Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a) ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym rada gminy uchwala zasady nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż trzy lata lub na czas nieoznaczony.
Uchwała rady gminy jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do trzech lat strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość. Do czasu określenia zasad przez uchwałę wójt może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą rady gminy.

Treść ogłoszenia

Ogłoszenie o przetargu podaje się do publicznej wiadomości nie wcześniej niż po upływie sześciu tygodni od wywieszenia wykazu nieruchomości przeznaczonych do oddania w dzierżawę. W ogłoszeniu o przetargu podaje się informacje zamieszczone w wykazie oraz czas, miejsce i warunki przetargu, a w razie ogłoszenia kolejnego przetargu lub rokowań również terminy przeprowadzenia poprzednich przetargów.
Ogłoszenie o przetargu wywiesza się w siedzibie właściwego urzędu, a ponadto informację o ogłoszeniu przetargu podaje się do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych właściwego urzędu.
Przetarg przeprowadza się w formie przetargu ustnego nieograniczonego, przetargu ustnego ograniczonego, przetargu pisemnego nieograniczonego, przetargu pisemnego ograniczonego. Przetarg ustny ma na celu uzyskanie najwyższej ceny. Przetarg pisemny ma na celu wybór najkorzystniejszej oferty. Przetarg ograniczony organizuje się, jeżeli warunki przetargowe mogą być spełnione tylko przez ograniczoną liczbę osób.
O zastosowanej formie przetargu decyduje jego organizator. Przetarg uważa się za zakończony wynikiem negatywnym, jeżeli nikt nie przystąpił do przetargu ustnego lub żaden z uczestników nie zaoferował postąpienia ponad cenę wywoławczą albo jeżeli w przetargu pisemnym nie wpłynęła ani jedna oferta lub żaden z uczestników nie zaoferował ceny wyższej od wywoławczej, a także jeżeli komisja przetargowa stwierdziła, że żadna oferta nie spełnia warunków przetargu.

Kolejne przetargi

Ogłoszenie o przetargu musi zostać wywieszone przykładowo co najmniej 14 dni przed datą otwarcia ofert. Jeżeli pisemny przetarg zakończył się wynikiem negatywnym, nie później niż trzy miesiące, licząc od dnia jego zamknięcia, przeprowadza się drugi przetarg, w którym można obniżyć cenę wywoławczą czynszu np. o 25 proc.
Jeżeli drugi przetarg zakończył się wynikiem negatywnym, nie później niż trzy miesiące, licząc od dnia jego zamknięcia, można wyłonić dzierżawcę gruntu rolnego w drodze rokowań lub organizować kolejne przetargi obniżając cenę wywoławczą np. o 50 proc. Ogłoszenie o przetargu powinno zawierać informację o przedmiocie przetargu, czyli opis nieruchomości, cenie wywoławczej, terminie i miejscu przetargu.
Przetarg uważa się za zakończony wynikiem negatywnym, jeżeli nikt nie przystąpił do przetargu lub żaden z uczestników nie zaoferował postąpienia ponad cenę wywoławczą lub komisja przetargowa stwierdziła, że żadna z ofert nie spełniała warunków przetargu. Z przeprowadzonego przetargu sporządza się protokół, który jest podstawą do zawarcia umowy dzierżawy.



Powołanie komisji

Do sprawnej organizacji i przeprowadzenia przetargu wójt, burmistrz lub prezydent miasta w drodze zarządzenia powołuje komisję przetargową, która składa się z co najmniej trzech członków.
Komisja przetargowa w części jawnej otwiera oferty, podając liczbę ofert, sprawdza kompleksowość złożonych ofert, przyjmuje wyjaśnienia lub oświadczenia zgłoszone przez oferentów, weryfikuje oferty i ogłasza, które oferty zostały zakwalifikowane do części niejawnej przetargu. Komisja przetargowa odmawia zakwalifikowania do części niejawnej przetargu, jeżeli nie odpowiadają warunkom przetargu, zostały złożone po wyznaczonym terminie, są niekompletne, są nieczytelne lub budzą wątpliwości co do ich treści.
Przy wyborze oferty komisja przetargowa bierze pod uwagę zaoferowaną cenę oraz inne kryteria lub stwierdza, że nie wybiera żadnej ze złożonych ofert.
W części niejawnej przetargu komisja przetargowa dokonuje szczegółowej analizy ofert oraz wybiera najkorzystniejszą z nich lub stwierdza, że nie wybiera żadnej ze złożonych ofert. W przypadku złożenia równorzędnych ofert komisja przetargowa organizuje dodatkowy przetarg ustny ograniczony do oferentów, którzy złożyli te oferty. Przetarg uważa się za zamknięty z chwilą podpisania protokołu. Wszyscy, którzy złożyli oferty, są zawiadamiani o wyniku przetargu w terminie nie dłuższym niż trzy dni od dnia zamknięcia przetargu.

Grunty użytkowane rolniczo

Grunty powyżej 0,50 ha oddawane są w dzierżawę najczęściej w drodze przetargu na okres do 10 lat. Po zakończeniu umowy wójt, burmistrz albo prezydent miasta może przedłużyć umowę na poprzednich lub nowych warunkach ustalonych w drodze negocjacji lub ogłosić przetarg.
Przetargi na dzierżawę gruntów przeprowadzane są na zasadach określonych w ustawie o gospodarce nieruchomościami oraz zgodnie z regulaminem przeprowadzania przetargów na wynajem lokali użytkowych i dzierżawę gruntów uchwalonych przez radę gminy.
Minimalne stawki czynszu dzierżawnego ustala rada gminy uchwałą, w zależności od klasy gruntów. Rada gminy może upoważnić wójta do ustalenia stawek wyższych niż określone w uchwale w drodze przetargu. Jeżeli umowa dzierżawy w danym roku trwa krócej niż 12 miesięcy, czynsz za ten rok oblicza się proporcjonalnie do okresu dzierżawy.
Rada gminy może przyjąć uchwałę, na podstawie której grunty do 0,50 ha oddawane są w dzierżawę do pięciu lat bez przeprowadzenia postępowania przetargowego na podstawie pisemnego wniosku. Po upływie okresu umowy wójt może przedłużyć umowę na tych samych warunkach.
Podstawa prawna
Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 ze zm.).
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r.– Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).
Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.).