Z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód, obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny wygasa.
Wioletta W. i Piotr M. byli małżeństwem. W trakcie jego trwania, w marcu 2004 r., sąd zasądził na rzecz Wioletty W. alimenty, bo mąż wyprowadził się z domu i nie dawał pieniędzy na utrzymanie. Po czterech miesiącach został orzeczony rozwód, a wyrok uprawomocnił się w grudniu 2004 r.
W 2009 r. Wioletta W. wyszła ponownie za mąż, a Piotr M. wystąpił do sądu z powództwem o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Twierdził, że wygasł on z chwilą prawomocnego orzeczenia rozwodu. Powódka uznała powództwo, ale z zastrzeżeniem, że obowiązek alimentacyjny wygasł z chwilą zawarcia przez nią kolejnego związku małżeńskiego.
Sąd I instancji uwzględnił powództwo z zastrzeżeniem poczynionym przez Wiolettę W. Stwierdził, że prawomocne orzeczenie rozwodu samo przez się nie unicestwia wyroku, w którym jeszcze przed rozwodem orzeczono obowiązek alimentacyjny. Cel i społeczne znaczenie związku małżeńskiego wymagają bowiem, by niektóre konsekwencje jego zawarcia trwały nawet po rozwodzie. Jedną z nich jest obowiązek alimentacyjny. Dopiero kiedy wskutek rozwodu odpadła przesłanka dalszego płacenia alimentów, małżonek obowiązany może wystąpić o ograniczenie czasu trwania tych świadczeń.
Piotr M. odwołał się, zarzucając błędną wykładnię art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Sąd apelacyjny zwrócił się do Sądu Najwyższego o odpowiedź, czy obowiązek alimentacyjny pomiędzy małżonkami orzeczony w trakcie trwania małżeństwa na podstawie art. 27 k.r.o. wygasa na skutek orzeczenia rozwodu, czy ulega jedynie przekształceniu i jest kontynuowany na podstawie art. 60 k.r.o. W dotychczasowym orzecznictwie SN stał na stanowisku, że świadczenia alimentacyjne pomiędzy rozwiedzionymi małżonkami stanowią kontynuację powstałego przez zawarcie małżeństwa obowiązku wzajemnej pomocy.
W kwestii tej wypowiadał się także Trybunał Konstytucyjny, który w wyroku z 11 kwietnia 2006 r. opowiedział się za kontynuacją obowiązku wzajemnej pomocy.
W odpowiedzi Sąd Najwyższy podjął następującą uchwałę: Z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód obowiązek małżonków przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (art. 27 k.r.o.) wygasa.
SYGN. AKT III CZP 39/11
Powinności małżonków
Z art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli.