Czy dopuszczalne jest stosowanie przy wyborze najkorzystniejszej oferty kryterium doświadczenia wykonawcy, czy też posiadania przez wykonawcę znajomości określonej branży?
Zamawiający może ustanowić określone wymagania wobec wykonawców w zakresie doświadczenia jedynie poprzez określenie odpowiednich warunków udziału w postępowaniu, a nie poprzez zastosowanie kryteriów oceny ofert. Nie jest bowiem dopuszczalne stosowanie podmiotowych kryteriów oceny ofert odnoszących się do właściwości wykonawcy. Tak wynika z opinii prawnej Urzędu Zamówień Publicznych.
Urząd podkreślił, że zgodnie z art. 91 ust. 1 prawa zamówień publicznych (p.z.p.) zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji. Kryteriami oceny ofert są cena albo cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, zastosowanie najlepszych dostępnych technologii w zakresie oddziaływania na środowisko, koszty eksploatacji, serwis oraz termin wykonania zamówienia. Cena jest obligatoryjnym, lecz niejednym kryterium oceny ofert. Obok niej zamawiający może zastosować także inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia. Decydując o kryteriach oceny ofert, zamawiający powinien kierować się specyfiką przedmiotu zamówienia oraz potrzebą uzyskania zamówienia na najkorzystniejszych warunkach.
Kryteria oceny ofert powinny odnosić się do przedmiotu zamówienia (art. 91 ust. 2 p.z.p.). Więc nie można stosować dowolnych kryteriów oceny ofert, lecz tylko takie, które dotyczą oferowanej usługi, dostawy lub roboty budowlanej. Z art. 91 ust. 3 p.z.p. wynika także zakaz stosowania przy ocenie ofert kryteriów o charakterze podmiotowym. Kryteria oceny ofert nie mogą bowiem dotyczyć właściwości wykonawcy, a w szczególności jego wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej. To wyliczenie niedopuszczalnych kryteriów ocen ma charakter przykładowy. Oznacza to, iż przy wyborze najkorzystniejszej oferty nie mogą być brane pod uwagę także inne kryteria odnoszące się do właściwości wykonawcy. Niedopuszczalne jest więc stosowanie przy wyborze najkorzystniejszej oferty takich kryteriów oceny ofert, jak doświadczenie wykonawcy czy też posiadanie przez wykonawcę znajomości określonej branży.
Dopuszczalne jest natomiast zastosowanie kryterium oceny ofert odnoszącego się do terminu wykonania zamówienia. Istotne z punktu widzenia interesu zamawiającego jest bowiem ustalenie terminu, w którym zostanie wykonane całe zamówienie czy też poszczególne jego części. Tym samym oferowany przez wykonawcę termin wykonania poszczególnych zadań składających się na zamówienie (harmonogram) może być przedmiotem oceny.
Doświadczenie wykonawcy czy też posiadanie przez niego znajomości określonej branży nie może być zastosowane jako kryterium oceny ofert, ale może stanowić jeden z warunków udziału w postępowaniu (art. 22 ust. 1 p.z.p.). Posiadanie przez wykonawcę doświadczenia w realizowaniu określonych zamówień nie pozostaje bez znaczenia dla oceny możliwości udzielenia zamówienia publicznego temu wykonawcy. Jednak zgodnie z art. 22 ust. 2 p.z.p. zamawiający nie może określać warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Zamawiający ma także możliwość zastosowania przetargu ograniczonego (art. 47 p.z.p.), w ramach którego możliwa jest ocena spełniania przez wykonawców warunków udziału w postępowaniu. Zgodnie z art. 51 ust. 2 p.z.p., jeżeli liczba wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, jest większa niż określona w ogłoszeniu, zamawiający zaprasza do składania ofert wykonawców, którzy otrzymali najwyższe oceny spełniania tych warunków. Wykonawcę niezaproszonego do składania ofert traktuje się jak wykluczonego z postępowania. Tym samym w przypadku zastosowania trybu przetargu ograniczonego zamawiający ma możliwość zaproszenia do składania ofert wykonawców, którzy najlepiej spełniają warunki udziału w postępowaniu (np. legitymują się największym doświadczeniem spośród wszystkich wykonawców spełniających warunki wymagane (minimalne)), w sytuacji gdy liczba wykonawców spełniających warunki udziału w postępowaniu przewyższa liczbę określoną w ogłoszeniu o zamówieniu.
PODSTAWA PRAWNA
● Art. 91 ust. 1–3 ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2007 r. nr 223, poz. 1655 ze zm.).
● Na podstawie opinii prawnej UZP, zamieszczonej na stronie www.uzp.gov.pl