Nowe zasady wędkowania już od 27 lipca

Od 27 lipca 2023 r. obowiązywać będzie nowe rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków ochrony i połowu ryb w powierzchniowych wodach śródlądowych. Jakie zasady wędkowania wprowadzają nowe przepisy?

27 lipca 2023 r. wchodzą w życie przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków ochrony i połowu ryb w powierzchniowych wodach śródlądowych (dalej: rozporządzenie). W tym samym dniu traci moc rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 12 listopada 2001 r. w sprawie połowu ryb oraz warunków chowu, hodowli i połowu innych organizmów żyjących w wodzie (Dz. U. z 2018 r. poz. 2003).

Przepisy rozporządzenia określają:

• warunki uprawiania amatorskiego połowu ryb,
• organizację społeczną uprawnioną do przeprowadzania egzaminów w zakresie ochrony i połowu ryb,
• wzór karty wędkarskiej i karty łowiectwa podwodnego oraz
• wysokość opłaty pobieranej za ich wydanie,
• warunki ochrony i połowu ryb (w tym wymiary i okresy ochronne),
• rybackie narzędzia i urządzenia połowowe,
• zasady ustanawiania obwodów rybackich, obrębów hodowlanych i ochronnych oraz oznakowania tych obrębów.

Nowe wzory kart

Każdy wędkarz, który chce legalnie łowić ryby w jeziorze lub rzece musi posiadać odpowiedni dokument - kartę wędkarską lub kartę łowiectwa podwodnego. Aby ją zdobyć trzeba uiścić odpowiednie opłaty oraz zdać egzamin.

W załączniku nr 1 do rozporządzenia zawarty został nowy wzór karty wędkarskiej, natomiast w załącznik nr 2 - wzór karty łowiectwa podwodnego. W stosunku do dotychczas obowiązujących wzorów kart zrezygnowano z pozycji nr 3, w której wskazywane było miejsce zamieszkania i adres.

Posiadacze kart wydanych na podstawie dotychczasowych przepisów nie muszą się martwić. Nowe zasady dotyczą bowiem wyłącznie kart wydanych po 27 lipca 2023 r.

Jeśli zaś chodzi o druki kart wędkarskich i kart łowiectwa podwodnego według starego wzoru, to będzie je można wykorzystywać do czasu wyczerpania zapasów, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r.

Amatorski połów ryb wędką

Amatorski połów ryb wędką może uprawiać osoba posiadająca kartę wędkarską.

Amatorski połów ryb wędką może być uprawiany:

1) bez stosowania sztucznego światła do lokalizacji i wabienia ryb;

2) za pomocą wędziska o długości co najmniej 30 cm z przymocowaną do niego linką zakończoną:

a) jednym haczykiem z przynętą albo

b) nie więcej niż dwoma haczykami, każdy ze sztuczną przynętą imitującą owada lub jego stadia rozwojowe, przy czym każdy haczyk może mieć nie więcej niż dwa ostrza rozstawione w taki sposób, aby nie wykraczały one poza obwód koła o średnicy 30 mm, albo

c) sztuczną przynętą wyposażoną w nie więcej niż trzy haczyki, przy czym każdy haczyk może mieć nie więcej niż cztery ostrza rozstawione w taki sposób, aby nie wykraczały poza obwód koła o średnicy 30 mm.

Amatorski połów ryb wędką uprawia się z zachowaniem dobowego limitu połowu węgorza - do 2 sztuk.

Amatorski połów ryb wędką pod lodem uprawia się za pomocą wędziska o długości co najmniej 30 cm z przymocowaną do niego linką zakończoną:

1) jednym haczykiem z przynętą, przy czym haczyk nie może mieć więcej niż trzy ostrza rozstawione w taki sposób, aby nie wykraczały one poza obwód koła o średnicy 20 mm;

2) sztuczną przynętą wyposażoną w nie więcej niż dwa haczyki, przy czym każdy haczyk może mieć nie więcej niż trzy ostrza rozstawione w taki sposób, aby nie wykraczały one poza obwód koła o średnicy 20 mm.

Amatorski połów ryb kuszą

Amatorski połów ryb kuszą może uprawiać osoba posiadająca kartę łowiectwa podwodnego.

