Rząd przyjął założenia do projektu zmian w ustawie o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Polski i do ustawy o cudzoziemcach. Według MSWiA chodzi m.in. o korzystniejsze zasady przyznawania pomocy dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy.

Nowe rozwiązania mają umożliwić udzielanie pomocy cudzoziemcom, którzy zostaną przeniesieni do Polski w ramach relokacji lub przesiedlenia - poinformowano w komunikacie Centrum Informacyjnego Rządu.

Przesiedlenie, w myśl założeń przyjętych we wtorek przez Radę Ministrów, to przeniesienie z kraju trzeciego do Polski cudzoziemca kwalifikującego się do ochrony międzynarodowej, aby nadać mu status uchodźcy lub udzielić ochrony uzupełniającej. Jak wyjaśniono, chodzi o osoby, którym odmówiono nadania statusu uchodźcy, a powrót do kraju pochodzenia naraża je na śmierć, wykonanie egzekucji lub tortury.

Z kolei relokacja to przemieszczenie z państwa UE do Polski cudzoziemca (objętego ochroną międzynarodową) "w ramach solidarnego podziału odpowiedzialności i kosztów między kraje członkowskie Unii Europejskiej".

Według projektu rząd będzie miał upoważnienie do wydania rozporządzenia, w jakim zostanie określona liczba cudzoziemców, których będzie można relokować lub przesiedlić do Polski. W rozporządzeniu będzie wskazana wielkość środków przeznaczonych na pokrycie kosztów takich operacji.

Jak podkreślono w komunikacie CIR, Polska będzie uczestniczyć w procesie przejmowania cudzoziemców, "ale w sposób odpowiedzialny, czyli z uwzględnieniem swoich możliwości finansowych".

Autorem założeń jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. W komunikacie MSWiA przekazanym PAP podkreślono, że nowe regulacje pozwolą przeprowadzić znaczną część postępowania o nadanie statusu uchodźcy poza granicami kraju - tam, gdzie cudzoziemcy się znajdują. To rozwiązanie dotyczy jedynie cudzoziemców objętych relokacją lub przesiedleniem. Jak zaznaczono, taka zmiana wyeliminuje ryzyko ewentualnego późniejszego wydalenia cudzoziemca, jeśli postępowanie miałoby się zakończyć odmową.

Według komunikatu MSWiA cudzoziemiec wnioskujący o nadanie statusu uchodźcy będzie musiał stawić się w ciągu dwóch dni w ośrodku recepcyjnym. Wcześniej musi on być poinformowany o adresie tego ośrodka. Obowiązek zatrzymania cudzoziemca i umieszczenia go w strzeżonym ośrodku lub areszcie w celu wydalenia przejmie Straż Graniczna. Wcześniej było to zadanie policji.

W myśl projektu cudzoziemiec, który otrzyma świadczenie pieniężne, będzie miał prawo do dodatkowych świadczeń, np. do nauki polskiego, pomocy dydaktycznych dla uczących się dzieci, pokrycia (w miarę możliwości) kosztów zajęć pozalekcyjnych i rekreacyjno-sportowych dla dzieci. Świadczenie pieniężne nie będzie przysługiwało cudzoziemcowi za okres przebywania poza Polską.

Pomoc socjalna i opieka medyczna ma przysługiwać cudzoziemcowi od dnia zgłoszenia się do ośrodka recepcyjnego. Jedynie w sytuacjach szczególnych, zagrożenia życia lub zdrowia, cudzoziemiec będzie mógł skorzystać z opieki medycznej już od dnia złożenia wniosku o nadanie statusu uchodźcy - zaznaczono w komunikacie.



Założenia do projektu zmieniają też zasady udzielania pomocy cudzoziemcom w dobrowolnym powrocie do swojego kraju. Obecnie, jak przypomniano, zapewnia się im przejazd najtańszym środkiem transportu oraz pokrywa tylko część kosztów wyżywienia w podróży.

"W nowych przepisach zaproponowano zniesienie ograniczeń w wyborze środka komunikacji i pełne pokrywanie kosztów wyżywienia w podróży. Nowa regulacja umożliwi wybór najefektywniejszego środka podróży, który nie zawsze musi być najtańszy, np. obywateli Gruzji można przetransportować tylko samolotem" - podkreślono w komunikacie CIR.

W ramach uszczelnienia systemu postanowiono, że jeśli cudzoziemiec korzystający z pomocy socjalnej w ośrodku będzie poza nim dłużej niż dwa dni, to udzielanie jej zostanie wstrzymane do czasu jego powrotu.