"W moim przekonaniu przepisy regulujące użycie lub wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego i broni palnej w zakresie, w jakim nie przewidują możliwości zażalenia na zastosowanie środka przymusu bezpośredniego i broni palnej, powodują wątpliwości natury konstytucyjnej" - dodała RPO.
Przypomniała, iż regulacja przepisów używania i wykorzystania tych środków w jednej ustawie była konsekwencją orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Ustawa ujednoliciła stosowanie środków przymusu, określiła zamknięty ich katalog, wskazała przypadki ich użycia oraz określiła zasady i sposób dokumentowania.
RPO zwróciła uwagę, że nie uwzględniono w niej jednak przepisów stanowiących podstawę do złożenia zażalenia przez osobę, wobec której uprawniony podmiot użył środków przymusu bezpośredniego i broni palnej. Dodała, że w toku prac legislacyjnych kilkakrotnie podnoszono postulat uwzględniania takiego zapisu; czynili tak: Biuro Legislacyjne Senatu, I Prezes Sądu Najwyższego oraz ekspert Biura Analiz Sejmowych.
Lipowicz podkreśliła, że możliwość zaskarżenia do prokuratury zastosowania środków przymusu lub broni palnej zawarto w szczegółowych ustawach regulujących uprawnienia: Służby Celnej, Służby Ochrony Kolei, Żandarmerii Wojskowej; straży gminnych oraz leśnej.
Do użycia tych środków ustawa uprawnia zaś 21 podmiotów: Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Biuro Ochrony Rządu, Służbę Celną, Centralne Biuro Antykorupcyjne, kontrolę skarbową, Państwową Straż Łowiecką oraz Rybacką, policję, Służbę Kontrwywiadu oraz Wywiadu Wojskowego, Służbę Więzienną, straże gminne, Straż Graniczną, Straż Leśną, Straż Marszałkowską, Straż Ochrony Kolei, straż parków narodowych, Żandarmerię Wojskową, ochroniarzy oraz Inspekcję Transportu Drogowego.
Dlatego Lipowicz zwróciła się do Piotrowskiej o "dokonanie analizy problematyki przedstawionej w niniejszym piśmie i poinformowanie o zajętym w sprawie stanowisku".
"Pracujemy nad odpowiedzią dla pani Rzecznik" - powiedziała w poniedziałek PAP rzeczniczka MSW Małgorzata Woźniak.
W czerwcu 2013 r. weszła w życie ustawa o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej. Kompleksowo reguluje ona ich użycie i wykorzystanie przez 21 uprawnionych organów. Precyzuje, kiedy i na jakich zasadach mogą być użyte lub wykorzystane oraz kroki, jakie należy podjąć przed i po sięgnięciu po nie. Wcześniej zasady te regulowały rozporządzenia dotyczące poszczególnych służb. W kilku wyrokach TK uznał jednak, że tego typu przepisy muszą znaleźć się w akcie prawnym o randze ustawy.