Ten rodzaj połowu może być uprawiany:

1) wyłącznie w porze dziennej: po upływie godziny od wschodu słońca, nie później jednak niż na godzinę przed zachodem słońca;

2) kuszą napinaną siłą mięśni, miotającą harpun na uwięzi, który nie może mieć więcej niż 3 ostrza rozstawione w taki sposób, aby nie wykraczały poza obwód koła o średnicy 30 mm; konstrukcja harpuna powinna umożliwiać łatwe oddzielanie ostrza od jego trzonu;

3) w promieniu nie większym niż 50 m od ustawionego na powierzchni wody pływaka koloru żółtego o wyporności co najmniej 5 litrów; pływak ustawiany jest na czas połowu przez osobę dokonującą połowu ryb kuszą;

4) w taki sposób, aby kusza podczas napinania i zwalniania była w całości zanurzona w wodzie;

5) poza wyznaczonymi kąpieliskami.

Organizacja uprawniona do przeprowadzania egzaminów na kartę wędkarską

Organizacją społeczną uprawnioną do przeprowadzania egzaminów w zakresie ochrony i połowu ryb w celu uzyskania karty:

1) wędkarskiej - jest organizacja, która na terenie powiatu w dniu 1 stycznia każdego roku liczy co najmniej 200 pełnoletnich członków,

2) łowiectwa podwodnego - jest organizacja, która na terenie kraju w dniu 1 stycznia każdego roku liczy co najmniej 200 pełnoletnich członków oraz której statutowe władze poinformowały starostę, właściwego ze względu na miejsce przeprowadzanego egzaminu, o terminie i regulaminie prowadzonego postępowania egzaminacyjnego oraz składzie komisji egzaminacyjnej.

Przez organizację taką należy rozumieć organizację utworzoną na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach, której statutowym celem działania jest upowszechnianie wiedzy o warunkach ochrony i połowu ryb. Jeśli na terenie powiatu nie działa organizacja spełniająca warunek określony w pkt 1 powyżej, osoba ubiegająca się o kartę wędkarską może przystąpić do egzaminu przeprowadzanego przez inną organizację społeczną, która spełnia ten warunek.

Niedozwolony połów ryb i raków

Niedozwolony jest połów ryb i raków, których długość mierzona od początku głowy do najdalszego krańca płetwy albo tarczy ogonowej nie przekracza wymiaru ochronnego, który wynosi dla:

1) bolenia (Leuciscus aspius L.) - 40 cm;
2) brzany (Barbus barbus L.) - 40 cm;
3) certy (Vimba vimba L.) - 30 cm;
4) głowacicy (Hucho hucho L.) - 70 cm;
5) jazia (Leuciscus idus L.) - 25 cm;
6) jelca (Leuciscus leuciscus L.) - 15 cm;
7) klenia (Squalius cephalus L.) - 25 cm;
8) lina (Tinca tinca L.) - 25 cm;
9) lipienia (Thymallus thymallus L.) - 30 cm;
10) łososia (Salmo salar L.) - 35 cm;
11) miętusa (Lota lota L.):
a) w rzece Odrze od ujścia rzeki Warty do granicy z wodami morskimi - 30 cm,
b) w pozostałych wodach - 25 cm;
12) pstrąga potokowego (Salmo trutta m. fario L.):
a) w rzece Wiśle i jej dopływach od jej źródeł do ujścia rzeki San oraz w rzece San i jej dopływach - 25 cm,
b) w rzece Odrze i jej dopływach od granicy państwowej z Republiką Czeską do ujścia rzeki Bystrzycy oraz w rzece Bystrzycy i jej dopływach - 25 cm,
c) w pozostałych wodach - 30 cm;
13) rozpióra (Ballerus ballerus L.) - 25 cm;
14) sandacza (Sander lucioperca L.) - 45 cm;
15) siei (Coregonus maraena Bloch) - 35 cm;
16) sielawy (Coregonus albula L.) - 18 cm;
17) suma (Silurus glanis L.) - 70 cm;
18) szczupaka (Esox lucius L.) - 45 cm;
19) świnki (Chondrostoma nasus L.) - 25 cm;
20) troci (Salmo trutta m. trutta L.) - 35 cm;
21) troci jeziorowej (Salmo trutta m. lacustris L.) - 50 cm;
22) węgorza (Anguilla anguilla L.) - 50 cm;
23) wzdręgi (Scardinius erythrophthalmus L.) - 15 cm;
24) raka błotnego (Pontastacus leptodactylus Eschscholtz) - 10 cm;
25) raka szlachetnego (Astacus astacus L.):
a) samicy - 12 cm,
b) samca - 10 cm.

