TEZA: Jeżeli organ zdecydował się na zgromadzenie dowodów dla przeprowadzenia oceny prawdopodobieństwa uchylenia decyzji w trybie art. 152 ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego, to powinien to incydentalne postępowanie wyjaśniające przeprowadzić z poszanowaniem reguł procesowych.
STAN FAKTYCZNY
Prezydent miasta B. zatwierdził projekt budowlany i udzielił trzem mieszkańcom pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego. W związku z tym właściciele działek sąsiednich złożyli wniosek o wznowienie postępowania oraz o wstrzymanie jego wykonania. Tego samego dnia złożyli również wniosek o stwierdzenie nieważności pozwolenia. Prezydent wznowił postępowanie.
Sąsiedzi podnieśli, że wcześniej wybudowali dom jednorodzinny z garażem, oddalony o pełne 4 m od granicy działek obecnych inwestorów. Takie usytuowanie garażu wynikało z braku zgody sąsiadów na posadowienie budynku po granicy z ich działką lub też w odległości 3 m od tej granicy. Natomiast inwestorzy usytuowali swój budynek w mniejszej odległości od granicy. Podnosili też, że budynek inwestorów powoduje zacienianie okien w ich budynku mieszkalnym.
Wojewoda uchylił postanowienie prezydenta, którym odmówiono wstrzymania wykonania pozwolenia na budowę, i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W sprawie brakowało m.in. analizy przesłaniania przez projektowany budynek działki i zabudowań należących do wnioskodawców. Prezydent zobowiązał więc sąsiadów inwestora do przedłożenia takiej analizy. Po jej przesłaniu odmówił wstrzymania wykonania pozwolenia na budowę. Ustalił, że budynek zaprojektowano ścianą bez otworów okiennych i drzwiowych w odległości od 3 m do 3,17 m od granicy oraz w odległości 7,30 m od istniejącego na niej budynku, a wysokość projektowanego budynku wynosi we wskazanych wyżej odległościach 3,5 m. Również analiza przesłaniania nie wykazała jego ujemnego wpływu na teren sąsiedni. Organ uznał, że parametry budynku, jak i jego usytuowanie są zgodne z prawem. Takie stanowisko podtrzymał później także wojewoda.
UZASADNIENIE
Podstawę orzeczenia w przedmiocie wstrzymania wykonania decyzji, co do której zostało uruchomione postępowanie wznowieniowe, stanowi przepis art. 152 par. 1 k.p.a. Aby jej dokonać, organ powinien oprzeć się na udokumentowanych i wiarygodnych materiałach dowodowych. Zbyt pochopna, niepoparta niczym ocena może prowadzić do błędnych wniosków z bardzo istotnymi skutkami dla inwestora, dla osób trzecich, na sytuację prawną których wpływa, jak i dla zasady ogólnej trwałości decyzji ostatecznych – mimo że postanowienie w przedmiocie wstrzymania wykonania decyzji ostatecznej nie przesądza o wyniku merytorycznym postępowania wznowionego. Dlatego dokonana ocena prawdopodobieństwa uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania powinna być przekonująca i wyczerpująca, oparta na materiale dowodowym. Sąd za wyrokiem WSA w Krakowie z 23 września 2008 r. w sprawie II SA/Kr 648/08 wskazał, że określenie „prawdopodobieństwo” powinno polegać na podaniu przesłanki wznowieniowej, która ma być zastosowana z jednoczesnym przytoczeniem okoliczności, które wskazują na tę konkretną przesłankę oraz omówieniu względów, dla jakich zdaniem organu możliwe jest uchylenie konkretnej decyzji. Organ przy ustalaniu prawdopodobieństwa uchylenia decyzji powinien mieć na uwadze wszystkie przesłanki wznowienia wynikające z przepisów k.p.a.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 17 lutego 2011 r., sygn. akt II SA/Bk 779/10.