Zamieszczony na stronie internetowej Sejmu projekt nowelizacji przewiduje zmiany w dwóch ustawach - o komisji weryfikacyjnej oraz o gospodarce nieruchomościami. Wnioskodawcami jest grupa posłów PiS, celem noweli jest rozszerzenia katalogu przesłanek warunkujących odmowę zwrotu nieruchomości o takie której mają na względzie potrzebę ochrony interesu publicznego oraz "indywidualnego najemców lokali mieszkalnych". Zmiany - w intencji autorów projektu - mają także usprawnić postępowania przed komisją weryfikacyjną.
W projekcie zaproponowano, by w skład komisji weryfikacyjnej ds reprywatyzacji wchodziło "nie mniej niż 5 i nie więcej niż 8 członków". Obecnie komisja składa się z przewodniczącego i 8 członków. Jak napisano w uzasadnieniu zmiana ta ma pozwolić na racjonalne ustalanie składu komisji "w sposób optymalny dla wykonywania powierzonych jej zadań".
Nowelizacja zakłada też, że przed wydaniem decyzji komisja może - ale już nie musi, jak teraz - zasięgnąć opinii Społecznej Rady. Według wnioskodawców zapewni to skuteczne i efektywne działanie komisji.
Wnioskodawcy proponują również zmiany w przepisach ustawy o gospodarce nieruchomościami określających z jakich względów można odmówić ustanowienia prawa wieczystego do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela, czyli kiedy można odmówić zwrotu nieruchomości.
Obecne przepisy mówią, że można odmówić zwrotu m.in. ze względu na odbudowę lub remont dokonany ze środków publicznych budynków zniszczonych w latach 1939-1945 więcej niż w 66 proc. W nowelizacji posłowie PiS wnoszą o obniżenie tego kryterium do 50 proc.
Proponują też dopisanie czterech nowych sytuacji ze względu na które będzie można odmówić zwrotu. Jedną z nich jest zajmowanie lokalu przez najemcę lub osobę używającą danego lokal na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności.
"Zgodnie z tym, co mówiliśmy w ostatnich dniach, w nowelizacji znajdzie się przepis, który da prezydentowi miasta możliwość odmowy zwrotu nieruchomości jeśli jest ona zamieszkiwana przez lokatorów komunalnych" - powiedział PAP Kaleta.
Pytany, skąd wynika potrzeba nowelizacji, odpowiedział: "Był spór, my jako komisja w swoim orzecznictwie wskazywaliśmy, że prezydent (miasta) nie powinien oddawać kamienic z mieszkańcami, że miał możliwość, by tego nie robić, natomiast była to tylko interpretacja, z którą można się zgadzać lub nie zgadzać. Dlatego też cieszymy się, że jest projekt, który rozstrzygnie tę sytuację na przyszłość".
Dodał, że jeśli propozycje nowych przepisów wejdą w życie, to prezydent miasta każdorazowo będzie uznaniowo decydował, czy oddać kamienice z mieszkańcami, czy nie. "Ale jeśli nie będzie chciał oddać z mieszkańcami, to będzie miał prawnie wprost taką możliwość" - podkreślił Kaleta.
Trzy pozostałe sytuacje, w których będzie można odmówić zwrotu nieruchomości dodawane do projekcie to: gdy "osoba uprawniona nie jest w stanie ponieść kosztów utrzymania nieruchomości, wykonywania obowiązków wynikających z przepisów o ochronie zabytków lub dostosowanie nieruchomości bądź jej części do stanu zgodne z przepisami prawa budowlanego". Przesłanką do odmowy zwrotu ma być także szczególne znaczenie nieruchomości dla nauki lub kultury narodowej, a także położenie gruntu w ramach kompleksu wypoczynkowego lub rekreacyjnego lub terenów zieleni.
Komisja weryfikacyjna od początku czerwca ub.r. bada zgodność z prawem decyzji administracyjnych w sprawie reprywatyzacji warszawskich nieruchomości.