Pobranie opłaty za zajęcie pasa drogowego jest obowiązkowe

Uchwała rady gminy ustalająca stawkę zero złotych za opłatę za zajęcie pasa drogowego została unieważniona przez wojewodę łódzkiego. Zdaniem wojewody uchwała narusza art. 40 ust. 8 ustawy o drogach publicznych z 1985 roku. Zgodnie z treścią tego przepisu organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala dla dróg, których zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego, wysokość stawki za zajęcie 1 mkw. pasa drogowego. Ponadto ust. 3 tego artykułu stanowi, że za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę. Wojewoda zwrócił uwagę, że regulacje te wskazują, że zajęcie pasa drogowego jest związane z obowiązkiem odpłatności, czyli z wymiernym wydatkiem finansowym, którego wysokość zgodnie z art. 40 ust. 11 ustala w drodze decyzji właściwy zarządca drogi przy udzieleniu zezwolenia na zajęcie pasa drogowego. W takiej sytuacji pobieranie opłaty jest obowiązkowe i rada gminy nie miała prawa ustalić opłat w wysokości zero złotych za zajęcie pasa drogowego. Jest to zaniechanie pobierania tej opłaty. W konsekwencji należy to uznać za zniesienie obowiązku nałożonego przez ustawodawcę.

Wojewoda unieważniając uchwałę, podkreślił, że ustawodawca nie przewidział zwolnienia z opłaty za zajęcie pasa drogowego. Istnieje jedynie możliwość zróżnicowania stawki opłat ze względu na przesłanki wymienione w art. 40 ust. 9 ustawy o drogach publicznych. Ponadto upoważnienie do nakładania opłat za zajęcie pasa drogowego miało na celu zapewnienie jednostkom samorządu terytorialnego realnych dochodów z tych opłat, które miały w konsekwencji umożliwić realizację zadań z zakresu drogownictwa. Wojewoda wskazał też, że zgodnie ze stanowiskiem orzecznictwa jednostki samorządu terytorialnego nie mogą ryzykować z przydzielonych im w drodze ustawy źródeł dochodu, ponieważ w taki sposób zmniejszają swoje potencjalne możliwości realizacji zadań.