Zanim z terenu posesji wytnie się krzew czy drzewo, warto przeanalizować, czy nie należy tego zgłosić w odpowiednim urzędzie: w gminie, u konserwatora zabytków czy w regionalnej dyrekcji ochrony środowiska – w zależności od sytuacji i typu nieruchomości, na której drzewo się znajduje. Co do zasady na takie działanie trzeba mieć stosowne zezwolenie. Inaczej można się narazić na dotkliwe sankcje.

Przypominamy najważniejsze zasady, jakimi trzeba się kierować oraz podstawy wydania zezwolenia na usunięcie drzewa, które wynikają z art. 83 i nast. ustawy o ochronie przyrody (dalej: u.o.p.). Ustawa bardzo kazuistycznie wskazuje na przypadki, w których nie jest wymagane uzyskanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu (jako wyjątek od zasady uzyskania zezwolenia), tak samo zresztą jak na przypadki, w których usunięcie drzewa lub krzewu nie podlega opłacie. W procedurze o wydanie zezwolenia organ obowiązany jest kolejno ustalić: istnienie obowiązku uzyskania zezwolenia, wystąpienie okoliczności uzasadniających wydanie zezwolenia, istnienie obowiązku ustalenia opłaty i na samym końcu – wysokość tej opłaty.

Kto może wystąpić o wydanie zezwolenia?

Przede wszystkim o zgodę na usunięcia drzewa lub krzewu powinien wystąpić właściciel nieruchomości. Jeżeli wnioskodawcą jest posiadacz nieruchomości (np. dzierżawca, użytkownik czy biorący w użyczenie), to wówczas wniosek musi być poparty zgodą właściciela nieruchomości.
Szczególne uprawnienie do domagania się wydania zezwolenia – bez zgody właściciela terenu – przysługuje właścicielowi urządzeń, o których mowa w art. 49 par. 1 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.), tj. służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej, i innych podobnych urządzeń, które nie są częścią składową nieruchomości, a wchodzą w skład przedsiębiorstwa przesyłowego (urządzenia przesyłowe). Warunkiem złożenia takiego wniosku jest to, by drzewo lub krzew zagrażały funkcjonowaniu tych urządzeń. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy podmiot dopiero zamierza przystąpić do inwestycji związanej z budową urządzeń przesyłowych. [ramka 1]

Ramka 1

Tylko dla istniejących urządzeń przesyłowych ©℗
W wyroku z 15 stycznia 2022 r. (sygn. akt II SA/Go 775/19) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim wskazał, że z brzmienia art. 83 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody (dalej: u.o.p.) wynika, iż ma on zastosowanie do urządzeń przesyłowych już zrealizowanych i eksploatowanych, a nie dotyczy procesu inwestycyjnego. Inwestor, który dopiero planuje tego typu przedsięwzięcie i widzi konieczność usunięcia z nieruchomości drzewa, winien więc powołać się na art. 83 ust. 1 pkt 1 u.o.p. i przedstawić zgodę właściciela nieruchomości.
Ponadto zgoda właściciela nieruchomości, z której mają być usunięte drzewa lub krzewy, nie jest wymagana w przypadku, gdy wniosek składa:
1) spółdzielnia mieszkaniowa – przy czym informuje ona, w sposób zwyczajowo przyjęty, członków spółdzielni, właścicieli budynków lub lokali niebędących członkami spółdzielni oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, a zarząd wspólnoty mieszkaniowej – członków wspólnoty, o zamiarze złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu, wyznaczając co najmniej 30-dniowy termin na zgłaszanie uwag,
2) wspólnota mieszkaniowa, w której właściciele lokali powierzyli zarząd nieruchomością wspólną zarządowi, zgodnie z ustawą o własności lokali,
3) zarządca nieruchomości będącej własnością Skarbu Państwa,
4) użytkownik wieczysty,
5) posiadacz nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, niebędący podmiotem wskazanym w pkt 1‒3.

Kto wydaje decyzje o usunięciu drzew i krzewów, kto uzgadnia?

