Zgodnie z prawem przesyłanie informacji handlowych za pomocą poczty elektronicznej lub podobnych środków komunikacji elektronicznej wymaga uzyskania uprzedniej zgody ze strony adresatów.
Sieć stała się polem walki firm konkurujących za pomocą nowych środków pozyskiwania klientów, takich jak np. masowe użycie poczty elektronicznej w celach handlowych (spamming).
Spam w żargonie internetowym oznacza niechcianą korespondencję. Spamem określa się tzw. UCE (unsolicited commercial email – niezamawianą handlową korespondencję elektroniczną lub UBE (unsolicited bulk email – niezamawianą wielokrotną korespondencję elektroniczną), czyli takie informacje lub przesyłki, których odbiorca sobie nie zażyczył ani wcześniej nie wyraził zgody na ich przesłanie. W Polsce, zgodnie z zasadami, o których mowa w Dyrektywie 2000/31/WE o handlu elektronicznym oraz w Dyrektywie 2002/58/WE o prywatności i łączności elektronicznej, w celu ochrony odbiorców usług elektronicznych weszła w życie ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

Konieczna zgoda

Ustawa ta utworzyła zakaz przesyłania niezamówionych informacji handlowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej, wprowadzając jednocześnie model ochrony opt-in. Opcja opt-in uzależnia zgodne z prawem przesyłanie informacji handlowych za pomocą poczty elektronicznej lub podobnych środków komunikacji elektronicznej od uzyskania uprzedniej zgody ze strony adresatów. Zgoda usługobiorcy na przesyłanie spamu nie może być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści i może być odwołana w każdym czasie. Usługodawca wykazuje uzyskanie zgody dla celów dowodowych, dlatego w jego interesie jest, by odbiorca wyraził zgodę na piśmie, co znacznie ułatwi ewentualne postępowanie przed sądem.

Konsekwencje

Przesyłanie informacji handlowej bez uzyskania uprzedniej zgody usługobiorcy stanowi wykroczenie ścigane na wniosek pokrzywdzonego, zagrożone karą grzywny. Przy czym przewidziana w art. 24 u.ś.u.d.e. sankcja karna nie stanowi jedynej konsekwencji naruszenia zakazu przesyłania informacji handlowej bez zgody usługobiorcy. Dodatkowo takie działanie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Reklama w postaci niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej jest sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybia godności człowieka. Jednocześnie należy zauważyć, że czynem nieuczciwej konkurencji będzie nie tylko ta postać niezamówionej informacji handlowej, która stanowi reklamę, lecz każdy jej przejaw. Wynika to z art. 10 ust. 3 u.ś.u.d.e., zgodnie z którym każde przesłanie niezamówionej informacji handlowej stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Poza tym do katalogu możliwych czynów nieuczciwej konkurencji popełnionych w związku z przesyłaniem spamu należeć będą m.in. reklama ukryta, uciążliwa lub wprowadzająca w błąd. W przypadku dokonania czynu nieuczciwej konkurencji art. 18 u.z.n.k. daje możliwość skorzystania z całego wachlarza roszczeń, przy czym w kontekście niezamawianej informacji handlowej na pierwszy plan wysuwa się roszczenie o zaniechanie niedozwolonych działań, ponieważ eliminuje podstawowy stan naruszenia doskwierający odbiorcom.

Naruszenie dóbr osobistych

Ponadto zawarte w art. 11 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczna odesłanie umożliwiające stosowanie w sprawach nieuregulowanych tą ustawą przepisów kodeksu cywilnego oraz innych ustaw pozwala na rozszerzenie zakresu możliwych konsekwencji prawnych przesyłania niezamówionej informacji handlowej na ewentualne naruszenie dóbr osobistych usługobiorcy. W razie takiego naruszenia użytkownik internetu będzie mógł dochodzić swych praw m.in. na podstawie art. 24 k.c. oraz art. 448 k.c. Przy czym należy pamiętać, że ochrona naruszonych w sieci dóbr osobistych ma charakter wszechstronny, przez co możliwe jest konstruowanie powództw w tym zakresie, opierające się na rozmaitych podstawach prawnych, nie wyłączając kumulatywnego lub alternatywnego dochodzenia roszczeń. Nie powinna budzić wątpliwości możliwość wskazania jako bezpośrednich podstaw roszczeń przepisów ustawy zasadniczej oraz umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Polskę.
Ważne!
Przesyłanie informacji handlowej bez uzyskania uprzedniej zgody usługobiorcy stanowi wykroczenie ścigane na wniosek pokrzywdzonego, zagrożone karą grzywny
Podstawa prawna
Ustawa z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. z 2002 r. nr 144, poz. 1204 z późn. zm.).
Ustawa z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. nr 153, poz. 1503 z późn. zm.).