Stało się. 1 stycznia 2019 r. rozpoczęła się likwidacja użytkowania wieczystego – specyficznej dla polskiego prawa, nieco ułomnej formy własności.
Forma ta ustanowiona w latach 60. XX wieku zakładała, że nieruchomości gruntowe w miastach powinny pozostawać własnością państwa. W konsekwencji do 1989 r. przeniesienie własności gruntów Skarbu Państwa i gmin na osoby fizyczne lub prawne było praktycznie niemożliwe. Dlatego nie było właściciela, tylko użytkownik wieczysty, który otrzymywał prawo użytkowania nieruchomości przez 99 lat. Po upływie tego okresu mógł wystąpić o jego przedłużenie na kolejne lata (nie mniej niż 40). Właściciel gruntu mógł jednak nie wyrazić na to zgody.
Użytkownik wieczysty miał obowiązek uiszczania opłaty. Było to przedmiotem sporów, bo mogła ona podlegać aktualizacji, a jak nietrudno się domyślić, tendencja była raczej wzrostowa niż spadkowa.
Likwidację użytkowania wieczystego zapoczątkowała ustawa z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz.U. nr 175, poz. 1459). Dała ona użytkownikom wieczystym możliwość uruchamiania procedury uwłaszczeniowej.
Ci, którzy nie zakończyli jej przed 1 stycznia tego roku, muszą mieć się jednak na baczności. Zgodnie bowiem z ustawą z 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz.U. poz. 1716) do 31 marca 2019 r. należy złożyć specjalne oświadczenie, by postępowanie toczyło się nadal na podstawie starych przepisów. Inaczej sprawy zostaną umorzone i przekształcenie rozpocznie się zgodnie z trybem określonym w nowej ustawie.
Co zatem należy zrobić, by mieć pewność, że uwłaszczymy się na państwowym lub gminnym gruncie? Uzbroić się w cierpliwość i oczekiwać na zaświadczenie potwierdzające przekształcenie. Dokument ten trafi do 2,5 mln beneficjentów uwłaszczenia pocztą w ciągu 12 miesięcy od 1 stycznia 2019 r. To samo zaświadczenie właściwy organ wyśle do sądu, który z urzędu naniesie w księgach wieczystych wpis własności gruntu i wpis roszczenia o opłatę.
Chcesz dowiedzieć się, jak dostać zaświadczenie wcześniej? Nie wiesz, ile zapłacisz za przekształcenie i kiedy wnieść opłatę? Przeczytaj nasz dodatek.