Okresy ochronne

Przepisy nowego rozporządzenia ustanawiają okresy ochronne dla następujących gatunków ryb i raków:

1) brzana (Barbus barbus L.) - od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca;

2) certa (Vimba vimba L.):

a) w rzece Wiśle od zapory we Włocławku do jej ujścia - od dnia 1 września do dnia 30 listopada,

b) w rzece Wiśle powyżej zapory we Włocławku i w pozostałych wodach - od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca;

3) głowacica (Hucho hucho L.) - od dnia 1 marca do dnia 31 maja;

4) jesiotr ostronosy (Acipenser oxyrinchus Mitchill) - od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia;

5) lipień (Thymallus thymallus L.) - od dnia 1 marca do dnia 31 maja;

6) łosoś (Salmo salar L.):

a) w rzece Wiśle i jej dopływach powyżej zapory we Włocławku - od dnia 1 października do dnia 31 grudnia; w pozostałym okresie niedozwolony jest połów w czwartki, piątki, soboty i niedziele,

b) na odcinku rzeki Wisły od zapory we Włocławku do jej ujścia - od dnia 1 grudnia do końca lutego; w okresie od dnia 1 marca do dnia 31 sierpnia niedozwolony jest połów w piątki, soboty i niedziele,
c) w pozostałych wodach - od dnia 1 października do dnia 31 grudnia;

7) miętus (Lota lota L.) - z wyjątkiem rzeki Odry od ujścia rzeki Warty do granicy z wodami morskimi - od dnia 1 grudnia do końca lutego;

8) pstrąg potokowy (Salmo trutta m. fario L.):
a) w rzece Wiśle i jej dopływach od jej źródeł do ujścia rzeki San, w rzece San i jej dopływach - od dnia 1 września do dnia 31 stycznia,
b) w rzece Odrze i jej dopływach od granicy państwowej z Republiką Czeską do ujścia rzeki Bystrzycy oraz w rzece Bystrzycy i jej dopływach - od dnia 1 września do dnia 31 stycznia,
c) w pozostałych wodach - od dnia 1 września do dnia 31 grudnia;

9) sandacz (Sander lucioperca L.) - od dnia 1 marca do dnia 31 maja;

10) sieja (Coregonus maraena Bloch) - od dnia 15 października do dnia 31 grudnia;

11) sielawa (Coregonus albula L.) - od dnia 15 października do dnia 31 grudnia;

12) sum (Silurus glanis L.) - od dnia 1 stycznia do dnia 31 maja;

13) szczupak (Esox lucius L.) - od dnia 1 stycznia do dnia 30 kwietnia;

14) świnka (Chondrostoma nasus L.) - od dnia 1 stycznia do dnia 15 maja;

15) troć (Salmo trutta m. trutta L.):
a) w rzece Wiśle i jej dopływach powyżej zapory we Włocławku - od dnia 1 października do dnia 31 grudnia; w pozostałym okresie niedozwolony jest połów w czwartki, piątki, soboty i niedziele,
b) na odcinku rzeki Wisły od zapory we Włocławku do jej ujścia - od dnia 1 grudnia do końca lutego; w okresie od dnia 1 marca do dnia 31 sierpnia niedozwolony jest połów w piątki, soboty i niedziele,
c) w pozostałych wodach - od dnia 1 października do dnia 31 grudnia;

16) troć jeziorowa (Salmo trutta m. lacustris L.) - od dnia 1 września do dnia 31 stycznia;

17) węgorz (Anguilla anguilla L.) - od dnia 1 grudnia do dnia 31 marca;

18) rak błotny (Pontastacus leptodactylus Eschscholtz) - od dnia 15 października do dnia 15 marca dla samców i od dnia 15 października do dnia 31 lipca dla samic;

19) rak szlachetny (Astacus astacus L.) - od dnia 15 października do dnia 15 marca dla samców i od dnia 15 października do dnia 31 lipca dla samic.

