W obecnym kształcie zarówno uchwalone zmiany w ustawie o KRS i ustroju sądów, jak i projekt nowej ustawy o SN burzą porządek konstytucyjny - oceniło w wydanej we wtorek uchwale Kolegium Sądu Okręgowego w Warszawie. Uchwała została przekazana prezydentowi Andrzejowi Dudzie.

"Proponowane w obecnym kształcie zmiany naruszają konstytucyjny trójpodział władzy oraz zasady niezawisłości sędziowskiej, niezależności i odrębności władzy sądowniczej od innych władz, które gwarantują każdemu obywatelowi prawo do rozpoznania jego sprawy przez właściwy, niezależny, niezawisły i bezstronny sąd. Godzą także w zasadę zaufania obywateli do Państwa" - napisano w uchwale podpisanej przez członków Kolegium SO, w tym prezes tego sądu Małgorzatę Kluziak. Sąd Okręgowy w Warszawie jest największym sądem w Polsce.

W uchwale zwrócono się do prezydenta z prośbą "o przeprowadzenie szerokiej debaty ze środowiskami prawniczymi, naukowymi, organizacjami pozarządowymi i samorządem sędziowskim" w sprawie nowych ustaw dotyczących sądownictwa.

"Prosimy Pana Prezydenta RP, Strażnika Konstytucji, o wysłuchanie tych stanowisk i przeprowadzenie szerokiej debaty z tymi, którym dobro Państwa i wymiaru sprawiedliwości leży na sercu" - zaapelowało Kolegium SO.

W Sejmie od kilku godzin trwa pierwsze czytanie projektu nowej ustawy o SN autorstwa posłów PiS. Projekt przewiduje m.in. trzy nowe izby SN, zmiany w trybie powoływania sędziów SN i umożliwienie przeniesienia obecnych sędziów SN w stan spoczynku "z wyjątkiem sędziów wskazanych przez Ministra Sprawiedliwości". Posłowie PiS mają złożyć poprawkę przyznającą to prawo KRS. Bez zmiany pozostaje zasadniczy przepis głoszący, że do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego SN powołuje prezydent na wniosek KRS.

Prezydent Duda zapowiedział w wtorek po południu, że nie podpisze nowej ustawy o Sądzie Najwyższym, nawet jeśli zostanie ona uchwalona w parlamencie, jeśli wcześniej nie zostanie uchwalony złożony przez niego prezydencki projekt nowelizacji ustawy o KRS. W projekcie tym prezydent proponuje, by Sejm wybierał sędziów do KRS większością 3/5 głosów.

Natomiast zgodnie z uchwaloną już nowelizacją ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa m.in. wygaszone miałyby zostać kadencje 15 członków Rady będących sędziami; ich następców wybrałby Sejm - dziś wybierają ich środowiska sędziowskie. Z kolei - także już uchwalona - nowelizacja ustroju sądów m.in. zmienia zasady powoływania i odwoływania prezesów sądów poprzez zwiększenie uprawnień ministra sprawiedliwości. Obie te nowelizacje trafiły do prezydenta i oczekują na jego decyzję.