3 pytania do mec. MAŁGORZATY BOJARSKIEJ, radcy prawnego w kancelarii Krawczyk i Wspólnicy - Zgodnie z przepisem art. 6471 par. 5 kodeksu cywilnego wykonawca i inwestor odpowiadają solidarnie za zapłatę wynagrodzenia za roboty wykonane przez podwykonawcę.
Na terenie budowy często dochodzi do konfliktów pomiędzy inwestorem, wykonawcą i podwykonawcami. Jedną z przyczyn problemów jest niepłacenie przez wykonawcę kwot należnych podwykonawcom. Czy jednak za każde nielojalne zachowanie wykonawcy inwestor powinien ponosić odpowiedzialność?
Odpowiedź na to pytanie jest niezmiernie istotna dla procesu budowlanego. W przypadku obowiązku zapłaty wszelkich roszczeń podwykonawców, takich jak kary umowne, odszkodowanie za nieprawidłowe wykonanie umowy przez wykonawcę czy zwrot wydatków związanych z budową, inwestor musiałby bowiem przewidzieć dodatkowe koszty, jakie może ponieść w związku z wykonaniem umowy przez podwykonawców. W takiej sytuacji instytucja podwykonawstwa straciłaby sens. Skoro cała odpowiedzialność spoczywałaby na inwestorze, to powinien on nieustannie sprawdzać, czy wykonawca wywiązuje się z obowiązków wobec podwykonawców. Inwestor mógłby też zawierać umowy bezpośrednio z podwykonawcami, co jednak przy dużych budowach jest znacznie utrudnione. Bezustanna kontrola inwestora nie ułatwiałaby też pracy wykonawcom.
Kodeks cywilny przewiduje jednak solidarną odpowiedź inwestora i wykonawcy. W jakich sytuacjach ona występuje?
Zgodnie z przepisem art. 6471 par. 5 kodeksu cywilnego wykonawca i inwestor odpowiadają solidarnie za zapłatę wynagrodzenia za roboty wykonane przez podwykonawcę. Ustawodawca wymienił jednak jedynie obowiązek zapłaty wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane. Przepis ten nie może zatem dotyczyć innych niż zapłata wynagrodzenia roszczeń podwykonawcy.
Co to w praktyce oznacza dla podwykonawców robót?
Ta wyjątkowa regulacja nie może być interpretowana rozszerzająco i obejmować np. roszczenia o zapłatę kary umownej, która stanowi surogat odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, a nie wynagrodzenie. Jeżeli więc wykonawca wykonał umowę z podwykonawcą w sposób nieprawidłowy i tym samym naraził się na odpowiedzialność odszkodowawczą, to inwestor nie powinien za to odpowiadać. Tym bardziej iż inwestor wyraża zgodę na zawarcie umowy pomiędzy wykonawcą a podwykonawcą na wykonanie robót za określonym wynagrodzeniem i nie ma obowiązku domyślać się, jakie inne kwoty będzie musiał ewentualnie zapłacić podwykonawcy.