Subskrybuj nas na Youtube
TEZA: Stosownie do art. 103 u.k.s.c. sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie. Stwierdzenie to należy rozumieć jako obowiązek wykazania trwałej niemożności uzyskania środków na uiszczenie kosztów.
POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO W POZNANIU z 19 stycznia 2015 r., Sygn. akt I ACz 76/15
STAN FAKTYCZNY
W sprawie z powództwa R.F. przeciwko (...) sp. z o.o. w B. o zapłatę sąd okręgowy odrzucił ponowny wniosek pozwanej o zwolnienie od kosztów sądowych oraz zarzuty od nakazu zapłaty. Pozwana wniosła zażalenie i wskazała, że ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów nie opierał się na tych samych okolicznościach, które wskazała za pierwszym razem.
Sąd apelacyjny oddalił zażalenie. Wskazał, że w rozpoznawanej sprawie (...) sp. z o.o. złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, a po wezwaniu do uiszczenia opłaty sądowej – wniosła o zwolnienie od kosztów. Pozwana została ponownie wezwana do uiszczenia opłaty i złożyła kolejny wniosek o zwolnienie. Sąd I instancji odrzucił wniosek z powodu nieuiszczenia opłaty.
Spółka wniosła zażalenie.
UZASADNIENIE
Sąd apelacyjny oddalił zażalenie. Wskazał, że zgodnie z art. 107 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1025, dalej: u.k.s.c.) w razie oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych strona nie może ponownie domagać się zwolnienia, powołując się na te same okoliczności, które stanowiły uzasadnienie oddalonego wniosku. Ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, oparty na tych samych okolicznościach, podlega zatem odrzuceniu, na które nie przysługuje zażalenie.
W sprawie kluczowe było ustalenie, czy kolejny wniosek oparty był na innych okolicznościach niż poprzedni. We wcześniejszym skarżący podniósł jedynie, że wniosek o zwolnienie uzasadniony jest brakiem środków na uiszczenie opłaty sądowej. Sąd zauważył, że kolejny wniosek zawierał kopie tego zdania oraz dodatkowe stwierdzenie o pogarszającej się sytuacji finansowej spółki. W tej sytuacji zdaniem sądu nie ulegało więc wątpliwości, że został oparty na tych samych okolicznościach.
Sąd podkreślił w uzasadnieniu, że stosownie do art. 103 u.k.s.c. sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie. Wskazał, że stwierdzenie to należy rozumieć jako obowiązek wykazania trwałej niemożności uzyskania środków na uiszczenie kosztów sądowych. Kluczowe jest, czy ubiegający się o przyznanie zwolnienia wykazał, że nie ma dostatecznych środków na ich pokrycie. Pozwana w pierwszym swoim wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych nie wykazała, aby nie była w stanie ponieść opłaty sądowej, i wniosek jej został prawomocnie oddalony, a kolejny wniosek w tym przedmiocie zawierał tożsame okoliczności, co pierwszy z wniosków. W obu wnioskach wskazała jedynie na złą kondycję finansową spółki, ale tego nie udowodniła. Zarzut, że drugi wniosek zawierał inne okoliczności niż pierwszy, był nietrafny.