Co do zasady zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Decyzję musi on uzgadniać:
  • z wojewódzkim konserwatorem zabytków ‒ gdy zezwolenie dotyczy usunięcia drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków;
  • z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska ‒ gdy zezwolenie dotyczy drzewa znajdującego się w pasie drogowym drogi publicznej; obowiązek uzgodnienia nie dotyczy obcych gatunków topoli;
  • z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska lub dyrektorem parku narodowego ‒ gdy drzewo lub krzew znajdują się na obszarach objętych ochroną krajobrazową w granicach parku narodowego albo rezerwatu przyrody.
Niewystąpienie przez organ prowadzący postępowanie, czyli np. wójta, z wnioskiem o uzgodnienie powinno skutkować wznowieniem postępowania (art. 145 par. 1 pkt 6 kodeksu postępowania administracyjnego; dalej: k.p.a.). Z kolei wydanie zezwolenia na usunięcie wbrew stanowisku dyrektora parku narodowego lub regionalnego dyrektora ochrony środowiska skutkuje rażącym naruszeniem prawa i stanowi podstawę do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji (zgodnie z art. 156 par. 1 pkt 2 k.p.a.).
Warto pamiętać, że niewyrażenie przez organ uzgadniający stanowiska w terminie 30 dni, a w przypadku przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego ‒ 60 dni od dnia otrzymania projektu zezwolenia, uznaje się za uzgodnienie zezwolenia.

Co powinien zawierać wniosek o wycięcie drzew lub krzewów?

Ustawa o ochronie przyrody bardzo precyzyjnie wskazuje, co powinien zawierać wniosek o zezwolenie na usunięcia drzew lub krzewów:
1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę posiadacza i właściciela nieruchomości albo właściciela urządzeń;
2) oświadczenie o posiadanym tytule prawnym władania nieruchomością albo oświadczenie o posiadanym prawie własności urządzeń, o których mowa w art. 49 par. 1 k.c. – to oświadczenie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań;
3) wymaganą przepisami zgodę właściciela nieruchomości lub oświadczenie spółdzielni o udostępnieniu informacji o planowanym usunięciu drzew lub krzewów – te oświadczenia składa się również pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań;
4) nazwę gatunku drzewa lub krzewu;
5) w przypadku drzew obwód pnia drzewa mierzony na wysokości 130 cm, a w przypadku gdy na tej wysokości drzewo:
  • posiada kilka pni – obwód każdego z tych pni,
  • nie posiada pnia ‒ obwód pnia bezpośrednio poniżej korony drzewa;
6) w przypadku krzewów wielkość powierzchni, z której zostanie usunięty krzew;
7) miejsce, przyczynę, termin zamierzonego usunięcia drzewa lub krzewu, oraz wskazanie czy usunięcie wynika z celu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej; [ramka 2]

