Prawo o notariacie (Dz. U. z 2014 r., poz. 164 z zm.) w artykule 81 nakłada na rejentów obowiązek odmowy dokonania czynności notarialnej jeżeli jest ona sprzeczna z prawem. Decyzję należy zaprotokołować, a klienta pouczyć o prawie do jej zaskarżenia i trybie postępowania.

Ocenę legalności dokonuje indywidualnie prawnik. Niezadowolony z jego interpretacji klient może w ciągu tygodnia od dnia odmowy zażądać przygotowania na piśmie i doręczenia uzasadnienia odmowy. Rejent ma obowiązek w ciągu tygodnia przygotować stosowne pismo licząc od chwili uzyskania żądania.

Kolejnym krokiem jest wniesienie zażalenia do okręgowego właściwego ze względu na siedzibę kancelarii notariusza odmawiającego dokonania czynności notarialnej. Zainteresowany ma w zależności od wcześniejszych działań do wykorzystania dwa terminy:
1. tygodnia od daty doręczenia uzasadnienia odmowy, o które wnioskował wcześniej,
2. tygodnia od dnia, w którym dowiedział się o odmowie, jeżeli nie wnioskował we wskazanym w ustawie terminie o uzasadnienie negatywnej decyzji notariusza.

Czynności notarialne nie mogą wprowadzać w błąd
Czynności notarialne nie mogą wprowadzać w błąd

Zobacz również

W odpowiedzi na takie działanie klienta prawnik ma tydzień na przedstawienie sądowi swojego stanowiska względem zażalenia, jak również doręczyć kopię skarżącemu. Jeżeli klient wcześniej skorzystał z uprawnienia do żądania wyjaśnień notariusz jest zwolniony na tym etapie z doręczania mu kopii swoich wyjaśnień dla sądu.

Na każdym etapie postępowania notariusz może zmienić zdanie i dokonać problematycznej czynności. Skutkiem takiego działania będzie nienadawanie zażaleniu dalszego biegu.

Jeżeli jednak dojdzie do rozprawy. Zażalenie będzie rozpatrywane z wykorzystaniem przepisów o postępowaniu nieprocesowym z KPC.