Pracownik ochrony przy wykonywaniu zadań ochrony osób i mienia ma prawo do:
1) ustalania uprawnień do przebywania na obszarach lub w obiektach chronionych oraz legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości;
2) wezwania osób do opuszczenia obszaru lub obiektu w przypadku stwierdzenia braku uprawnień do przebywania na terenie chronionego obszaru lub obiektu albo stwierdzenia zakłócania porządku;
3) ujęcia w granicach obszarów lub obiektów chronionych lub poza ich granicami osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzkiego, a także chronionego mienia, w celu niezwłocznego oddania tych osób Policji;
4) użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego (także poza granicami obiektów i obszarów chronionych). Do środków przymusu bezpośredniego zaliczamy: siłę fizyczną w postaci chwytów obezwładniających oraz podobnych technik obrony, użycie kajdanek, pałek obronnych wielofunkcyjnych, paralizatorów, broni gazowej i miotaczy ognia oraz wykorzystanie psów obronnych.
5) użycia lub wykorzystania broni palnej:
Użycie broni palnej jest jednak obwarowane ograniczeniami.
Można jej użyć:
• w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie pracownika ochrony albo innej osoby,
• przeciwko osobie, która nie zastosowała się do wezwania natychmiastowego porzucenia broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego użycie zagrozić może życiu lub zdrowiu pracownika ochrony albo innej osoby,
• przeciwko osobie, która usiłuje bezprawnie przemocą odebrać broń palną pracownikowi ochrony,
• w celu odparcia gwałtownego bezpośredniego i bezprawnego zamachu na ochraniane osoby, wartości pieniężne oraz inne przedmioty wartościowe lub niebezpieczne.
Wewnętrzna służba ochrony lub przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia prowadzą ewidencję notatek użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej przez pracowników ochrony. Podobny obowiązek występuje w przypadku użycia przymusu bezpośredniego.
Pracownicy ochrony mogą nosić broń tylko wtedy, gdy występują w umundurowaniu lub ubiorze używanym przez specjalistyczną uzbrojoną formację ochronną. Wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownik ochrony wykonuje zadanie ochrony osób w miejscu publicznym.
Ochrona nie może nosić przy sobie broni palnej, jeżeli wykonuje bezpośrednio zadania w zakresie utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego podczas trwania masowych imprez publicznych.
Środków przymusu bezpośredniego oraz broni palnej nie stosuje się wobec:
• kobiet w widocznej ciąży,
• osób, których wygląd wskazuje na wiek do 13 lat,
• osób w podeszłym wieku oraz
• osób o widocznej niepełnosprawności.
Pracownik ochrony podczas wykonywania zadań ochrony osób i mienia ma obowiązek:
1) posiadać przy sobie legitymację oraz okazywać ją na żądanie osoby, której czynności dotyczą. Wyjątkiem jest przypadek, gdy dana osoba swoim zachowaniem w sposób oczywisty zagraża życiu lub zdrowiu pracownika ochrony lub innych osób albo dobrom powierzonym ochronie.
2) wykonywać polecenia osób działających w imieniu instytucji państwowych lub samorządowych wydane na podstawie przepisów prawa.
Kwalifikowany pracownik ochrony fizycznej ma obowiązek co 5 lat przejść kurs doskonalący umiejętności oraz przedstawić właściwemu komendantowi wojewódzkiemu Policji, zaświadczenie o odbyciu tego kursu. Jego zakres jest określany w drodze rozporządzenia. Jego długość nie może jednak przekraczać 50 godzin.
Podstawa prawna:
1) Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. z 1997 r. Nr 114, poz. 740, z późn. zm.)