Ramka 2

Istotna przyczyna usunięcia drzew

Osoba ubiegająca się o wydanie pozwolenia musi jednoznacznie wskazać przyczynę usunięcia drzew. Rola organu rozpoznającego wniosek o zezwolenie na wycięcie drzew sprowadza się do rozważenia, czy podana przyczyna jest bardziej istotna niż wartości związane z ochroną zadrzewienia. Jeżeli tą przyczyną jest zamiar zabudowy działki budowlanej, to organ administracji winien ocenić, czy istnienie drzew koliduje z zamiarem zabudowy. W razie zamiaru realizacji inwestycji budowlanej nie bez znaczenia dla zidentyfikowania przyczyny zamierzonej wycinki drzew powinny być uwarunkowania przestrzenne inwestycji, które kształtują postanowienia planu, a w razie jego braku treść decyzji ustalającej warunki zabudowy. Brak decyzji ustalającej warunki zabudowy może stanowić przejaw braku zasadnej przyczyny wycięcia drzew (zob. wyrok WSA w Gdańsku z 11 stycznia 2017 r., sygn. akt II SA/Gd 667/16).
8) rysunek, mapę albo wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane projekt zagospodarowania działki lub terenu w przypadku realizacji inwestycji, dla której jest on wymagany zgodnie z prawem budowlanym, określające usytuowanie drzewa lub krzewu w odniesieniu do granic nieruchomości i obiektów budowlanych istniejących lub projektowanych na tej nieruchomości;
9) projekt planu:
  • nasadzeń zastępczych, rozumianych jako posadzenie drzew lub krzewów, w liczbie nie mniejszej niż liczba usuwanych drzew lub o powierzchni nie mniejszej niż powierzchnia usuwanych krzewów, stanowiących kompensację przyrodniczą za usuwane drzewa i krzewy lub
  • przesadzenia drzewa lub krzewu,
– jeżeli są planowane, wykonany w formie rysunku, mapy lub projektu zagospodarowania działki lub terenu, oraz informację o liczbie, gatunku lub odmianie drzew lub krzewów oraz miejscu i planowanym terminie ich wykonania;
10) decyzję środowiskową albo postanowienie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000, w przypadku realizacji przedsięwzięcia, dla którego wymagane jest ich uzyskanie oraz postanowienie uzgadniające wydawane przez właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko, jeżeli jest wymagana lub została przeprowadzona na wniosek realizującego przedsięwzięcie;
11) zezwolenie w stosunku do gatunków chronionych na czynności podlegające zakazom wskazanym szczegółowo w ustawie, jeżeli zostało wydane.
Wskazać także należy, że organ nie jest związany wskazanym planem nasadzeń czy przesadzeń. Wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu może być uzależnione od określonych przez organ nasadzeń zastępczych lub przesadzenia tego drzewa lub krzewu.
Naruszenie przepisów o właściwości organów przy wydawaniu zezwolenia powinno skutkować stwierdzeniem nieważności decyzji (art. 156 par. 1 pkt 1 k.p.a.).

Kiedy mamy do czynienia z obowiązkiem, a kiedy nie musimy występować o zgodę na wycinkę?

Uzyskanie zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów nie jest konieczne w przypadku:
1) krzewu albo krzewów rosnących w skupisku, o powierzchni do 25 mkw.;
2) krzewów na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, urządzoną pod względem rozmieszczenia i doboru gatunków posadzonych roślin – wyłączenie to nie dotyczy jednak krzewów w pasie drogowym drogi publicznej, na terenie nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków oraz na terenach zieleni;
3) drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza:
  • 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego,
  • 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
  • 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew;
4) drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej
– w takim przypadku, jeżeli nie zachodzi wyłączenie określone w pkt 3 z uwagi na obwód pnia drzewa – właściciel nieruchomości jest obowiązany dokonać zgłoszenia do właściwego organu zamiaru usunięcia drzewa, jeżeli obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm przekracza podane powyżej wartości;
5) drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego;
6) drzew lub krzewów na plantacjach lub w lasach w rozumieniu ustawy o lasach;
7) drzew lub krzewów owocowych – przy czym wyłączenie to nie dotyczy drzew rosnących na terenie nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni; [ramka 3]
8) drzew lub krzewów usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych;
9) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów położonych między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wału przeciwpowodziowego i terenu w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału;
10) drzew lub krzewów, które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;
11) drzew lub krzewów stanowiących przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;
12) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu ze względu na potrzeby związane z utrzymaniem urządzeń melioracji wodnych szczegółowych;
13) drzew lub krzewów usuwanych z obszaru parku narodowego lub rezerwatu przyrody nieobjętego ochroną krajobrazową;
14) drzew lub krzewów usuwanych w ramach zadań wynikających z planu ochrony lub zadań ochronnych parku narodowego lub rezerwatu przyrody, planu ochrony parku krajobrazowego, albo planu zadań ochronnych lub planu ochrony dla obszaru Natura 2000;
15) prowadzenia akcji ratowniczej przez jednostki ochrony przeciwpożarowej lub inne właściwe służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia;
16) drzew lub krzewów stanowiących złomy lub wywroty usuwanych przez:
  • jednostki ochrony przeciwpożarowej, jednostki Sił Zbrojnych RP, właścicieli urządzeń przesyłowych, zarządców dróg, zarządców infrastruktury kolejowej, gminne lub powiatowe jednostki oczyszczania lub inne podmioty działające w tym zakresie na zlecenie gminy lub powiatu,
  • inne podmioty lub osoby, po przeprowadzeniu oględzin przez organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu, potwierdzających, że drzewa lub krzewy stanowią złom lub wywrot; [ramka 3]

