Subskrybuj nas na Youtube
Orzekając rozwód, sąd – co do zasady – w wyroku rozwodowym stwierdza, czy i który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego. Stwierdzenie w wyroku rozwodowym winy małżonka stanowi ujemną ocenę moralną jego postępowania, którą sąd przyjmuje w oparciu o poczynione ustalenia. Jednakże prawo rodzinne uprawnia małżonków do żądania zaniechania przez sąd orzekania o winie. Czy zatem dopuszczalne jest, aby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód bez orzekania winie, jeżeli żądanie zaniechanie orzekania o winie wniesie tylko jeden małżonek?
Pozew o rozwód bez orzekania o winie -wzór dokumentu
Przesłanki rozwodu
Sąd może orzec rozwód, jeżeli zostaną spełnione ustanowione prawem przesłanki. I tak też - w świetle przepisów KRO - każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia. Z zupełnym rozkładem pożycia małżeńskiego mamy do czynienia wówczas, gdy ustały łączące małżonków więzi, tj. więź fizyczna, psychiczna i gospodarcza. Cecha trwałości zostaje natomiast spełniona wówczas, gdy w świetle ustalonych okoliczności sprawy brak jest przesłanek sugerujących, że małżonkowie do wspólnego pożycia powrócą (np. wzajemne relacje małżonków, ich wrogie nastawienie do siebie wykluczają powrót do wspólnego pożycia). Należy jednak wiedzieć, że mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Ustalenie, kto ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego jest obowiązkiem sądu
Ustalenie, kto ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego jest obowiązkiem sądu. Niekiedy jednak wolą małżonków jest, aby sąd zaniechał orzekania o winie. Nie oznacza to jednak, że sąd nie bada, jakie są przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego. Jest to konieczne dla ustalenia, czy zachodzą okoliczności uzasadniające rozwód. A co jeśli żądanie zaniechania orzekania o winie wniesie tylko jeden z małżonków? Czy sąd również zobligowany jest je uznać i rozwiązać małżeństwo przez rozwód bez orzekania o winie?
Zaniechanie orzekania o winie następuje tylko na zgodny wniosek małżonków
Zasadą jest, że orzekając rozwód sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Przy przypisywaniu małżonkom w wyroku rozwodowym winy nie ma znaczenia okoliczność, który z małżonków ponosi winę "większą", a który "mniejszą" (zob. wyrok SN z dnia 24 maja 2005 r., V CK 646/04). Jednakże na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy. Ma to znaczenie przy rozpoznawaniu wniosku o dostarczanie środków utrzymania dla rozwiedzionego małżonka.
Wymóg „zgodnego żądania małżonków” oznacza, że jeżeli jeden z małżonków wniesie do sądu powództwo o rozwód bez orzekania o winie, to drugi małżonek musi na zaniechanie orzekania o winie wyrazić zgodę. Jeżeli tego nie zrobi, wówczas sąd rozwiązując małżeństwo przez rozwód orzeka również w przedmiocie winy za rozkład pożycia małżeńskiego.
Zaniechanie orzekania o winie może nastąpić tylko w wypadku zgłoszenia takiego zgodnego żądania przez małżonków, przy czym sąd jest związany tym zgodnym żądaniem nieorzekania o winie (uchwała SN z z dnia 2 lipca 1985 r., III CZP 39/85).
Skutkiem wniesienia zgodnego żądania jest to, że w samym wyroku rozwodowym (jego sentencji i uzasadnieniu) sąd pomija kwestię, która ze stron ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego.
Pozew o rozwód bez orzekania o winie - wzór dokumentu
Podstawa prawna:
Art. 56, art. 57 ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2015r., poz. 583)