Wójt jest z mocy prawa kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Zachowuje on swe uprawnienia także wtedy, gdy rada gminy powoła innego kierownika urzędu stanu cywilnego.
ORZECZENIE
Rada gminy powołała na zastępcę kierownika urzędu stanu cywilnego (USC) swego wójta. Wojewoda rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność tej uchwały. Gmina wniosła więc skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, wnosząc o uchylenie decyzji wojewody. Wskazywała, że po powołaniu przez radę gminy innego kierownika urzędu stanu cywilnego wójt utracił swe uprawnienia kierownika USC i należało go ponownie powołać na zastępcę kierownika USC.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (III SA/Po 98/07) oddalił skargę gminy podkreślając, że wójt lub burmistrz (prezydent) jest kierownikiem urzędu stanu cywilnego z mocy prawa i nie traci swoich uprawnień nawet w razie powołania przez rade gminy innego kierownika urzędu stanu cywilnego.
Gmina nie zgodziła się z taką interpretacją przepisów i wniosła skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Sąd rozpoznając sprawę podkreślił, że kierownikiem urzędu stanu cywilnego jest ex lege wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Rada gminy może ponadto powołać innego kierownika urzędu stanu cywilnego i jego zastępcę (art. 6 ust. 3).
Zdaniem NSA z przepisów nie wynika, iż w przypadku powołania innego kierownika urzędu stanu cywilnego wójt lub burmistrz (prezydent) przestaje być kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Jest dokładnie odwrotnie. Powołanie przez radę gminy innego kierownika urzędu stanu cywilnego nie powoduje, iż wójt, burmistrz (prezydent) traci swe uprawnienia związane z rejestracją stanu cywilnego.
NSA podkreślił, że uchwała rady gminy powołująca na stanowisko zastępcy kierownika urzędu stanu cywilnego osobę będącą jednocześnie wójtem została podjęta z naruszeniem prawa. Powołanie wójta na funkcję zastępcy kierownika USC jest prawnie niedopuszczalne, dlatego że prowadziłoby do sytuacji, w której wójt podlegałby jako zastępca kierownika urzędu stanu cywilnego samemu sobie jako kierownikowi tego urzędu z mocy prawa. Z tego powodu sąd oddalił skargę samorządu.
Wyrok NSA, sygn. akt II OSK 1324/07
Ewa GrĄczewska-Ivanova