Ramka 3

Ważne definicje

Teren zieleni – teren urządzony wraz z infrastrukturą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, pokryty roślinnością, pełniący funkcje publiczne, chodzi w szczególności o parki, zieleńce, promenady, bulwary, ogrody botaniczne, zoologiczne, jordanowskie i zabytkowe, cmentarze, zieleń towarzyszącą drogom na terenie zabudowy, placom, zabytkowym fortyfikacjom, budynkom, składowiskom, lotniskom, dworcom kolejowym oraz obiektom przemysłowym.
Okolicznością pozwalającą za uznanie danego terenu za teren zieleni będzie pełnienie funkcji publicznej przez ten teren i, co się z tym wiąże, jego publiczna dostępność. O tym, czy występuje teren zieleni, przesądza sposób wykorzystania nieruchomości w danym momencie. Zasadniczo tereny zieleni są przedmiotem własności państwowej bądź jednostek samorządu terytorialnego, choć nie można wykluczyć, że funkcje publiczne mogą być realizowane przez podmioty prawa prywatnego (np. placówki oświatowe lub opieki medycznej).
Stanowisko, że drzewa rosnące przy budynku należącym do wspólnoty są ogólnodostępne i spełniają funkcje ochronne, zdrowotne, estetyczne, rekreacyjne, nie może stanowić podstawy do uznania, iż teren ten stanowi „teren zieleni” w rozumieniu u.o.p. (wyrok WSA w Warszawie z 27 czerwca 2019 r., sygn. akt VIII SA/Wa 358/19).
Wywrot – drzewo lub krzew wywrócone w wyniku działania czynników naturalnych, wypadku lub katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, lub katastrofy budowlanej.
Uwaga! W przypadku wywrotów właściciel nieruchomości nie może samowolnie dokonać usunięcia drzewa, dokonując wcześniej własnego ustalenia, że w mamy do czynienia właśnie z wywrotem. Naraża się w takim wypadku na podważenie poprawności jego działania, które może prowadzić do ustalenia, że usunięte drzewo wywrotem nie było. Możliwość dokonania przez organ ustaleń w tym obszarze jest ograniczona – bo najczęściej nie ma już możliwości zbadania usuniętego drzewa (wywrotu). Dostępna dokumentacja fotograficzna czy satelitarna terenu i drzewa z niedalekiego okresu poprzedzającego usunięcie rzekomego wywrotu może być dla organu podstawą ustaleń, że drzewo wywrotem nie było.
17) drzew lub krzewów należących do inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii lub inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Polski.

Jak wygląda procedura usunięcia drzew lub krzewów?

Zgłoszenie, na które wskazuje u.o.p. w przypadku nieruchomości osób fizycznych, gdy usunięcia drzewa lub krzewu nie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, zawiera imię i nazwisko wnioskodawcy, oznaczenie nieruchomości, z której drzewo ma być usunięte, oraz rysunek albo mapkę określającą usytuowanie drzewa na nieruchomości.
W ciągu 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia stosowny organ dokonuje oględzin drzewa, by ustalić jego nazwę i parametry. Z oględzin sporządza się protokół. Po dokonaniu oględzin organ – w terminie 14 dni – może, w drodze decyzji administracyjnej, wnieść sprzeciw od planu usunięcia drzewa. Oznacza to, że usunięcie drzewa w procedurze zgłoszeniowej może nastąpić dopiero wówczas, gdy organ nie wniesie sprzeciwu w terminie 14 dni od dnia oględzin, chyba że wcześniej zostanie wydane zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu oraz uprawnia do usunięcia drzewa.
Podstawy wniesienia sprzeciwu przez organ wynikają ściśle z przepisów. Organ może go wnieść w przypadku:
1) lokalizacji drzewa:
  • na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków,
  • na terenie przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na zieleń lub chronionym innymi zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
  • na terenach objętych formami ochrony przyrody takimi jak: parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000;
2) spełnienia przez drzewo kryteriów związanych z uznawaniem tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody, z uwagi na ich wielkość, wiek, pokrój i znaczenie historyczne.
Organ musi wnieść sprzeciw w procedurze zgłoszeniowej:
  • gdy zgłoszenie dotyczy usunięcia drzewa objętego obowiązkiem uzyskania zezwolenia na usunięcie;
  • w przypadku nieuzupełnienia na wezwanie organu braków formalnych zgłoszenia.
Wniesienie sprzeciwu przybiera formę decyzji administracyjnej.

