Prawo odkupu gruntów rolnych stosowane przez Agencję Nieruchomości Rolnej jest niezgodne z konstytucją – orzekł Trybunał Konstytucyjny.
Rzecznik praw obywatelskich poparł skargi rolników, którzy protestowali przeciwko praktykom Agencji Nieruchomości Rolnych. Agencji tej przysługuje w ciągu pięciu lat prawo odkupu sprzedanej wcześniej rolnikowi nieruchomości. Agencja w taki właśnie sposób chciała zapobiec spekulacji gruntami, a przepisami o odkupie gruntów ustawodawca rozwiązywał problem nieruchomości po starych PGR – twierdził w czasie rozprawy przed Trybunałem jej prezes Tomasz Nawrocki.
Po wczorajszym wyroku Trybunału Konstytucyjnego art. 29 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa umożliwiający odkup ziemi przez Agencję zostanie usunięty z ustawy.
W ustnych motywach wyroku sędzia sprawozdawca Zbigniew Cieślak podkreślił, że kwestionowana regulacja narusza prawo własności i zasadę bezpieczeństwa obrotu prawnego.
Konsekwencje wyroku będą duże.
Sprawy rolników zakończone prawomocnym wyrokiem będzie teraz można wznowić w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału – tłumaczy dyr. Małgorzata Chmielewska z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Jeśli ziemia nadal jest w posiadaniu zasobów Agencji, grunty te mogą wrócić do rolników. Natomiast jeśli grunt został sprzedany przez Agencję, to wówczas osobie pokrzywdzonej przez niekonstytucyjny przepis przysługuje roszczenie o odszkodowanie przeciwko Skarbowi Państwa.
Rolnicy, którzy nie występowali do sądu w sprawie odkupu, a są pokrzywdzeni bezprawnym przepisem, mogą wystąpić o odszkodowanie od państwa za wydanie złego prawa przez organ władzy publicznej (art. 4171 k.c.).
Sygn. akt K 8/08