Kiedy gmina może dokonać zbycia nieruchomości w trybie bezprzetargowym? Jakie zasady obowiązują przy sprzedawaniu nieruchomości ich użytkownikom wieczystym? Czy gmina musi podawać do publicznej wiadomości wykaz nieruchomości, które mają być sprzedane w najbliższym czasie?
Tomasz Kurek
adwokat, partner kierujący Departamentem Nieruchomości i Budownictwa w kancelarii CMS Cameron Mc Kenna Dariusz Greszta
Zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami co do zasady zbycie nieruchomości przez Skarb Państwa lub samorząd odbywa się w trybie przetargowym. Sprzedaż lub oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste w drodze bezprzetargowej możliwe jest m.in. w przypadkach, gdy przedmiotem zbycia jest nieruchomość lub jej części, jeśli mogą one poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej, stanowiącej własność lub oddanej w użytkowanie wieczyste osobie, która zamierza nabyć nieruchomość lub jej części. Ponadto tryb bezprzetargowy będzie miał zastosowanie w przypadku zbycia nieruchomości na rzecz przedstawicielstw dyplomatycznych lub urzędów konsularnych państw obcych oraz innym przedstawicielstw i instytucji zrównanych z nimi w zakresie przywilejów i immunitetów na podstawie ustaw, umów międzynarodowych lub powszechnie obowiązujących zwyczajów międzynarodowych.
W przypadku sprzedaży nieruchomości podmiotowi, który jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości przyległej, właściwy organ może za zgodą wojewody lub rady sejmiku udzielić nabywcy bonifikaty, w przypadku gdy nieruchomość przyległa jest albo będzie wykorzystywana na cele mieszkaniowe. W przypadkach zbycia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości bonifikata dotyczyć będzie nie tylko pierwszej opłaty z tego tytułu, ale także kolejnych opłat rocznych.
W razie wygaśnięcia użytkowania wieczystego opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego za rok, w którym prawo wygasło, podlega zmniejszeniu proporcjonalnie do czasu trwania użytkowania wieczystego w tym roku. Zmiana ta ma na celu uniknięcie sytuacji, w której mimo wygaśnięcia użytkowania wieczystego w czasie trwania danego roku użytkownik wieczysty zobowiązany był do wniesienia opłaty za pełny rok, czyli faktycznie za okres, w którym nie był już użytkownikiem wieczystym nieruchomości.
Zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami urzędy publiczne mają także obowiązek podania do publicznej wiadomości wykazu nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży i oddania w użytkowanie wieczyste. Informacja ta powinna zostać przedstawiona na stronie internetowej urzędu oraz poprzez ogłoszenie w siedzibie, prasie lokalnej oraz w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.