Subskrybuj nas na Youtube
We wtorek mija termin zgłaszania kandydatów na sędziów TK. 2 grudnia kończy się 9-letnia kadencja czterech sędziów Trybunału - prezesa Bohdana Zdziennickiego, wiceprezesa Marka Mazurkiewicza oraz Mariana Grzybowskiego i Mirosława Wyrzykowskiego.
We wtorek rusza też Obywatelski Monitoring Kandydatów na sędziów TK - mająca już kilkuletnią tradycję wspólna inicjatywa Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka (HFPC), Instytutu Prawa i Społeczeństwa INPRIS oraz polskiej sekcji Międzynarodowej Komisji Prawników.
Jak powiedziała we wtorek koordynująca projekt z ramienia HFPC Dorota Pudzianowska, organizatorzy monitoringu roześlą kandydatom ankiety z pytaniami m.in. o kompetencje, specjalizację, dorobek zawodowy, publikacje, przynależność do partii i stowarzyszeń, znajomość języków obcych, a tekże ewentualne przeciwwskazania zdrowotne, karne czy dyscyplinarne. Później organizatorzy monitoringu chcą zaprosić kandydatów na wspólną debatę. Chcą też uczestniczyć w wysłuchaniu kandydatów przed sejmową komisją sprawiedliwości.
Kandydatów do TK przedstawia grupa co najmniej 50 posłów lub prezydium Sejmu (dotąd prezydium nie korzystało z tego uprawnienia). Kandydat powinien wyróżniać się wiedzą prawniczą. Powinien mieć m.in. wykształcenie prawnicze, nieskazitelny charakter i przez 10 lat pełnić funkcję sędziego, prokuratora, adwokata, radcy prawnego lub notariusza - nie dotyczy to pracowników PAN i innych placówek naukowo-badawczych. Zgłoszonych kandydatów zaopiniuje sejmowa komisja sprawiedliwości. Wyboru dokonuje Sejm bezwzględną większością głosów.
Prof. Bogusław Banaszak od 2002 r. kieruje Katedrą Prawa Konstytucyjnego na Uniwersytecie Wrocławskim. Od 1998 r. jest też profesorem na Wydziale Prawa Europejskiego Uniwersytetu Viadrina (Frankfurt nad Odrą), gdzie kieruje Katedrą Polskiego Prawa Publicznego. Od 1992 r. stale współpracuje z parlamentem; jest autorem kilkudziesięciu ekspertyz dla Senatu i Sejmu, a także ponad 250 prac naukowych. 4 listopada 2004 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Pecsu (Węgry).
Stanisław Rymar od 1986 roku jest członkiem Naczelnej Rady Adwokackiej
Prof. Krystyna Pawłowicz, kandydatka PiS, jest profesorem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2007 r. z rekomendacji PiS zasiada w Trybunale Stanu. W 1979 r. odbyła aplikację sędziowską. W 1989 r. po stronie solidarnościowej uczestniczyła w rozmowach Okrągłego Stołu. Jest współautorką ustawy o zgromadzeniach z 1990 r. Gdy premierem był Jan Olszewski, Pawłowicz pracowała w Biurze Prasowym Rządu. W 2005 r. uzyskała habilitację, od 2007 r. jest profesorem UW. PiS już raz zgłosił kandydaturę Pawłowicz do Trybunału - na początku marca jej kandydatura nie uzyskała jednak większości w Sejmie.
Stanisław Rymar od 1986 roku jest członkiem Naczelnej Rady Adwokackiej. W latach 1989-1992 pełnił w niej funkcję sekretarza, od 1995 do 1998 roku - wiceprezesa, a od 2001 do 2007 r. - prezesa. 14 listopada 2007 r. Sejm wybrał go na wiceprzewodniczącego Trybunału Stanu. Ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, w 1966 roku zdał egzamin sędziowski, a w 1969 egzamin adwokacki. Specjalizuje się w prawie cywilnym, karnym, sportowym oraz w postępowaniu sądowym cywilnym i karnym.
Prof. Piotr Tuleja jest specjalistą prawa konstytucyjnego, a jego kandydatura - jak mówił niedawno wiceprzewodniczący sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka Wojciech Wilk (PO) - była rekomendowana przez byłych prezesów TK: Andrzeja Zolla, Marka Safjana i Jerzego Stępnia. Urodzony w 1963 r. Tuleja jest doktorem habilitowanym nauk prawnych, profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kieruje Katedrą Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, od wielu lat związany z Trybunałem Konstytucyjnym, gdzie pełni funkcję dyrektora Zespołu Wstępnej Kontroli Skarg Konstytucyjnych.
Proponowany przez klub PSL 36-letni prof. Marek Zubik jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji UW
Urodzony w 1953 roku prof. dr hab. Andrzej Wróbel jest sędzią Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego. Jest także przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Nauk Prawnych PAN. Ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji UMCS w Lublinie. Był członkiem IX kadencji Rady Legislacyjnej przy premierze, a także przewodniczącym Rady Programowej Krajowego Centrum Szkolenia Kadr dla Sądów Powszechnych i Prokuratury. Od 2009 roku wykłada w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej. Obecnie przedmiotem zainteresowań naukowych prof. Wróbla jest problematyka ochrony prawnej w Unii Europejskiej oraz zagadnienia postępowania administracyjnego.
Szef klubu SLD Grzegorz Napieralski zapewnił we wtorek na konferencji prasowej w Głogowie, że "jest to kandydatura, która była szeroko konsultowana z autorytetami prawniczymi".
Proponowany przez klub PSL 36-letni prof. Marek Zubik jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji UW. Kierował licznymi programami badawczymi realizowanymi przez Helsińską Fundację Praw Człowieka, Instytut Spraw Publicznych oraz Komitet Badań Naukowych; współpracował jako ekspert z OBWE. W latach 1998-2002 pracował jako ekspert w Biurze Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, a w latach 2002-07 był wicedyrektorem Zespołu Wstępnej Kontroli Skarg Konstytucyjnych i Wniosków w Biurze TK. Był także zastępcą Rzecznika Praw Obywatelskich. Od 2006 roku kieruje Katedrą Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Warszawskiego.
Coraz głośniejsze są ostatnio postulaty zapewnienia apolitycznego wyboru sędziów TK. Niedawno byli prezesi TK Safjan, Stępień i Zoll oświadczyli, iż pożądane jest, aby kandydaci mogli być opiniowani przez środowiska zawodowe i naukowe. Z kolei Krajowa Rada Sądownictwa uznała, że do jej obowiązków ustawowych powinno należeć przedstawianie opinii o kandydatach; prawa do zaopiniowania kandydatur domaga się też Stowarzyszenie Sędziów Iustitia. O zasięgnięcie opinii środowiska prawniczego i publiczne przesłuchanie kandydatów apelowali też do marszałka Sejmu Grzegorza Schetyny dziekani uniwersyteckich wydziałów prawa, którzy również rekomendują swoich kandydatów.