Zgodnie z przepisami ustawy – Prawo budowlane (Dz.U. z 1994 r. nr 89, poz. 414 z późn. zm.), co do zasady, zakończenie budowy obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest wymagane pozwolenie na budowę, następuje wówczas, gdy inwestor dokona zawiadomienia właściwego organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy, a organ ten w terminie 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia nie zgłosi sprzeciwu (art. 54 ustawy – Prawo budowlane).
Natomiast w wyjątkowych przypadkach, wskazanych w art. 55 ustawy, zakończenie budowy następuje wtedy, gdy inwestor uzyska ostateczną decyzję o pozwoleniu na użytkowanie.
Dopóki więc inwestor nie dokona zawiadomienia o zakończeniu budowy i w terminie 21 dni nie otrzyma decyzji o sprzeciwie lub też nie uzyska ostatecznej decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, budowa obiektu nie jest formalnie zakończona, czyli z punktu widzenia przepisów ustawy – Prawo budowlane obiekt pozostaje w budowie i znajduje się na terenie budowy. A dopiero po formalnym jej zakończeniu można przystąpić do zgodnego z prawem użytkowania obiektu.

Inne roboty

Obie procedury, zawiadomienie o zakończeniu budowy oraz uzyskanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, dotyczą tylko i wyłącznie przypadków, w których inwestycja polegała na budowie obiektu budowlanego w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy – Prawo budowlane.
Natomiast przepisy te nie mają zastosowania w sytuacji, w której inwestor występuje z wnioskiem o wydanie pozwolenia bądź dokonuje zgłoszenia wykonania innych robót budowlanych, np. przebudowy (art. 3 pkt 7a ustawy), remontu (art. 3 pkt 8 ustawy) lub budowy urządzeń budowlanych (art. 3 pkt 9 ustawy).
Wynika to z faktu, że obiekt budowlany – w którym takie roboty budowlane mają być wykonywane – był już oddany do użytkowania, nie ma więc potrzeby ponownego przeprowadzenia wymienionej procedury.
Jeśli zatem inwestycja polegała na budowie obiektu, który nie wymaga uzyskania pozwolenia na użytkowanie, a jedynie zawiadomienia o zakończeniu budowy, organ nadzoru budowlanego ma 21 dni na wyrażenie sprzeciwu w formie decyzji administracyjnej bądź na przyjęcie zawiadomienia w ramach milczącej zgody.

Obowiązkowa kontrola

Natomiast w przypadkach gdy zgodnie z art. 55 ustawy – Prawo budowlane należy uzyskać ostateczną decyzję o pozwoleniu na użytkowanie, inwestor jest zobowiązany do złożenia wniosku o udzielenie takiego pozwolenia do organu nadzoru budowlanego. Wniosek ten jest jednocześnie wezwaniem organu do przeprowadzenia obowiązkowej kontroli (art. 57 ust. 6 ustawy).
Na tej podstawie organ nadzoru budowlanego dokonuje kontroli, która ma na celu stwierdzenie przeprowadzenia budowy zgodnie z ustaleniami i warunkami określonymi w pozwoleniu na budowę (art. 59a ustawy). Na przeprowadzenie takiej kontroli organ ma 21 dni od doręczenia wezwania przez inwestora.
Z kontroli organ sporządza protokół zawierający m.in. informacje niezbędne do ustalenia jej przebiegu i wyniku, w tym ustalenia dotyczące zgodności wykonywania obiektu budowlanego z zatwierdzonym projektem budowlanym i innymi warunkami określonymi w pozwoleniu na budowę. Protokół ten przechowuje się przez cały okres istnienia obiektu budowlanego.
Brak dokonania zawiadomienia o zakończeniu budowy lub nieuzyskanie pozwolenia na użytkowanie w terminie 3 lat od dnia zakończenia prowadzenia robót budowlanych skutkuje konsekwencjami określonymi w art. 37 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane, czyli wygaśnięciem decyzji o pozwoleniu na budowę.

Główny Urząd Nadzoru Budowlanego