Ile wynoszą opłaty za usunięcia drzew lub krzewów?

Usunięcie drzewa lub krzewu na podstawie dokonanego zgłoszenia nie podlega ustaleniu opłaty za usunięcie. Opłata nie jest też wymierzana w przypadkach, w których wnioskodawca występuje z wnioskiem o wydanie zezwolenia po tym, jak organ wniósł sprzeciw w procedurze zgłoszeniowej – o ile sprzeciw był fakultatywny. Ważny wyjątek od braku podstaw do ustalenia opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu przewiduje art. 83f ust. 17 u.o.p. Zgodnie z nim, jeżeli w terminie pięciu lat od dokonania oględzin wystąpiono o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę, a budowa ta ma związek z prowadzeniem działalności gospodarczej i będzie realizowana na części nieruchomości, na której rosło usunięte drzewo, organ nakłada na właściciela nieruchomości obowiązek uiszczenia opłaty za usunięcie drzewa.
Co do zasady posiadacz nieruchomości (a ściślej wnioskodawca w postępowaniu o wydanie zezwolenia) ponosi opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu, które są wskazane w zezwoleniu. Obowiązek uiszczenia opłaty nie zawsze jest od razu wykonalny. W przypadku naliczenia opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu oraz uzależnienia wydania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu od przesadzenia tego drzewa lub krzewu albo wykonania nasadzeń zastępczych organ odracza termin uiszczenia opłaty za jego usunięcie na okres trzech lat od dnia upływu terminu wskazanego w zezwoleniu na jego przesadzenie lub wykonanie nasadzeń zastępczych.
Jeżeli przesadzone albo posadzone drzewa lub krzewy zachowały żywotność po upływie ww. okresu lub nie zachowały żywotności z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości, to należność z tytułu ustalonej opłaty za usunięcie drzew lub krzewów podlega umorzeniu. Jeżeli jednakże przesadzone albo posadzone drzewa lub krzewy, albo część z nich, nie zachowały żywotności po upływie ww. okresu z przyczyn zależnych od posiadacza nieruchomości, to naliczona opłata jest przeliczana w sposób proporcjonalny do liczby drzew lub powierzchni krzewów, które nie zachowały żywotności.
Ustawa o ochronie przyrody bardzo precyzyjnie określa też okoliczności decydujące o wysokości opłaty. Są to:
  • obwód drzewa, powierzchnia krzewu,
  • rodzaj i gatunek drzewa lub krzewu,
  • stawka opłaty.
Opłatę za usunięcie drzewa ustala się, mnożąc liczbę centymetrów obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm i stawkę opłaty. I tak, jeżeli drzewo na wysokości 130 cm ma kilka pni, za obwód pnia drzewa przyjmuje się sumę obwodu pnia o największym obwodzie oraz połowy obwodów pozostałych pni. Jeżeli na tej wysokości drzewo nie ma pnia, za obwód pnia drzewa przyjmuje się obwód pnia mierzony bezpośrednio poniżej korony drzewa. Z kolei opłatę za usunięcie krzewu ustala się, mnożąc liczbę metrów kwadratowych powierzchni gruntu pokrytej usuwanymi krzewami i stawkę opłaty. Za wielkość powierzchni pokrytej krzewami przyjmuje się wielkość powierzchni rzutu poziomego krzewu.
Wysokość stawek określa rozporządzenie ministra środowiska w sprawie wysokości stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów. Z ustawy wynika, że stawki opłat za usuwanie drzew nie mogą przekraczać 500 zł, a za usuwanie krzewów 200 zł. Obecnie rozporządzenie maksymalną stawkę na poziomie 210 zł przewiduje za usunięcie drzew z gatunków: cis, cyprysik, głóg, jałowiec, jarząb (pozostałe gatunki poza pospolitym), jodła koreańska, oliwnik, żywotnik zachodni ‒ o obwodzie powyżej 100 cm.
W przypadku krzewów maksymalna stawka na poziomie 50 zł została ustalona za usunięcie krzewu innego niż: dereń rozłogowy, róża pomarszczona, sumak, tawuła kutnerowata, świdośliwa kłosowa ‒ o powierzchni powyżej 100 mkw.

Kiedy możliwe zwolnienia i upusty za wycinkę drzew lub krzewów?

Ustawodawca przewidział dość obszerny katalog przypadków, w których organ nie ustala opłat za usunięcie drzewa lub krzewu mimo wydania zezwolenia. Wcześniej już wskazano, że opłaty nie dotyczą trybu zgłoszeniowego.
Nie nalicza się opłat za usunięcie:
1) drzew lub krzewów, jeżeli usunięcie jest związane z odnową i pielęgnacją drzew rosnących na terenie nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków;
2) drzew lub krzewów, które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych lub funkcjonowaniu urządzeń przesyłowych;
3) drzew lub krzewów, które zagrażają bezpieczeństwu ruchu drogowego lub kolejowego albo bezpieczeństwu żeglugi;
4) drzew lub krzewów w związku z przebudową dróg publicznych lub linii kolejowych;
5) drzew, których obwód pnia mierzony na wysokości 130 cm nie przekracza:
  • 120 cm ‒ w przypadku topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
  • 80 cm ‒ w przypadku pozostałych gatunków drzew
– usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania innego niż rolnicze, zgodnego z przeznaczeniem terenu, określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
6) krzewu lub krzewów, rosnących w skupiskach pokrywających grunt o powierzchni do 50 mkw., w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania innego niż rolnicze, zgodnego z przeznaczeniem terenu, określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
7) drzew lub krzewów w związku z zabiegami pielęgnacyjnymi drzew lub krzewów na terenach zieleni;
8) drzew lub krzewów, które obumarły lub nie rokują szansy na przeżycie, z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości;
9) topoli o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 130 cm wynoszącym powyżej 100 cm, nienależących do gatunków rodzimych, jeżeli zostaną zastąpione w najbliższym sezonie wegetacyjnym drzewami innych gatunków;
10) drzew lub krzewów, jeżeli usunięcie wynika z potrzeb ochrony roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową lub ochrony siedlisk przyrodniczych;
11) drzew lub krzewów z grobli stawów rybnych;
12) drzew lub krzewów, jeżeli usunięcie jest związane z regulacją i utrzymaniem koryt cieków naturalnych, wykonywaniem i utrzymaniem urządzeń wodnych służących kształtowaniu zasobów wodnych oraz ochronie przeciwpowodziowej w zakresie niezbędnym do wykonania i utrzymania tych urządzeń;
13) drzew lub krzewów usuwanych z terenu poligonów lub placów ćwiczeń, służących obronności państwa. ©℗
6 miesięcy to czas na usunięcie drzewa, w trybie zgłoszenia, od daty dokonanych oględzin; jeśli podmiot w tym czasie nie zdąży tego zrobić, konieczne jest kolejne zgłoszenie
500 zł wynosi maksymalna stawka opłaty za usuwanie drzew
200 zł wynosi maksymalna stawka opłaty za usuwanie krzewów
Podstawa prawna
art. 83‒86 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 916)
art. 49 par. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2459)
art. 145 par. 1 pkt 6, art. 156 par. 1 pkt 1 i 2 ustawy z 14 czerwca 1960 r. ‒ Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 735; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1301)
rozporządzenie ministra środowiska z 3 lipca 2017 r. w sprawie wysokości stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów (Dz.U. z 2017 r. poz. 1330)