Każdy z podmiotów wymienionych w art. 52 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane jako potencjalny adresat nakazu rozbiórki powinien mieć zapewniony udział w postępowaniu dotyczącym likwidacji skutków samowoli budowlanej.
STAN FAKTYCZNY
Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego w B. nakazał gminie B. jako właścicielowi nieruchomości rozbiórkę kładki dla pieszych prowadzącej przez rzekę.
W trakcie prowadzonego wcześniej postępowania inspektor stwierdził, że kładka została wykonana samowolnie. Organ wstrzymał roboty budowlane oraz zobowiązał gminę B. do przedłożenia zaświadczenia prezydenta miasta o zgodności budowy kładki z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ostateczną decyzją o warunkach zabudowy oraz innych dokumentów. Z uwagi na informację, że gmina nie wywiąże się z nałożonych obowiązków – zobowiązano ją do dokonania rozbiórki kładki.
W odwołaniu gmina wykazała, że kładka dla pieszych znajduje się na działce stanowiącej własność Skarbu Państwa i pozostającej we władaniu marszałka województwa P. Zdaniem odwołującego się zobowiązano do rozbiórki kładki niewłaściwy podmiot. Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego w B. nakazał ponownie rozbiórkę kładki.
UZASADNIENIE
Przed organem I instancji stroną postępowania była wyłącznie gmina B. będąca właścicielem nieruchomości sąsiadujących z obu stron z pasem rzeki, przy czym gmina była przez organ I instancji także traktowana jako właściciel spornej kładki z racji ustalenia, że oparcie kładki zostało zlokalizowane na gruntach gminy. To ustalenie jako błędne zostało zweryfikowane dopiero w postępowaniu odwoławczym, w którym na podstawie analizy mapy ewidencyjnej ustalono, iż sporna kładka w całości jest zlokalizowana w pasie gruntów rzeki niestanowiącym własności gminy.
Stroną postępowania w sprawie samowoli budowlanej powinien być ten podmiot, którego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo ten podmiot, który ze względu na swój interes prawny lub obowiązek żąda czynności organu. Postępowanie w sprawie likwidacji samowoli budowlanej niewątpliwie dotyczy obowiązku prawnego podmiotów, wobec których może być orzeczony nakaz rozbiórki obiektu budowlanego samowolnie wzniesionego. Krąg tych podmiotów wymienia art. 52 prawa budowlanego. Jego treść wskazuje, że każdy z wymienionych w nim podmiotów jako potencjalny adresat nakazu rozbiórki powinien mieć zapewniony udział w postępowaniu dotyczącym likwidacji skutków samowoli budowlanej. Interes prawny w postępowaniu mają także właściciele nieruchomości sąsiadujących z terenem, na którym samowolnie wzniesiony został obiekt budowlany, o ile jego lokalizacja oddziałuje (może oddziaływać) na sferę uprawnień właścicielskich do sąsiedniego gruntu.
Wydanie decyzji reformatoryjnej, orzekającej, co do istoty, pozbawiło właściciela gruntu, na którym samowoli budowlanej dokonano, wiedzy o tym postępowaniu, co stanowi naruszenie przepisu art. 28 k.p.a., przy czym naruszenie tego przepisu mogło mieć wpływ na wynik postępowania. Podmiot wykonujący uprawnienia właścicielskie do gruntu, przez który przepływa rzeka, miałby możliwość wypowiedzenia się w kwestii położenia kładki, jak też w kwestii ewentualnego przekazania gminie B. obowiązków zarządcy obiektów budowlanych zlokalizowanych na gruncie pokrytym powierzchniowymi wodami płynącymi, a pozostającym w granicach administracyjnych gminy.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 30 listopada 2010 r., sygn. akt II SA/Bk 633/10.