Jeżeli wystąpią istotne różnice pomiędzy wyliczeniami operatora a wysokością poniesionych przez niego kosztów, prezes UKE będzie mógł samodzielnie ustalić wysokość opłat z tytułu dostępu telekomunikacyjnego.
Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, nakładając na operatora o znaczącej pozycji rynkowej obowiązek ustalania opłat z tytułu dostępu telekomunikacyjnego w oparciu o ponoszone koszty, będzie musiał zawrzeć w decyzjach sposoby, w których zostaną one dokonane oraz zweryfikowane. Takie propozycje zostały zawarte w nowelizacji Prawa telekomunikacyjnego (ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. (Dz.U. z 2004 r. nr 171, poz. 1800).
W piątek nowe przepisy zostały przyjęte przez Sejm.
We władzy prezesa
W przypadku stwierdzenia, że wysokość opłat danego operatora jest nieprawidłowa, prezes UKE będzie mógł je określić lub wskazać ich maksymalny albo minimalny poziom, stosując powyższe sposoby, a nie tylko promocję efektywności i zrównoważonej konkurencji oraz zapewnienie maksymalnych korzyści dla użytkowników końcowych. Wprowadzane zmiany mają więc zapewnić operatorom możliwość wcześniejszego uzyskania informacji na temat stosowanych przez prezesa UKE metod weryfikacji i ustalania opłat.
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami prezes UKE może także w drodze decyzji nałożyć na operatora o znaczącej pozycji rynkowej obowiązki kalkulacji uzasadnionych kosztów świadczenia dostępu telekomunikacyjnego oraz stosowania z tego tytułu opłat uwzględniających zwrot uzasadnionych kosztów operatora.
Według wprowadzanych regulacji w przypadku wystąpienia różnic pomiędzy wysokością opłat ustalonych przez operatora a zweryfikowanymi kosztami prezes UKE określi opłaty z tytułu dostępu telekomunikacyjnego lub ich maksymalny albo minimalny poziom, stosując metody określone w decyzji nakładającej taki obowiązek.
Odrzucona poprawka
Nowelizacja jest konsekwencją negatywnej opinii wystawionej przez Komisję Europejską. Wskazano w niej, że dotychczasowe przepisy umożliwiające prezesowi UKE ustalenie poziomu cen hurtowych usług telekomunikacyjnych przy użyciu swoich własnych niesprecyzowanych metod naruszały zasadę, zgodnie z którą nałożone obowiązki powinny być specyficzne, dostosowane do charakteru stwierdzonego problemu, a także proporcjonalne i uzasadnione.
Sejm odrzucił proponowaną przez PSL poprawkę uprawniającą prezesa UKE do wydawania decyzji regulujących poziom opłat hurtowych między operatorami dla okresów przeszłych, jeżeli poprzednia została uchylona, unieważniona przez sąd lub stwierdzono jej nieważność. Proponowane przepisy zostały skrytykowane przez PKPP Lewiatan. Według praco- dawców nowe rozwiązania stanowią m.in. naruszenie zasady wolności gospodarczej, sądowej kontroli działalności administracji publicznej oraz prawa do sądu. Skrytykowane zostało również udzielenie prezesowi UKE prawa do regulowania sytuacji prawnej sprzed wielu lat.
Ustawa wejdzie w życie po upływie czternastu dni od jej ogłoszenia.
Jakie zmiany zalecała Komisja Europejska
● poddanie pod kontrolę niezależnego organu prawidłowego wypełnienia przez operatora obowiązku zastosowania konkretnego systemu księgowania kosztów
● wprowadzenie zasady, że obowiązki nałożone na operatora obowiązki powinny być specyficzne, oparte na charakterze stwierdzonego problemu, proporcjonalne oraz uzasadnione
● pozbawienie organu regulacyjnego prawa do ustalania poziomu cen hurtowych usług telekomunikacyjnych przy użyciu własnych niesprecyzowanych metod
● dostosowanie polskich przepisów do wymogów art. 13 dyrektywy o dostępie, który przewiduje różne poziomy interwencji regulacyjnej w zakresie kontroli cen