Gatunki inwazyjne

Przepisy rozporządzenia określają tzw. Gatunki inwazyjne, które po złowieniu należy niezwłocznie uśmiercić i nie można ich wpuszczać ani do łowiska, w którym je złowiono, ani do innych wód.

Dotyczy to ryb z gatunków:
- babka bycza (Neogobius melanostomus Pallas),
- babka łysa (Babka gymnotrachelus Kessler),
- babka rurkonosa (Proterorhinus semilunaris Heckel),
- babka szczupła (Neogobius fluviatilis Pallas),
- czebaczek amurski (Pseudorasbora parva Temminck i Schlegel),
- sumik czarny (Ameiurus melas Rafinesque),
- sumik karłowaty (Ameiurus nebulosus Lesueur) i trawianka (Perccottus glenii Dybowski)
oraz raków z gatunków:
- rak luizjański (Procambarus clarkii Girard),
- rak marmurkowy (Procambarus virginalis Lyko),
- rak pręgowaty (Faxonius limosus Rafinesque),
- rak sygnałowy (Pacifastacus leniusculus Dana),

Rybackie narzędzia i urządzenia połowowe

W rozporządzeniu wymienione zostały rybackie narzędzia i urządzenia połowowe.

Do narzędzi połowowych zalicza się narzędzia:

1) ciągnione: niewody, przywłoki, włoki, tuki, dragi;

2) stawne: wontony, słępy, drygawice, żaki, mieroże, kozaki, więcierze, wiersze, raczniki, przegrody, przestawy;

3) elektryczne, a także ich części, służące do połowu ryb przy pomocy prądu elektrycznego;

4) pozostałe: spławnice, cedzaki, sznury, rzutki, podrywki, pęczki oraz inne narzędzia służące do połowu ryb pod lodem.

Natomiast rybackimi urządzeniami połowowymi są pompy połowowe i węgornie.

Połów ryb narzędziami elektrycznymi dokonywany jest przy użyciu prądu elektrycznego stałego lub impulsowego. Pole elektryczne wytwarzane przez narzędzia elektryczne służące do połowu ryb nie może oddziaływać na złowione i przetrzymywane w pobliżu tych narzędzi ryby żywe. Połowu ryb przy użyciu prądu elektrycznego mogą dokonywać osoby, które odbyły szkolenie i zdały egzamin w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Wielkość oczek rybackich

W rozporządzeniu wskazane zostały również wymogi co do wielkości oczek rybackich narzędzi połowowych. Przewidują one, że do połowu ryb używa się rybackich narzędzi połowowych, w których wielkość oczek sieci mierzona w stanie mokrym od połowy węzła do połowy węzła najbliższego jest równa albo większa niż 28 mm, a w kutlu ciągnionych rybackich narzędzi połowowych jest równa albo większa niż 25 mm.

Natomiast wielkość oczek sieci w rybackich narzędziach połowowych służących do połowu:
1) sielawy - nie może być mniejsza niż 18 mm;

2) węgorza - nie może być mniejsza niż 20 mm;

3) uklei i stynki - nie może być mniejsza niż 6 mm;

4) ryb na przynętę - nie może być mniejsza niż 5 mm.

Opłaty za łowienie

W 2023 r. za amatorskie łowienie w ramach programu „Nasze Łowiska” zapłacimy 250 złotych. Dotyczy to wszystkich obwodów rybackich w całej Polsce. Obecnie w Polsce mamy 94 takie obwody, w tym dwa specjalne. Dyrektor Departamentu Rybactwa Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie” zapowiada, że w przyszłym roku liczba obwodów wzrośnie do około 200. Za łowienie z łodzi trzeba dopłacić 50 zł.

Natomiast Opłata Krajowa, uprawniająca do amatorskiego łowienia ryb w ramach programu Nasze Łowiska, do którego może przystąpić z własnej woli każdy dzierżawca wód w Polsce, wynosi 350 zł, a ulgowa, dla młodzieży do 18. roku życia, -175 zł. Zezwolenie w ramach Programu Opłata Krajowa może wykupić każdy wędkarz posiadający kartę wędkarską.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 12 lipca 2023 r. w sprawie szczegółowych warunków ochrony i połowu ryb w powierzchniowych wodach śródlądowych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 2003 ze zm.)