Jakie trzeba spełnić wymogi

Od marca 2009 r. – czyli od czasu wejścia w życie ustawy z dnia 23 stycznia 2009r. o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury (Dz.U. z 2009r., nr. 26, poz. 157 ze zm.) zmieniły się wymagania stawiane kandydatom na asystentów sędziów.

Asystentem według ustawy może zostać osoba, która:

1. jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,

2. jest nieskazitelnego charakteru,

3. ukończyła wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne uznane w Polsce,

4. ukończyła 24 lata,

5. ukończyła aplikację ogólną prowadzoną przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury lub zdał egzamin sędziowski lub prokuratorski albo ukończył aplikację notarialną, adwokacką lub radcowską i złożył odpowiedni egzamin.

Oprócz tego kandydat na asystenta sędziego powinien wziąć udział w egzaminie odbywającym się w ramach konkursu na to stanowisko, organizowanym przez właściwego prezesa sądu.

Jak wygląda taki konkurs?

Jest on przeprowadzany jest w formie pisemnej i składa się z dwóch części:

1) testu obejmującego 36 pytań z zakresu prawa karnego i cywilnego materialnego oraz procesowego;

2)  dwóch kazusów, których rozwiązanie polega na opracowaniu uzasadnienia postanowienia sądu - po jednym z zakresu prawa procesowego karnego i cywilnego.

W trakcie konkursu (w części polegającej na rozwiązywaniu kazusów) kandydaci mogą posługiwać się tekstami aktów normatywnych udostępnionych przez komisję.
Zatrudnieni na stanowisku asystenta sędziego mogą być kandydaci, którzy uzyskali z części testowej konkursu co najmniej 28 punktów oraz z rozwiązania kazusów co najmniej 8 punktów – pozostałe zasady przeprowadzania konkursu regulują przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 września 2008 roku w sprawie przeprowadzania konkursów na stanowisko asystenta sędziego( Dz. U. z 2008r., nr.167, poz.1037).

Jaki jest zakres czynności asystenta sędziego

Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie czynności asystentów sędziów (Dz. U. z dnia 19 listopada 2012 r.) przewiduje następujący zakres czynności dla asystentów sędziów:

• Na zlecenie sędziego i pod jego kierunkiem asystent sędziego sporządza projekty zarządzeń, orzeczeń lub ich uzasadnień.

• Na zlecenie sędziego asystent sędziego samodzielnie:

• dokonuje analizy akt sprawy we wskazanym zakresie;

• kontroluje stan spraw odroczonych, zawieszonych lub oczekujących na podjęcie czynności przez sędziego albo sąd;

• zwraca się do osób i instytucji o nadesłanie informacji lub dokumentów niezbędnych do przygotowania sprawy do rozpoznania;

• sporządza odpowiedzi na pisma niebędące pismami procesowymi;

• gromadzi, we wskazanym zakresie, orzecznictwo i literaturę przydatne do rozpoznawania spraw lub wykonywania innych zadań powierzonych sędziom w danym wydziale.

W uzasadnionych wypadkach, jeżeli wymagają tego zasady sprawności, racjonalności lub ekonomicznego i szybkiego działania, sędzia może zlecić asystentowi sędziego także wykonanie innych czynności, niezbędnych do przygotowania spraw sądowych do rozpoznania.

Co ważne, od zeszłego roku obowiązuje rozporządzenie w sprawie czynności asystentów sędziów (Dz.U. z 2012 r. nr 1270). Zgodnie z nim asystent zostaje przypisany do konkretnego wydziału ( a nie do konkretnych sędziów jak to wcześniej miało miejsce).

Wynagrodzenie

W nowym rozporządzeniu w sprawie wynagrodzenia zasadniczego asystentów sędziów z 11 kwietnia 2012 r., które weszło w życie 18 kwietnia ubiegłego roku po raz pierwszy pojawiły się jednakowe progi kwotowe dla asystentów pracujących w sądach różnych szczebli - asystenci zarabiają w widełkach od 2675 do 3824 zł, bez względu na miejsce zatrudnienia.

zobacz także:

Od kilku lat można zaobserwować spory spadek zainteresowania zawodem asystenta sędziego. Sami sędziowie narzekają, że zwłaszcza w sądach rejonowych i okręgowych tych asystentów po prostu brakuje. Jednocześnie ci, którzy pracują mają bardzo dużo zadań i mało atrakcyjne płace.

Być może sytuacja ta ulegnie poprawie w najbliższej przyszłości – jest szansa na to, że dojdzie do obniżenia kwalifikacji potrzebnych dziś do objęcia stanowiska asystenta sędziego. Prace nad deregulacją zawodu asystenta sędziego są cały czas w toku.