Projekt nowelizacji ustawy o policji w obecnym kształcie nie spełnia standardów demokratycznego państwa prawa - wynika z opinii Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych.

Zgodnie z intencją autorów projektu nowelizacja ma na celu dostosowanie systemu prawa do wyroku TK z 30 lipca 2014 roku ( sygn. akt K 23/11).

Trybunał wskazał w nim na potrzebę wprowadzenia zmian w regulacjach prawnych dotyczących kontroli operacyjnej, tak by odpowiadały one standardom demokratycznego państwa prawa. W ocenie Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych autorzy nowelizacji nie osiągnęli tego celu.

W swojej analizie zwraca on uwagę, iż większość rozwiązań normatywnych zawartych w projekcie jest zbieżna z propozycjami przedłożonymi przez Senat poprzedniej kadencji.

Autorzy analizy podkreślają, że projekt ten tylko połowicznie wykonywał wyrok TK i jako taki został oceniony krytycznie m.in. przez Krajową Radę Radców Prawnych. Tym większe zdumienie budzi fakt, iż obecna nowelizacja nie dość, że powiela błędne rozwiązania poprzedniego projektu, to jeszcze zawiera nowe propozycje, które pogłębiają stan niezgodności z konstytucją i prawem unijnym.

"Ujęte w projekcie konstrukcje normatywne nie czynią zadość zasadzie subsydiarności, albowiem w odniesieniu do przesłanek wdrożenia przez Policję oraz inne organy środków kontroli operacyjnej, projekt nie odwołuje się ani razu do klauzuli stosowania ich wyłącznie wówczas, gdy inne środki okażą się bezskuteczne albo mogą być nieprzydatne"- czytamy w opinii. W praktyce oznacza to możliwość wykorzystywania środków kontroli na dowolnych zasadach.

Z kolei "w odniesieniu do wymogu precyzyjnego określenia przesłanek stosowania czynności operacyjno-rozpoznawczych, poprzez wskazanie w ustawie zamkniętego i możliwie wąskiego katalogu poważnych przestępstw uzasadniających zarządzenie ich wdrożenia, autorzy projektu powielili mankamenty dotychczas obowiązującej nowelizacji"- wskazują dalej autorzy analizy.

Negatywnie oceniono również przyjęty w projekcie model kontroli czynności operacyjno-rozpoznawczych. "Brak skutecznego mechanizmu badania zgodności z prawem stosowania szerokiego katalogu środków kontroli operacyjnej przez zewnętrzny i niezależny podmiot, prowadzi do naruszenia konstytucyjnych gwarancji ochrony wolności i praw jednostki i zasad demokratycznego państwa prawnego."

Projekt zakłada także, że kontrolę operacyjną objęte mają być osoby zobowiązane do tajemnicy obrończej, jak również osoby których działalność objęta jest tajemnicą zawodową. "Proponowana regulacja budzi istotne zastrzeżenia zwłaszcza z punktu widzenia wyrażonego w art. 42 ust.2 konstytucji prawa do obrony i związanych z nim materialnych i procesowych gwarancji."

Z tych względów Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji postuluje wprowadzenie w projekcie gruntownych zmian, które dostosowałyby go do wymogów demokratycznego państwa prawnego.

PS