Czy w praktyce pełnomocnik akcjonariusza na walnym zgromadzeniu jest związany udzieloną mu instrukcją?
Akcjonariusz, uczestniczący w walnym zgromadzeniu za pośrednictwem pełnomocnika (art. 412 i następne kodeksu spółek handlowych) może wydać mu instrukcje odnośnie do sposobu głosowania nad poszczególnymi uchwałami na zgromadzeniu. Instytucja instrukcji do głosowania nie została jednak szczegółowo uregulowana w ustawie z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).
Warto podkreślić, że przepisem, który się do niej odnosi, jest art. 4122 par. 4 kodeksu spółek handlowych stanowiący, że jeżeli pełnomocnikiem na walnym zgromadzeniu spółki publicznej jest członek zarządu, rady nadzorczej, likwidator, pracownik tej spółki lub pracownik podmiotu zależnego, to wówczas głosuje on zgodnie z instrukcjami udzielonymi przez akcjonariusza.
Sformułowanie art. 4122 par. 4 kodeksu spółek handlowych wskazuje, że w tym przypadku, szczególnego konfliktu interesów, pełnomocnik akcjonariusza ma obowiązek głosować zgodnie z udzieloną instrukcją i jest nią związany. Skutki tego związania i konsekwencje głosowania wbrew instrukcji nie zostały jednak w tym przepisie określone. W szczególności nie została ustanowiona w nim sankcja głosowania w sposób sprzeczny z treścią instrukcji. Z uwagi na fakt, że sankcji nieważności nie należy domniemywać – ażeby stwierdzić jej istnienie, powinna być ona wprost wyrażona w przepisie prawa – de lege lata trudno uznać, że głosowanie wbrew instrukcji powoduje skutek w postaci nieważności oddanego głosu.
Z pewnością stanowi natomiast naruszenie stosunku prawnego (umowy), która legła u podstaw pełnomocnictwa, a której treścią jest m.in. obowiązek oddania głosu zgodnie ze wskazaniem mocodawcy. W konsekwencji oddanie głosu wbrew instrukcji należy kwalifikować jako nienależyte wykonanie obowiązków pełnomocnika, co może skutkować jego odpowiedzialnością odszkodowawczą.