Służebność przesyłu nie musi pokrywać się ze strefą ochronną wokół funkcjonującej instalacji, takiej jak rurociąg czy linia energetyczna – uchwalił Sąd Najwyższy.
Wniosek o ustanowienie odpłatnej służebności przesyłu złożyła do sądu Łucja P. Na jej działkach, pod ziemią, znajdował się bowiem gazociąg zajmujący pas o szerokości około 6 m i długości ponad 45,5 m. Taki mniej więcej rozmiar gruntu pod służebność wskazał powołany przez sąd biegły geodeta. Z tymi ustaleniami nie zgodziła się jednak wnioskodawczyni. Wsparta opinią rzeczoznawcy majątkowego twierdziła, że służebność powinna obejmować kilkakrotnie większą powierzchnię: oprócz strefy bezpośrednio nad gazociągiem także strefę ochronną wzdłuż niego – strefę kontrolowaną, o szerokości łącznej nie 3 m, ale aż 30 m (po 15 m w lewo i prawo od osi gazociągu). Swoje wnioski oparła na przepisach rozporządzenia ministra gospodarki w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 2013 r. poz. 640).
Zgodnie z par. 10 tego rozporządzenia, nad czynnymi gazociągami należy wyznaczyć strefy kontrolowane, w których nadzorowi podlegałyby wszelkie działania, które mogłyby spowodować uszkodzenie gazociągu. W szczególności w takich strefach zabronione jest wznoszenie obiektów budowlanych. Ponadto par. 110 przewiduje, że dla instalacji wybudowanych przed 12 grudnia 2001 r. (tak jak w przypadku gazociągu na posesji Łucji P.) stosuje się strefy kontrolowane o szerokości właśnie 30 m.
Opłata za służebność przesyłu ze zwolnieniem z podatku od towarów i usług
Opłata za służebność przesyłu ze zwolnieniem z podatku od towarów i usług

Zobacz również
Uczestnik postępowania – operator gazociągów – ostatecznie zgodził się na ustanowienie służebności zgodnie z ustaleniami biegłego sądowego: 45,5 x 6 m. Wynagrodzenie dla Łucji P. miało więc wynosić 7560 zł (jednorazowo). Powódka złożyła apelację, ale sąd II instancji dostrzegł w sprawie poważny problem prawny: czy służebność przesyłu dla gazociągu wybudowanego przed 12 grudnia 2001 r. obejmuje obszar strefy kontrolowanej określonej w cytowanych przepisach (par. 10 w zw. z par. 110 rozporządzenia z 2013 r.)? Pytanie prawne o takiej treści zadał SN. Ten, obradując w składzie trzech sędziów, wydał uchwałę, że obszar strefy kontrolowanej określonej w przepisach rozporządzenia nie musi się pokrywać z zakresem obciążenia nieruchomości służebnością przesyłu.
Orzeczenie to w praktyce może otworzyć furtkę dla wyznaczania obszarów służebności przesyłu znacząco węższych niż strefy kontrolowane czy też ochronne nad instalacjami przesyłającymi paliwa lub energię.
ORZECZNICTWO
Uchwała SN z 11 grudnia 2015 r., sygn. III CZP 88/15.