PROBLEM
Czy środki z funduszu sołeckiego mogą stanowić wkład własny wymagany przy aplikacji o środki unijne.
MRR INFORMUJE
Wdrażanie regionalnych programów operacyjnych (RPO) koordynuje Minister Rozwoju Regionalnego, natomiast instytucjami odpowiedzialnymi za przygotowanie, a następnie realizację RPO, są zarządy poszczególnych województw. Tym samym pełnią one rolę instytucji zarządzających RPO (IZ RPO). Równocześnie z mocy art. 60 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, odpowiadają one za zarządzanie programem operacyjnym i jego realizację zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami. W praktyce oznacza to, że na instytucjach zarządzających spoczywa odpowiedzialność m.in. za określenie warunków otrzymania wsparcia, zasad przeprowadzania naborów wniosków o dofinansowanie w ramach programu oraz dystrybucję środków finansowych pomiędzy beneficjentów poszczególnych działań. Należy podkreślić, że to właśnie IZ RPO opracowuje m.in. szczegółowy opis osi priorytetowych (uszczegółowienie), który stanowi kompendium wiedzy dla beneficjentów na temat typów i możliwości realizacji projektów, katalogu beneficjentów uprawnionych do wsparcia, okresu kwalifikowalności oraz warunków otrzymania dofinansowania.
Wśród podmiotów uprawnionych do ubiegania się o wsparcie w ramach RPO można wyróżnić m.in. jednostki samorządu terytorialnego (j.s.t.), ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne j.s.t. posiadające osobowość prawną, placówki dydaktyczne, przedsiębiorców czy organizacje pozarządowe.
Instytucje zarządzające RPO odpowiadają również za określenie poziomu i zasad współfinansowania projektów mogących uzyskać dofinansowanie w ramach RPO. Zgodnie z zapisami Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia każdy podmiot ubiegający się o wsparcie w ramach programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy europejskich zobowiązany jest do wniesienia własnych środków finansowych w kwocie niezbędnej do uzupełnienia dofinansowania projektu. Wynika z tego, że środki finansowe beneficjenta, będącego jednostką samorządu terytorialnego lub jednostką podległą, przeznaczone na zapewnienie wkładu własnego muszą przynajmniej częściowo pochodzić ze środków własnych lub pożyczek. Środki te nie mogą być zastępowane środkami pochodzącymi z części budżetowych poszczególnych dysponentów, funduszy celowych lub innych środków publicznych. Minimalny wkład środków własnych zostanie określony w programach operacyjnych i kryteriach wyboru finansowania operacji przyjmowanych przez komitety monitorujące. W przypadku programów pomocy publicznej wkład ten wynika z maksymalnych poziomów pomocy publicznej określonych w programach pomocowych. Z kolei zgodnie z art. 35 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) sołectwo jest jednostką pomocniczą gminy powoływaną przez organ stanowiący odrębnym statutem. Jednocześnie z art. 1 ustawy z 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim (Dz.U nr 52, poz. 420 z późn. zm.) wynika, że rada gminy rozstrzyga o wyodrębnieniu w budżecie gminy środków stanowiących fundusz sołecki, którego środki przeznacza się na realizację określonych ustawą celów. Przedsięwzięcia te muszą stanowić zadania własne gminy, służyć poprawie warunków życia mieszkańców i być zgodne ze strategią rozwoju gminy. Należy zauważyć, że sołectwo nie posiada odrębnej od gminy osobowości prawnej – jego działalność prowadzona jest w ramach osobowości prawnej gminy. W ocenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego nie ma przeciwwskazań dotyczących wykorzystania funduszu sołeckiego jako wkładu własnego w aplikacji o środki unijne. Biorąc jednak pod uwagę specyfikę każdego RPO, podjęcie decyzji co do ostatecznego określenia podmiotów oraz warunków, jakie muszą spełnić, aby uzyskać dofinansowanie, w tym określenie zasad dotyczących wkładu własnego beneficjenta, należy do właściwej instytucji zarządzającej (na podstawie odpowiedzi na interpelację nr 13978).
hw