Przewodniczący Parlamentu Europejskiego kieruje jego pracami, prowadzi obrady oraz reprezentuje PE na zewnątrz. Jego kadencja trwa dwa i pół roku.
Kierowanie pracami PE oraz jego organów, prowadzenie obrad Parlamentu i reprezentowanie go na zewnątrz – to zadania, jakie stoją przed nowo wybranym przewodniczącym PE. Funkcję tę przez najbliższe dwa i pół roku będzie pełnił Jerzy Buzek. Na wczorajszym posiedzeniu PE głos na jego kandydaturę oddało aż 555 z 713 głosujących eurodeputowanych.

Skromne kompetencje

– Kierując tak ogromną instytucją, jedną z najważniejszych w UE, i stojąc na czele 732 europosłów, przewodniczący PE ma ogromną siłę polityczną i organizacyjną – ocenia prof. Genowefa Grabowska, europarlamentarzystka.
Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską oraz pozostałe akty regulujące funkcjonowanie instytucji unijnych przyznają przewodniczącemu PE ograniczone kompetencje.
– To od indywidualności osoby, która sprawuje daną funkcję, będzie zależeć, czy kompetencje, jakie ma przewodniczący PE, będą tylko prostą reprezentacją i porządkowym prowadzeniem obrad Parlamentu, czy raczej staną się wyrazem rzeczywistej władzy – mówi Tomasz Tadeusz Koncewicz z Katedry Prawa Europejskiego Uniwersytetu Gdańskiego.
Przewodniczący PE często porównywany jest z marszałkiem Sejmu.
– Biorąc pod uwagę uregulowania ustawowe, a nie tylko konstytucję i regulamin Sejmu, marszałek naszego Sejmu ma szersze kompetencje niż przewodniczący Parlamentu Europejskiego. Wynika to z przyznawania mu uprawnień szczegółowych, określonych w różnych ustawach, czego nie robi się w przypadku przewodniczącego PE – tłumaczy dr Krzysztof Załucki, LL.M. Eur., radca prawny, adiunkt na Uniwersytecie Opolskim.

Organizacja i reprezentacja

Kadencja przewodniczącego trwa dwa i pół roku. Do jego kompetencji należy przede wszystkim kierowanie pracami Parlamentu Europejskiego. Może on wpływać na przebieg sesji, wyznaczać priorytety obrad.
– Jest odpowiedzialny za przestrzeganie regulaminu PE – dodaje Krzysztof Załucki.
Do obowiązków przewodniczącego należy kierowanie pracami organów PE.
– Przewodniczy on pracom prezydium PE, które składa się z 14 wiceprzewodniczących i 5 kwestorów. Nie posiada jednak w tym organie dodatkowych uprawnień i może zostać przegłosowany podczas jego obrad, tak jak pozostali członkowie – tłumaczy prof. Genowefa Grabowska.
Przewodniczący PE reprezentuje swą instytucję na forum międzynarodowym. Może również wypowiadać się we wszystkich istotnych kwestiach międzynarodowych.
– Jest on twarzą Parlamentu, gdyż reprezentuje go nie tylko w UE, ale i na całym świecie – ocenia Krzysztof Załucki.

Budżet UE

Parlament Europejski odgrywa bardzo ważną rolę w procedurze uchwalania budżetu Unii Europejskiej. Może odrzucić cały projekt budżetowy, i to nawet w drugim czytaniu. Ma także prawo zażądać od Rady przygotowania nowego projektu budżetu. Natomiast po przyjęciu budżetu sprawuje kontrolę nad jego realizacją.
– Swym podpisem przewodniczący przyjmuje budżet UE po przegłosowaniu go w Parlamencie Europejskim po drugim czytaniu – tłumaczy Krzysztof Załucki.
Jak podkreśla dr Tomasz Koncewicz, zanim przewodniczący złoży podpis pod budżetem, mamy do czynienia z bardzo skomplikowanym procesem jego ustanawiania, w którym bierze udział Parlament jako instytucja, a przewodniczący swoim podpisem jedynie symbolicznie finalizuje ten udział.
– W trakcie tej procedury przewodniczący przewodniczy delegacjom porozumiewawczym, w skład których wchodzą Parlament i Rada – mówi Krzysztof Załucki.