, w którym jest możliwe czasowe odizolowanie go od innych osób.
• Zaleca się ustalenie obszaru, w którym poruszał się i przebywał pracownik, przeprowadzenie rutynowego sprzątania, zgodnie z procedurami oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty itp.).
• Rekomenduje się stosowanie się do zaleceń państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przy ustalaniu, czy należy wdrożyć dodatkowe procedury, biorąc pod uwagę zaistniały przypadek.

Procedury postępowania w przypadku podejrzenia u osoby/klienta zakażenia koronawirusem:

• W przypadku stwierdzenia wyraźnych oznak choroby jak uporczywy kaszel, złe samopoczucie, trudności w oddychaniu, pacjent nie powinien zostać wpuszczony na teren gabinetu. Powinien zostać poinstruowany o jak najszybszym zgłoszeniu się do najbliższego oddziału zakaźnego, celem konsultacji z lekarzem, poprzez udanie się tam transportem własnym lub powiadomienie 999 albo 112.
• Jeśli klient znajduje się w gabinecie - czasowe odizolowanie go w dedykowanym pomieszczeniu, powiadomienie dyspozytora medycznego o podejrzeniu zakażenia i zgłoszenie incydentu do kierownictwa obiektu. Umożliwi to obsłudze ustalenie obszaru, w którym poruszał się i przebywał, przeprowadzenie rutynowego sprzątania, zgodnie z procedurami oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty itp.).
• Ustalenie listy pracowników oraz klientów (jeśli to możliwe) obecnych w tym samym czasie w części/częściach obiektu, w których przebywał klient i zalecenie stosowania się do wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego dostępnych na stronie gov.pl/web/koronawirus/ oraz gis.gov.pl odnoszących się do osób, które miały kontakt z zakażonym.
• Wstrzymanie przyjmowania klientów, powiadomienie właściwej miejscowo powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej i stosowanie się ściśle do wydawanych instrukcji i poleceń.