Osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawienia się przed sądem także wówczas, gdy przysługuje jej prawo do odmowy składania zeznań. Sąd wezwał na świadka Katarzynę W. Kobieta jednak nie stawiła się ze względu na ciężką chorobę i dlatego nałożono na nią grzywnę.
Świadek musi wypełniać ciążące na nim obowiązki, ale nie może również zapominać o swoich uprawnieniach. Możliwe jest bowiem usprawiedliwienie swojego niestawiennictwa w ciągu tygodnia od daty doręczenia postanowienia skazującego na grzywnę.

Obowiązek stawiennictwa

Bycie świadkiem wiąże się z określonymi powinnościami. Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego obowiązki świadka dotyczą stawienia się na wezwanie sądu, złożenia zeznań oraz złożenia przyrzeczenia.
Każda osoba wezwana przez sąd w charakterze świadka ma obowiązek stawienia się w celu złożenia zeznań, nawet gdyby miało się okazać, że przysługuje jej prawo do odmowy składania zeznań. Za nieusprawiedliwione niestawiennictwo sąd skaże świadka na grzywnę, po czym wezwie go powtórnie, a w razie ponownego niestawiennictwa skaże go na ponowną grzywnę i może zarządzić jego przymusowe sprowadzenie.
Sąd Najwyższy już w wyroku z 15 kwietnia 1969 roku (sygn. akt III PRN 20/69) stwierdził, że żaden przepis kodeksu postępowania cywilnego nie zezwala na przesłuchanie świadka w drodze telefonicznej rozmowy i utrwalenie wyników tej rozmowy w treści protokołu lub w aktach sprawy. Budziłoby to wątpliwości co do autentyczności takiej wypowiedzi.
Oprócz osobistego stawiennictwa świadek ma obowiązek składania zeznań. Jeśli osoba wezwana nie jest zdolna do spostrzegania lub komunikowania bądź też przez swoje zeznania mogłaby złamać tajemnicę państwową, wówczas nie ma w ogóle możliwości, by była ona świadkiem. Ponadto najbliższa rodzina strony może odmówić składania zeznań.

Kary grzywne

Za odmowę złożenia zeznań sąd może skazać świadka na karę grzywny (do 1000 zł), a ponadto może nakazać aresztowanie na okres do jednego tygodnia.
Mimo iż sąd rzadko o tym poucza, świadek może odmówić odpowiedzi na konkretne pytanie, jeśli naraziłoby to go między innymi na hańbę, odpowiedzialność karną czy naruszenie tajemnicy zawodowej.
Kolejny obowiązek świadka to złożenie przyrzeczenia w celu zapewnienia prawdziwości zeznań. Odbywa się to w formie uroczystej, w czasie jego składania wszyscy stoją. I ten obowiązek nie będzie aktualny, gdy osoba wezwana ma mniej niż 17 lat bądź była już skazana za składanie fałszywych zeznań.
Również strony mogą wyrazić wolę, by przyrzeczenia od świadka nie odbierać. Za odmowę złożenia przyrzeczenia sąd może skazać świadka na grzywnę oraz nakazać aresztowanie na okres nieprzekraczający tygodnia
Ostatnią ważną powinnością świadka jest mówienie prawdy. Wiąże się to z groźbą ponoszenia odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań. Trzeba jednak wiedzieć, że warunkiem jest wcześniejsze uprzedzenie świadka o takiej odpowiedzialności.